Order Alego
Order Alego (pers. Neshān-e Ali نشان علي), Order Portretu Przywódcy Wiernych (pers. Neshān-e Temtāl-e Amīr-al-Mo’menīn نشان تمثال امیرالمؤمنین) – unikalne odznaczenie perskie ustanowione w 1856, pierwsze w kolejności starszeństwa odznaczeń aż do 1925 roku[1][2].
 Awers | |
| Ustanowiono |
1856 |
|---|---|
| Wycofano |
1925 |
| Wydano |
3 |
| Powyżej |
brak |
| Równorzędne |
brak |
| Poniżej | |
| Powiązane | |
Historia edytuj
Szach Persji Naser ad-Din Szah Kadżar ustanowił ten order na pamiątkę udanego oblężenia i odzyskania afgańskiego miasta Heratu w 1856[3] podczas wojny brytyjsko-perskiej, będącej częścią rywalizacji pomiędzy Cesarstwem Rosyjskim a Imperium Brytyjskim o panowanie nad Azją Środkową, zwanej Wielką Grą[4]. Przeznaczony był tylko dla władcy do noszenia podczas festiwali religijnych, wielkich świąt państwowych i publicznych ceremonii[5][6]. Został zniesiony po śmierci Mozaffara ad-Din Szaha Kadżara w 1905[2], a 11 sierpnia 1922 roku restytuowany przez Ahmada Szaha, ostatniego króla z dynastii Kadżarów. 10 kwietnia 1925 Reza, pierwszy szach z dynastii Pahlawi, zmodyfikował odznaczenie i przemianował na Order Zulfaghara[7].
Wygląd insygniów edytuj
Misternie wykonana odznaka miała wygląd medalionu z wizerunkiem klęczącego Alego (przybranego syna i zięcia proroka Mahometa, pierwszego imama szyitów) w turbanie. Na kolanach trzyma on zakrzywiony miecz prawą dłonią, a w lewej ma sznur modlitewny subhę. Ilustracja była emaliowana i otoczona wąską, owalną ramką, w całości inkrustowaną kamieniami szlachetnymi i wysadzaną diamentami. Wokół ramki rozmieszczono 32 ostro zakończone promienie, a u jej szczytu, na trzech najwyższych promieniach zamocowano Koronę Kadżarów z pióropuszem, również ozdobioną drogimi kamieniami[1].
Później powstało kilka różnych wykonań, a jedyny zachowany do dzisiaj egzemplarz u dołu odznaczenia ma wieniec z kwiatów i liści wysokości połowy medalionu. Nad koroną dodano dwa skrzyżowane miecze, oraz pionową zawieszkę w kształcie pierścienia. Wszystkie te dodatki również były bogato zdobione kamieniami[2][6].
Odznaczeni edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b Maximilian Gritzner: Handbuch der Ritter- und Verdienstorden.... s. 327-328.
- ↑ a b c Farhad Serhbodi, Christopher Buyers: Награды Персии и Ирана (Nagrody Persji i Iranu). «Уникум» NR 11/2002. [dostęp 2014-11-02]. (ros.).
- ↑ Decorations. [w:] Encyclopædia Iranica [on-line]. iranicaonline.org. [dostęp 2014-10-21]. (ang.).
- ↑ دکتر باقر عاقلی (dr Bāqir ʻĀqilī): رضاشاه و قشون متحدالشکل (Reza Szah i ujednolicona armia). Wyd. 2. Teheran: Našr-i Namak, 2000, s. 140-141. ISBN 964-68-9505-0. (pers.).
- ↑ Manoutchehr M. Eskandari-Qajar: Qajar (Kadjar) Orders and Decorations. qajarpages.org. [dostęp 2014-10-21]. (ang.).
- ↑ a b Christopher Buyers: Nishan-i-Temtal-i-Amir ul-Mumenin (The Portrait of the Commander of the Faithful Decoration). [w:] The Qajar Dynasty Orders & Decorations [on-line]. royalark.net. [dostęp 2014-11-04]. (ang.).
- ↑ Christopher Buyers: Nishan-i-Zulfikhar (The Order of Zulfikhar, the Sword of 'Ali). [w:] The Qajar and Pahlavi Dynasty orders & decorations [on-line]. royalark.net, 2002-08. [dostęp 2014-10-27]. (ang.).
Bibliografia edytuj
- Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak. Warszawa-Kraków: Główna Księgarnia Wojskowa, Drukarnia Narodowa, 1939, s. 380.
- Maximilian Gritzner: Handbuch der Ritter- und Verdienstorden aller Kulturstaaten der Welt. Lipsk: Holzminden Reprint-Verlag, 2000, s. 327-328. ISBN 978-3-8262-0705-1. (niem.).