Petro Bołboczan

Petro Bołboczan
Петро́ Фе́дорович Болбоча́н
	; Petro Bołboczan
	pułkownik
Data i miejsce urodzenia	5 października?/17 października 1883 ; Giżdewa, gubernia besarabska, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	28 czerwca 1919 ; Balin, gubernia podolska, Ukraińska Republika Ludowa
	Przebieg służby
Lata służby	1905–1919
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego; Armia Czynna Ukraińskiej Republiki Ludowej
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa,; wojna ukraińsko-radziecka
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Petro Fedorowycz Bołboczan (ukr. Петро́ Фе́дорович Болбоча́н, ur. 5 października^?/17 października 1883 we wsi Giżdewa na południe od Chocimia w guberni besarabskiej, zm. 28 czerwca 1919 w Balinie) – ukraiński wojskowy, pułkownik armii Ukraińskiej Republiki Ludowej.

Życiorys edytuj

Był synem księdza prawosławnego, ukończył seminarium duchowne w Kiszyniowie, następnie w 1909 szkołę junkierską w Czuhujiwie.

W czasie I wojny światowej był oficerem tobolskiego 38 pułku piechoty. W 1917 walczył przeciw bolszewikom w obronie Ukraińskiej Centralnej Rady. Jesienią 1917 z ukraińskich ochotników rosyjskiego 5 Korpusu zorganizował pułk armii URL, który wszedł w skład 2 Serdiuckiej Dywizji Piechoty w Kijowie.

Od marca 1918 był dowódcą 2 Zaporoskiego Pułku Konnego, wchodzącego w skład 1 Dywizji Zaporoskiej. 5 listopada tego roku został awansowany na stopień pułkownika. Podczas antyhetmańskiego powstania dowodził Dywizją Zaporoską, oraz wszystkimi wojskami URL na Lewobrzeżu (w sile korpusu).

Spodziewając się wkroczenia Armii Czerwonej na Ukrainę, w grudniu 1918 r. Bołboczan zdelegalizował charkowską radę robotniczą, popierającą rewolucję socjalistyczną i rozpoczął przygotowywanie miasta do obrony. 19 grudnia rada otwarcie wypowiedziała mu posłuszeństwo i ponownie wybrała prezydium złożone z bolszewików i lewicowych eserowców^[1]. W ostatnich dniach grudnia oddziały Bołboczana w znacznej części rozpierzchły się lub przeszły na stronę bolszewików. 3 stycznia Bołboczan musiał wycofać się z Charkowa, który został niemal natychmiast zajęty przez oddziały pod dowództwem Władimira Antonowa-Owsiejenki^[2].

W styczniu 1919 r. podczas odwrotu armii URL z Lewobrzeża Bołboczan ustąpił ze stanowiska. W czerwcu 1919 w Płoskirowie próbował samowolnie odzyskać dowództwo korpusu. Zdaniem Mykoły Łytwyna oraz Kima Naumenki 10 czerwca 1919 został aresztowany bez żadnego oporu. Zarzucono mu, że wraz z Wołodymyrem Oskiłką podjął próbę mianowania naczelnikiem Dyrektoratu Ukraińskiej Republiki Ludowej Jewhena Petruszewycza^[3]) i skazano wyrokiem sądu polowego na rozstrzelanie. Wyrok wykonano.

Przypisy edytuj

↑ A. Adams, Bolsheviks..., s. 83-84.
↑ A. Adams, Bolsheviks..., s. 88-89.
↑ Литвин М., Науменко К., Історія ЗУНР, Львів: Інститут українознавства НАНУ; видавнича фірма «Олір» 1995, il., s. 221. ISBN 5-7707-7867-9 (ukr.)

Bibliografia edytuj

A. Adams, Bolsheviks in the Ukraine. The Second Campaign, 1918-1919, Yale University Press, New Haven & London 1963.
Р. Коваль, Недовге щастя полковника Болбочана, Kijów 2003 (ukr.)
В. Сідак, Т. Осташко, Т. Вронська, Полковник Петро Болбочан: трагедія українського державника, Tempora 2004 (ukr.)

[1] A. Adams, Bolsheviks..., s. 83-84.

[2] A. Adams, Bolsheviks..., s. 88-89.

[3] Литвин М., Науменко К., Історія ЗУНР, Львів: Інститут українознавства НАНУ; видавнича фірма «Олір» 1995, il., s. 221. ISBN 5-7707-7867-9 (ukr.)

[1]

[2]

[3]