Order Aghdas
Order Aghdas (pol. Order Najświętszy, pers. Neshān-e Aqdas نشان اقدس) – cesarski order ustanowiony w 1870 przez perskiego szacha Naser ad-Dina Kadżara[1][2]. Istniały trzy klasy tego odznaczenia, z których pierwsza podzielona była na dwa stopnie. Miało ono wygląd 12-ramiennej gwiazdy zwieńczonej koroną Kadżarów. W jej środku umieszczono wizerunek lwa oraz słońca i bogato zdobiono diamentami i rubinami[3][4]. Nadawany był w dwóch różnych odmianach, dla Persów (sardār) oraz dla cudzoziemców (neshān). Wycofany został po upadku dynastii Kadżarów w 1925 roku[1][5].
Historia
edytujWedług autorów Encyclopædia Iranica Order Lwa i Słońca stał się najważniejszym odznaczeniem państwowym za panowania szacha Nasera ad-Dina (1848-1896), ponieważ został uzupełniony o trzy nowe klasy Aghdas[3]. Jednak inni autorzy traktują je jako oddzielne odznaczenie Order Aghdas[1][5][6][7][8], umieszczone w precedencji perskich nagród poniżej Orderu Portretu Przywódcy Wiernych, a powyżej Orderu Lwa i Słońca[1][7].
Podział na klasy
edytuj- Aghdas (Najświętszy, I klasa)
- I stopień – dla zagranicznych głów państw i szacha,
- II stopień – dla perskich książąt, premierów i generalnych gubernatorów najważniejszych prowincji
- Ghods (Świętszy, II klasa) – dla ambasadorów, ministrów stanu, dowódców armii i dygnitarzy o podobnym statusie,
- Moghaddas (Święty, III klasa) – dla ministrów, gubernatorów i innych ważnych urzędników o podobnym znaczeniu[5].
Insygnia
edytujInsygnia orderu składały się z odznaki oraz wstęgi orderowej o wyglądzie szerokiej szarfy. Wstęgę zawieszano z prawego ramienia do lewego boku, a odznakę przypinano do lewej piersi.
Odznaka
edytujOdznaka miała wygląd 12-ramiennej gwiazdy. W szczelinach pomiędzy każdym ramieniem umieszczono pięcioramienne gwiazdki. W centrum znajdował się dysk z okrągłą, emaliowaną w kolorze srebrnym ilustracją lwa z mieczem w przedniej łapie i wschodzącym słońcem z małą koroną. Centralny medalion otoczony był przez trzy pasy diamentów. Na szczycie odznaki znajdowała się Korona Kiani z pióropuszem o trzech piórach[1][5].
Średnica gwiazdy w I klasie miała 12,5 cm, a wysokość odznaki, wraz z ozdobioną pióropuszem koroną, wynosiła 18,5 cm. W II klasie wymiary te wynosiły odpowiednio 12 cm i 17 cm, a w III klasie – 10,2 cm i 13,3 cm[5].
Odznaka była inkrustowana diamentami na całej swojej powierzchni, a wielkość i liczba kamieni szlachetnych zmniejszała się wraz z klasą odznaczenia; w II klasie pióropusz nie był zdobiony diamentami, a III klasa nie miała pióropusza w ogóle[5].
Wstęga
edytujWstęga w I stopniu I klasy miała kolor niebieski, w II stopniu I klasy – zielony z wąskimi niebieskimi paskami, w II klasie – zielony z czerwonymi paskami, a w III klasie – czerwony z zielonymi paskami[5].
Odznaczeni
edytuj- Naser ad-Din Szah Kadżar – Neshān-e Aghdas (1870)[9]
- Qahraman Mirza – Neshān-e Aghdas (1895)[10]
- Mohammad Ali Szah Kadżar – Neshān-e Aghdas (1907)[11]
- Shahzada ‘Abu’l Husain Mirza – Neshān-e Aghdas (1915)[12]
- Hassan Pirnia – Neshān-e Aghdas (1915)[13]
- Reza Chan Mirpandż – Neshān-e Aghdas (1923)[14]
- Khaz'al al-Ka'bi – Sardār-e Aghdas (1920)[15]
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e Maximilian Gritzner: Handbuch der Ritter- und Verdienstorden aller Kulturstaaten der Welt. Lipsk: Holzminden Reprint-Verlag, 2000, s. 327-334. ISBN 978-3-8262-0705-1. (niem.).
- ↑ Afsaneh Najmabadi: Women with mustaches and men without beards. Gender and sexual anxieties of Iranian modernity. University of California Press, 2005, s. 96. ISBN 0-520-24263-7. (ang.).
- ↑ a b Decorations. [w:] Encyclopædia Iranica [on-line]. iranicaonline.org. [dostęp 2014-10-21]. (ang.).
- ↑ Manoutchehr M. Eskandari-Qajar: Qajar (Kadjar) Orders and Decorations. qajarpages.org. [dostęp 2014-10-21]. (ang.).
- ↑ a b c d e f g Christopher Buyers: Nishan-i-Agdas (The Imperial Order of the Aqdas, or the Most Sacred Order). [w:] The Qajar Dynasty Orders & Decorations [on-line]. [dostęp 2014-10-31]. (ang.).
- ↑ Farhad Serhbodi, Christopher Byuers: Награды Персии и Ирана (Nagrody Persji i Iranu). «Уникум» NR 11/2002. [dostęp 2014-11-02]. (ros.).
- ↑ a b Ordre Impérial Aqdas. [w:] Drouot catalogue [on-line]. drouot.com. [dostęp 2014-10-31]. (fr.).
- ↑ Orders, Decorations and Medals: Iran. jeanpaulleblanc.com. [dostęp 2014-11-02].
- ↑ Christopher Buyers: Qajar 23. [w:] The Qajar Dynasty. Genealogy [on-line]. royalark.net. [dostęp 2014-10-31]. (ang.).
- ↑ Christopher Buyers: Qajar 34. [w:] The Qajar Dynasty. Genealogy [on-line]. royalark.net. [dostęp 2014-10-31]. (ang.).
- ↑ Christopher Buyers: Qajar 28. [w:] The Qajar Dynasty. Genealogy [on-line]. royalark.net. [dostęp 2014-10-31]. (ang.).
- ↑ Christopher Buyers: Qajar 9. [w:] The Qajar Dynasty. Genealogy [on-line]. royalark.net. [dostęp 2014-10-31]. (ang.).
- ↑ Christopher Buyers: Qajar 33. [w:] The Qajar Dynasty. Genealogy [on-line]. royalark.net. [dostęp 2014-10-31]. (ang.).
- ↑ Christopher Buyers: Pahlavi 2. [w:] The Pahlavi Dynasty. Genealogy [on-line]. royalark.net. s. 2. [dostęp 2014-10-31]. (ang.).
- ↑ Kaveh Farrokh: Iran at War. 1500-1988. Osprey Publishing, 2011. ISBN 978-1-84603-491-6. (ang.).
Linki zewnętrzne
edytuj- Christopher Buyers: Nishan-i-Kurshid – The Grand Order of the Sun [W:] Persia. The Qajar Dynasty orders & decorations (ang.). [dostęp 2014-10-23]
- Christopher Buyers: Nishan-i-Shir u Khurshid – The Imperial Order of the Lion and Sun [W:] Persia. The Qajar Dynasty orders & decorations (ang.): 1. Early Period, 2. Regulations, 3. Reorganisation and Expansion, 4. Late Period. [dostęp 2014-10-23]