Stanisław Kułak (ur. 6 kwietnia 1905 w Humniskach, zm. 1 kwietnia 1986 w Jaśle) – polski ksiądz rzymskokatolicki, w diecezji przemyskiej, więziony przez władze komunistyczne.

Stanisław Kułak
kanonik
Data i miejsce urodzenia

6 kwietnia 1905
Humniska

Data i miejsce śmierci

1 kwietnia 1986
Jasło

Proboszcz parafii Gniewczyna Łańcucka
Okres sprawowania

1936–1949

Proboszcz parafii Trzcinica
Okres sprawowania

1959–1982

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

1928

Życiorys edytuj

Urodził się 6 kwietnia 1905 roku w Humniskach. W 1924 roku ukończył gimnazjum w Brzozowie. 29 czerwca 1928 roku otrzymał święcenia kapłańskie z rąk bpa Anatola Nowaka.

W latach 1928–1932 był wikariuszem w parafii Tarnowiec, w latach 1932–1934 w parafii Jarosław-Kolegiata (1932-1934), a w latach 1934–1936 w parafii Przeworsk-Fara.

W 1936 roku został proboszczem w parafii Gniewczyna Łańcucka. Podczas II wojny światowej współpracował z AK. W czerwcu 1942 roku opuścił parafię, aby uniknąć aresztowania. Przez pewien czas administrował parafią w Malinówce, a następnie powrócił do Gniewczyny.

W 1945 roku zezwolił na czasowe przechowywanie broni oddziału Jana Totha na terenie kościoła. 25 maja 1949 roku funkcjonariusze Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Rzeszowie dokonali rewizji, pomimo iż broni nie znaleziono, został aresztowany i przewieziony do aresztu w Rzeszowie. 4 grudnia 1949 roku wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Rzeszowie został skazany na 6 lat więzienia, utratę praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na 3 lata oraz przepadek mienia[1][2][3][4][5]. Był więziony na zamku rzeszowskimwięzieniu we Wronkach. 23 października 1953 roku został zwolniony warunkowo z więzienia.

W latach 1957–1959 był wikariuszem w parafii Tarnowiec[6][7]. W latach 1959–1982 był proboszczem w parafii Trzcinica[8][9]. Po przejściu w 1982 roku na emeryturę zamieszkał w Trzcinicy[10]. Był kanonikiem honorowym kapituły brzozowskiej. Zmarł 1 kwietnia 1986 roku.

Przypisy edytuj

  1. Skompromitować kościół, otumanić społeczeństwo [online], www.polska1918-89.pl.
  2. Skompromitować kościół, otumanić społeczeństwo [online], wydarzenia.interia.pl [dostęp 2008-10-14].
  3. Księża – wspólnicy NSZ-owskiej bandy „Mewa” coraz bardziej plączą się w zeznaniach [online], „Nowiny Rzeszowskie”, 1 (1949), nr 106, s. 6..
  4. Prokurator w oskarżycielskiej mowie piętnuje antyludową działalność księży – bandy NSZ [online], „Nowiny Rzeszowskie”, 2 (1950), nr 4, s. 3–4..
  5. Wyrok w procesie księży – wspólników NSZ-owskiej bandy „Mewa” [online], „Nowiny Rzeszowskie”, 2 (1950), nr 5, s. 1–2..
  6. Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1958 (s. 67-68) [dostęp 2023-12-03]
  7. Kronika Diecezji Przemyskiej. R. 43, z. 9/10
  8. Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1966 (s. 76) [dostęp 2023-12-03]
  9. Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1979 (s. 117) [dostęp 2023-12-03]
  10. Rocznik Diecezji Przemyskiej na rok 1984 (s. 197) [dostęp 2023-12-03]