Jan Gąsienica Ciaptak

polski skoczek narciarski

Jan Gąsienica Ciaptak (ur. 17 grudnia 1922 w Zakopanem, zm. 29 października 2009 tamże) – narciarz, olimpijczyk z Sankt Moritz, Oslo i Cortiny d’Ampezzo, trener. Przez długi czas znajdował się w pierwszej piętnastce narciarzy alpejskich świata, słynął ze świetnej techniki[1]. W zawodach alpejskich często startował bez treningu[1]. Słynne były przed laty pojedynki na nartach Ciaptaka z narciarzem Karlem Schranzem i Walterem Schusterem[2]. Absolwent zasadniczej szkoły zawodowej. Zasłużony Mistrz Sportu[3] i Honorowy Obywatel Miasta Zakopanego, w którym mieszkał. Rodzice – Maciej i Anna z domu Karpiel. Miał żonę, Helenę Gąsienicę Roj i syna Macieja (ur. 1954, mistrz Polski i akademicki mistrz świata w narciarstwie alpejskim[3]).

Jan Gąsienica Ciaptak
Data i miejsce urodzenia

17 grudnia 1922
Zakopane

Data i miejsce śmierci

29 października 2009
Zakopane

Klub

SN PTT Zakopane (1937–1949)
WKS Zakopane (1950–1966)

Przebieg kariery edytuj

Karierę sportową rozpoczął przed II wojną światową. Jego pierwszym klubem było SN PTT Zakopane. Pierwsze narty otrzymał od ojca[1]. W 1939 w międzynarodowych zawodach w Suchym Żlebie na Kalatówkach zajął 4. miejsce w slalomie specjalnym (udział w nim brali także Austriacy i Niemcy) i zwyciężył w zawodach junior slalom.

Był trzykrotnym uczestnikiem igrzysk olimpijskich. W 1948 na olimpiadzie w Sankt Moritz wystartował w konkursie skoków, zajmując 36. miejsce (skoczył 53 m i 61 m) z notą 180,8 pkt. oraz w konkurencjach alpejskich: zjeździe (37. miejsce z czasem 3:21.3), slalomie specjalnym (nie ukończył konkurencji) oraz w kombinacji alpejskiej (31. miejsce i 31.12 pkt.)[4]. Reprezentanci Polski startowali na starym sprzęcie, a trasy, na których rywalizowali, oceniali jako trudne[5]. Trasa zjazdu liczyła 3300 m długości i miała 890 m różnicy wysokości. Ciaptak nigdy nie hamował, nawet przed bramkami nie wytracał szybkości, stąd miał liczne kontuzje[3].

Na kolejnych igrzyskach, które odbyły się w Oslo w 1952, wystartował tylko w slalomie specjalnym, jednak konkurencji nie ukończył (ominął bramkę w drugim przejeździe[3]).

Dwa lata później wziął udział w mistrzostwach świata w narciarstwie alpejskim w Åre, gdzie zajął 8. miejsce w trójkombinacji alpejskiej, 18. w slalomie oraz 23. w slalomie gigancie[2].

W igrzyskach w Cortinie d’Ampezzo wystartował tylko w slalomie, zajmując w nim 16. miejsce[2].

Karierę sportową zakończył w 1966 roku. Miał wówczas 44 lata. Równocześnie rozpoczął pracę na stanowisku trenera. W 1970 rozstał się ze sportem i podjął pracę taksówkarza w Zakopanem. Zmarł 29 października 2009 roku[6].

