Splot trzewny (łac. plexus coeliacus), potocznie zwany splotem słonecznym (plexus solaris) – jeden z najpowszechniej znanych splotów nerwowych człowieka. Anatomicznie splotem słonecznym określa się odmianę anatomiczną powstałą ze zrośniętych splotów trzewnych prawego i lewego. Należy do grupy splotów autonomicznych. Największy ze splotów przedkręgowych, znajduje się na wysokości I kręgu lędźwiowego, u góry sięgając rozworu aortowego przepony, ku dołowi sięga miejsca odejścia tętnic nerkowych, a bocznie dochodzi do nadnerczy.

Splot trzewny

Splot trzewny był kiedyś nazywany mózgiem brzusznym (łac. cerebrum abdominale)[1]. Określał go tak np. Arthur Schopenhauer[2].

Budowa edytuj

Zbudowany jest z parzystych zwojów trzewnych (ganglia celiaca), które cechują się dużą zmiennością kształtu, od mających kształt półksiężyca, po zupełnie zrośniętą kulistą formę, do której dochodzą i od której odchodzą liczne "promienie" (stąd dawna nazwa) – gałązki nerwowe. Zwój trzewny ma barwę szaro-czerwoną. W dolnej części splotu można odróżnić oddzielne skupienia tkanki nerwowej, tworzące parzysty zwój aortalno-nerkowy (ganglion aorticorenale) i nieparzysty (pojedynczy) zwój krezkowy górny (ganglion mesentericum).

Do splotu dochodzą:

  • nerwy trzewne większy i mniejsze (parzyste),
  • gałązki trzewne nerwu błędnego,
  • gałązki od ostatniego zwoju piersiowego oraz od górnych zwojów lędźwiowych pnia współczulnego.

Od splotu (towarzysząc naczyniom krwionośnym) odchodzą:

  • parzyste,
    • splot przeponowy (łac. plexus phrenicus),
    • splot nadnerczowy (łac. plexus suprarenalis),
    • splot nerkowy (łac. plexus renalis),
    • splot jądrowy u mężczyzn lub jajnikowy u kobiet (łac. plexus testicularis resp. ovaricus),
  • nieparzyste,
    • splot żołądkowy górny i dolny (łac. plexus gastricus superior et inferior),
    • splot wątrobowy (łac. plexus hepaticus),
    • splot śledzionowy (łac. plexus lienalis/splenicus),
    • splot krezkowy górny (łac. plexus mesentericus superior),
    • splot aortowy brzuszny (łac. plexus aorticus abdominalis).

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. R. Dunglison, Medical lexicon: a dictionary of medical science, Philadelphia 1868, s. 199, http://books.google.pl/books?id=iOAOAAAAYAAJ
  2. A. Schopenhauer, W poszukiwaniu mądrości życia. Parerga i paralipomena, przeł. J. Garewicz, Warszawa 2002, s. 305.

Bibliografia edytuj