Stanisław Betlej
Stanisław Ludwik Betlej ps. „Lampart” (ur. 19 sierpnia 1910 w Męcince k. Jedlicza, zm. 22 kwietnia 1945 pod Boxbergiem) – polski żołnierz, kapitan piechoty Wojska Polskiego.
 kapitan
| |
| Data i miejsce urodzenia |
19 sierpnia 1910 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
22 kwietnia 1945 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1931–1945 |
| Siły zbrojne |
|
| Jednostki |
48 Pułk Piechoty Strzelców Kresowych |
| Stanowiska | |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujW okresie od sierpnia 1931 do czerwca 1932 odbył obowiązkową jednoroczną służbę wojskową, w ramach której ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy i odbył praktykę w 48 pułku piechoty w Stanisławowie na stanowisku dowódcy plutonu ciężkich karabinów maszynowych. Pod koniec września 1932 rozpoczął naukę w Szkole Podchorążych Piechoty w Komorowie. 4 sierpnia 1934 został mianowany podporucznikiem ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1934 i 81. lokatą w korpusie oficerów piechoty oraz przydzielony do 6 pułku Strzelców Podhalańskich w Samborze i wyznaczony na stanowisko dowódcy plutonu. W 1938 awansował na porucznika. Według stanu z marca 1939 był dowódcą plutonu przeciwpancernego[1]
W czasie kampanii wrześniowej 1939 dowodził kompanią przeciwpancerną 6 pułku Strzelców Podhalańskich. W 1940 został członkiem Związku Walki Zbrojnej i przyjął pseudonim „Lampart”. Dwa lata później został komendantem placówki AK w Jedliczu kryptonim „Jaśmin”. W 1943 został przeniesiony do Komendy Obwodu AK w Krośnie i wyznaczony na stanowisko oficera do spraw wyszkolenia. Latem 1944 r., w czasie akcji „Burza”, walczył w składzie oddziału dyspozycyjnego Komendy Obwodu AK Krosno. Dowodził w tym oddziale III plutonem OP-15 broniącym Rzeczpospolitą Iwonicką.
28 września 1944 w Rzeszowie zgłosił się do służby w Wojsku Polskim i został wyznaczony na stanowisko dowódcy 2 batalionu 27 pułku piechoty. Od stycznia do połowy kwietnia 1945 z dywizją kpt. Betlej wykonał marsz dofrontowy. 17 kwietnia 1945 wraz z innymi jednostkami 2 Armii WP wziął udział w walkach nad Nysą Łużycką i Sprewą. Poległ 22 kwietnia 1945 bohaterską śmiercią w ataku na bunkier niemiecki nad rzeką Schwarzer Schöps pod Boxbergiem. Pochowany na cmentarzu w Jedliczu. Pośmiertnie został odznaczony Orderem Krzyża Grunwaldu III klasy.
Upamiętnienie
edytuj30 sierpnia 1983 Minister Obrony Narodowej nadał imię kapitana 27 pułkowi zmechanizowanemu w Kłodzku.
8 maja 1985 w ramach obchodów 40 rocznicy zwycięstwa nad faszyzmem, Szkoła Podstawowa nr 10 w Krośnie otrzymała imię kpt. Stanisława Betleja[2]. W tej szkole odsłonięto wtedy tablicę upamiętniającą S. Betleja[3].
Jego imieniem nazwano również jedną z ulic w Krośnie, Lwówku Śląskimi, Mirsku (powiat lwówecki) oraz w Rzeszowie.
Zespół Szkół w Przewozie[4] i Szkoła Podstawowa nr 3 w Kłodzku[5] otrzymały imię kpt. Stanisława Betleja.
Przypisy
edytuj- ↑ Rocznik Oficerski 1939 ↓, s. 88, 658.
- ↑ Historia Szkoły (SP 10) [online], Miejski Zespół Szkół nr 1 w Krośnie [dostęp 2019-06-29].
- ↑ Województwo krośnieńskie. W: Przewodnik po upamiętnionych miejscach walk i męczeństwa, lata wojny 1939–1945. Warszawa: Rada Ochrony Pomników Walk i Męczeństwa / Sport i Turystyka, 1988, s. 387. ISBN 83-217-2709-3.
- ↑ Szkoła Podstawowa im. kpt. Stanisława Betleja w Przewozie. [dostęp 2022-02-17]. (pol.).
- ↑ Patron szkoły kpt. Stanisław Betlej. Szkoła Podstawowa Nr 3 w Kłodzku. [dostęp 2017-01-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-04)]. (pol.).
Bibliografia
edytuj- Z. Domino, „Lampart”. Żołnierska biografia, „Podkarpacie” 1984 nr 17 s. 10
- A. Kosiek, Bohater obu rzek, „Podkarpacie” 1975 nr 18/19 s. 4
- J. Rydłowski, Żołnierze lat wojny i okupacji, Warszawa 1971
Linki zewnętrzne
edytuj- 65 rocznica śmierci kapitana Stanisława Betleja. Gmina Jedlicze. [dostęp 2017-01-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-01-08)]. (pol.).