Stadion Hasmonei Lwów

Stadion Hasmonei Lwów – nieistniejący już, wielofunkcyjny stadion we Lwowie (obecnie Ukraina). Został otwarty 7 lipca 1923 roku. Mógł pomieścić ok. 10 000 widzów. Swoje spotkania rozgrywali na nim piłkarze klubu Hasmonea Lwów. Po pożarze stadionu 28 listopada 1932 roku zadecydowano o budowie nowego stadionu Hasmonei w innej lokalizacji (obecny stadion Torpedo). W miejscu dawnego obiektu Hasmonei mieści się dziś zespół garaży samochodowych.

Stadion Hasmonei Lwów
Ilustracja
Główna trybuna stadionu
Przydomek: Stadion za rogatką Łyczakowską na Krzywczycach
Państwo

 Ukraina

Data budowy

1920–1923

Data otwarcia

7–8 lipca 1923

Pojemność stadionu

10 000 widzów

Położenie na mapie Lwowa
Mapa konturowa Lwowa, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Stadion Hasmonei Lwów”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Stadion Hasmonei Lwów”
Położenie na mapie obwodu lwowskiego
Mapa konturowa obwodu lwowskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Stadion Hasmonei Lwów”
Ziemia49°49′47″N 24°04′18″E/49,829722 24,071667

Historia edytuj

Piłkarze żydowskiego klubu Hasmonea Lwów od momentu jego powstania grywali na licznych boiskach we Lwowie (w Zniesieniu, na błoniach zamarstynowskich, błoniach janowskich, na obiekcie towarzystwa Sokił-Batko, w Parku Towarzystwa Zabaw Ruchowych oraz na stadionie Pogoni)[1]. W 1919 roku klub postanowił rozpocząć zbiórkę pieniędzy na zakup własnego boiska. Starania o pozyskanie własnego obiektu początkowo były bezowocne. W 1920 roku klub podjął decyzję o wydzierżawieniu gruntu pod nowy stadion w Krzywczycach, za rogatką Łyczakowską. Wybrany teren był bardzo nierówny i wymagał wielu prac przystosowawczych aby móc utworzyć na nim obiekt sportowy. Na czele budowy stanął Józef Pariser (zmarły w tym samym roku w trakcie obrony Lwowa podczas wojny polsko-bolszewickiej), a wydatny udział w pracach miała młodzież. Wojna polsko-bolszewicka wstrzymała prace, które wznowiono dopiero w roku kolejnym. Budowę, choć nadal nie bez przeszkód, udało się dokończyć na jubileusz 15-lecia klubu, a uroczyste otwarcie nowego stadionu odbyło się w dniach 7–8 lipca 1923 roku[2]. Na otwarcie Hasmonea rozegrała (dzień po dniu) dwa spotkania towarzyskie z węgierskim Vívó AC Budapeszt (przegrane odpowiednio 1:3 i 0:4)[3]. Pojemność nowo otwartego stadionu szacowano na 10 000 widzów, z czego 2000 mogła pomieścić okazała, zadaszona trybuna główna. Obiekt wyposażony był w bieżnię lekkoatletyczną. W 1924 roku wybudowano drugą trybunę, tym razem już niezadaszoną i ulepszono bieżnię lekkoatletyczną[4]. Od 1923 roku piłkarze Hasmonei występowali w rozgrywkach Klasy A, będącymi jednocześnie eliminacjami do rozgrywanych na szczeblu centralnym Mistrzostw Polski. W 1927 roku Hasmonea weszła w skład, jako jeden z klubów-założycieli, nowo utworzonej ligi polskiej. W pierwszym sezonie drużyna zajęła 11. miejsce w tabeli (na 14 ekip). W kolejnym sezonie zespół zajął 13. lokatę (wśród 15 drużyn), co oznaczało spadek do Klasy A[5]. Następnie aż do wybuchu II wojny światowej klub występował w rozgrywkach okręgowych, nie awansując już ponownie na najwyższy poziom ligowy[6].

W poniedziałek 28 listopada 1932 roku, pod koniec drugiego dnia antysemickich rozruchów studenckich podpalona została trybuna główna stadionu, wskutek czego doszczętnie spłonęła[7]. Obiekt nie był ubezpieczony, w związku z czym szkodę w całości poniosła Hasmonea. Zaplanowane na przyszły rok uroczystości związane z jubileuszem ćwierćwiecza klubu z konieczności musiały się odbyć na stadionie Czarnych Lwów. Początkowo planowano odbudowę zniszczonego obiektu, jednak ostatecznie po uzyskaniu od magistratu w dzierżawę nowego terenu na gruntach pilichowskich w 1933 roku rozpoczęła się budowa nowego stadionu klubowego. Obiekt, nazwany imieniem prezesa klubu z lat 1929–1930, dra Artura Aleksandrowicza, gotowy był w 1939 roku[8]. Po wybuchu II wojny światowej Hasmonea przestała jednak istnieć, a po wojnie (kiedy to Lwów znalazł się w granicach Związku Radzieckiego) arenę przejął klub Torpedo (na taką nazwę przemianowano również stadion). W latach 1990–2008 funkcjonowało na nim targowisko, po czym został opuszczony[9]. Stary obiekt Hasmonei zniknął natomiast zupełnie, a obecnie w jego miejscu znajduje się kompleks garażowy[10].

Przypisy edytuj

  1. Ż. K. S. Hasmonea Lwów 1908–1933. Lwów: 1933, s. 4–6. (pol.).
  2. Ż. K. S. Hasmonea Lwów 1908–1933. Lwów: 1933, s. 7–10. (pol.).
  3. Otwarcie boiska Z. K. S. Hasmonea. „Przegląd Sportowy”. Nr. 28, s. 14, 12 lipca 1923. (pol.). 
  4. Andrzej Gowarzewski: Lwów i Wilno w ekstraklasie: dzieje polskiego futbolu kresowego. Katowice: GiA, 1997, s. 94–95, seria: Kolekcja klubów. ISBN 83-905424-1-2. (pol.).
  5. Ż. K. S. Hasmonea Lwów 1908–1933. Lwów: 1933, s. 35–36. (pol.).
  6. Jan Goksiński: Klubowa historia polskiej piłki nożnej do 1970 roku. Suplement TABELE. Warszawa: 2013, s. 8–133. (pol.).
  7. Ż. K. S. Hasmonea Lwów 1908–1933. Lwów: 1933, s. 19. (pol.).
  8. Andrzej Gowarzewski: Lwów i Wilno w ekstraklasie: dzieje polskiego futbolu kresowego. Katowice: GiA, 1997, s. 105–106, seria: Kolekcja klubów. ISBN 83-905424-1-2. (pol.).
  9. Vul. Zolota, 32 – stadium. lia.lvivcenter.org. [dostęp 2019-08-03]. (ang.).
  10. ПАСІЧНИК, ГАРАЖНИЙ КООПЕРАТИВ. www.dlab.com.ua. [dostęp 2019-08-03]. (ukr.).