Osiągnięcia edytuj

Igrzyska olimpijskie   edytuj

1948   Sankt Moritz 37. miejsce (w zjeździe), 36. miejsce (w skokach), 31. miejsce (w kombinacji alpejskiej), nie ukończył slalomu
1952   Oslo dyskwalifikacja w slalomie
1956   Cortina d’Ampezzo 16. miejsce (w slalomie)

Starty J. Gąsienicy Ciaptaka w skokach na igrzyskach olimpijskich – szczegółowo edytuj

Miejsce Dzień Rok Miejscowość Skocznia Konkurs Skok 1 Skok 2 Nota Strata Zwycięzca
36. 7 lutego 1948   Sankt Moritz Olympiaschanze indywid. 53,0 m 61,0 m 180,8 pkt 47,3 pkt Petter Hugsted

Starty J. Gąsienicy Ciaptaka w narciarstwie alpejskim na igrzyskach olimpijskich – szczegółowo edytuj

Miejsce Dzień Rok Miejscowość Dyscyplina/konkurencja Wynik Strata Zwycięzca
37. 2 lutego 1948   Sankt Moritz zjazd 3:21,3 3:26,3 Henri Oreiller
NU 5 lutego 1948   Sankt Moritz slalom - - Edy Reinalter
31. 2-4 lutego 1948   Sankt Moritz kombinacja 31,12 27,85 Henri Oreiller
DQ 19 lutego 1952   Oslo slalom - - Othmar Schneider
16. 31 stycznia 1956   Cortina d’Ampezzo slalom 3:40,0 0:25,3 Toni Sailer

Mistrzostwa świata w narciarstwie alpejskim edytuj

1954   Åre 8. miejsce (w kombinacji), 18. miejsce (w zjeździe), 23. miejsce (w slalomie gigancie)

Sukcesy krajowe edytuj

  • mistrz Polski w zjeździe (1948, 1949, 1952, 1954, 1955)
  • mistrz Polski w slalomie (1949, 1951, 1952, 1954, 1955, 1958, 1959, 1963)
  • mistrz Polski w slalomie gigancie (1953, 1954, 1955, 1956, 1957, 1959,1960)
  • mistrz Polski w kombinacji alpejskiej (1948, 1949, 1951, 1954, 1955, 1956, 1959)
  • mistrz Polski w sztafecie 4 × 10 km (1958)
  • wicemistrz Polski w zjeździe (1947, 1953, 1956)
  • wicemistrz Polski w slalomie specjalnym (1953)
  • wicemistrz Polski w slalomie gigancie (1952)
  • wicemistrz Polski w kombinacji alpejskiej (1947, 1958).
  • dziewięciokrotne zwycięstwo w Memoriale Bronisława Czecha i Heleny Marusarzówny (1949-1960).

Mistrzostwa Polski w skokach edytuj

Miejsce Dzień Rok Miejscowość Skocznia Punkt K Konkurs Skok 1 Skok 2 Nota Strata Zwycięzca Źródło
4.[a] 3 lutego 1946   Zakopane Wielka Krokiew K-55 ind. 50,5 m 53,5 m 197,9 pkt 27,1 pkt Stanisław Marusarz [7]
5. 22 lutego 1948   Karpacz Orlinek K-? ind. 45,5 m 46,0 m 196,5 pkt 14,2 pkt Stanisław Marusarz [8]
7. 7 lutego 1949   Szczyrk Skalite K-? ind. 63,0 m 63,0 m 194,5 pkt 26,5 pkt Stanisław Marusarz [8]

Uwagi edytuj

  1. Siódmy w rywalizacji międzynarodowej

Przypisy edytuj

  1. a b c Szatkowski 2006 ↓, s. 2.
  2. a b c Szatkowski 2006 ↓, s. 4.
  3. a b c d Gąsienica Ciaptak Jan. olimpijski.pl. [dostęp 2016-06-06].
  4. Jan Gąsienica Ciaptak. sports-reference.com. [dostęp 2011-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-21)]. (pol.).
  5. Szatkowski 2006 ↓, s. 3.
  6. Zmarł Jan Gąsienica Ciaptak. Trzy razy brał udział w Igrzyskach. tygodnikpodhalanski.pl. [dostęp 2011-12-25]. (pol.).
  7. Andrzej Więcek: Mistrzostwa Polski w Narciarstwie klasycznym i alpejskim 1920-2013. Zamość: 2014, s. 25.
  8. a b Andrzej Więcek: Mistrzostwa Polski w Narciarstwie klasycznym i alpejskim 1920-2013. Zamość: 2014, s. 26-27.

Bibliografia edytuj