Stanisław Cwynar (lekarz)

polski lekarz psychiatra

Stanisław Cwynar (ur. 23 marca 1906 w Albigowej, zm. 24 stycznia 1984 w Łodzi) – polski lekarz psychiatra. Profesor Śląskiej Akademii Medycznej i Akademii Medycznej w Łodzi. Sprawował kolejno funkcje prodziekana, dziekana i prorektora Akademii Medycznej w Łodzi. Był specjalistą krajowym ds. psychiatrii.

Stanisław Cwynar
Data i miejsce urodzenia

23 marca 1906
Albigowa

Data i miejsce śmierci

24 stycznia 1984
Łódź

Zawód, zajęcie

lekarz psychiatra

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej

Życiorys edytuj

Dyplom lekarski uzyskał w roku 1934 na Uniwersytecie im. Jana Kazimierza we Lwowie. Jeszcze w trakcie studiów rozpoczął pracę w Państwowym Szpitalu Psychiatrycznym w Kulparkowie jako siła pomocnicza. W latach 1937-1940 pracował jako ordynator w instytucji Opieka Rodzinna nad Psychicznie Chorymi w województwie wileńskim. W roku 1944 został dyrektorem szpitala psychiatrycznego w Wilnie, w roku 1945 ekspatriowany trafił do Krakowa, gdzie od roku 1946 rozpoczął pracę w Państwowym Szpitalu dla Psychicznie i Nerwowo Chorych w Kobierzynie.

W roku 1948 obronił pracę doktorską pt. Opracowanie wyników leczenia elektronarkozą 75 schizofreników przy pomocy aparatu własnej konstrukcji, której promotorem był Eugeniusz Brzezicki. W roku 1952 powołany został na stanowisko kierownika Katedry i Kliniki Psychiatrii Śląskiej Akademii Medycznej, którą zorganizował na bazie Państwowego Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Lublińcu. Tytuł naukowy docenta uzyskał w roku 1954, profesora nadzwyczajnego w 1961, a profesora zwyczajnego w 1967 roku. W 1958 powołany na stanowisko kierownika Katedry i Kliniki Psychiatrii Akademii Medycznej w Łodzi oraz kierownika Katedry Psychiatrii WAM. Od 1961 roku należał do PZPR[1].

Jego dorobek naukowy obejmuje ok. 170 publikacji. Był promotorem 22 prac doktorskich i opiekunem naukowym 6 przewodów habilitacyjnych. Pełnił liczne funkcje w nadzorze specjalistycznym psychiatrii oraz w towarzystwach naukowych. Współautor wielokrotnie wznawianego i lubianego podręcznika do psychiatrii, który służył licznym rocznikom medyków oraz psychiatrów.

Ożeniony z Zofią zd. Szajowskiej. Ich synem jest kompozytor i piosenkarz Krzysztof Cwynar[2].

Odznaczenia edytuj

Prace edytuj

  • Wstęp do psychoterapii. Rozważania i rady praktyczne (1959)
  • Nerwice narządowe (wspólnie z W. Musiałem, 1968)
  • Zaburzenia psychiczne w chorobach somatycznych (wspólnie z A. Mazurową, 1968)
  • Geriopsychiatria (1971)
  • Podstawy psychiatrii. Podręcznik dla studentów (wsp. z M. Jaroszem, kolejne wydania 1976, 1978, 1980, 1983, 1988)

Przypisy edytuj

  1. a b Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 137. ISBN 83-223-2073-6.
  2. Anna Gronczewska, Po wojnie sprowadzili się do Łodzi. Tutaj znaleźli swoje miejsce na ziemi [online], Dziennik Łódzki, 15 maja 2016 [dostęp 2023-02-12] (pol.).
  3. M.P. z 1949 r. nr 49, poz. 679
  4. M.P. z 1953 r. nr 64, poz. 785
  5. M.P. z 1955 r. nr 104, poz. 1411

Bibliografia edytuj

  • Stanisław Pużyński (red.): Leksykon psychiatrii. Warszawa: PZWL, 1993, s. 556; s. 75. ISBN 83-200-1712-2.
  • Bilikiewicz Adam: Wspomnienie pośmiertne za Leksykon Psychiatrii, PZWL, Warszawa 1993 w: Postępy Psychiatrii i Neurologii 2005, 14, suplement, I. [1]
  • Andrzej Kurnatowski, Profesorowie i docenci wydziałów medycznych Uniwersytetu Łódzkiego i Akademii Medycznej w Łodzi 1945–1964, Łódź 2003, s. 40–41 (z fotografią)
  • Słownik medycyny i farmacji Górnego Śląska, tom 2: biograficzny (A–Z), Katowice 1995, s. 64–65 (z fotografią)