Stanisław Szarski

tytularny sierżant Legionów Polskich, kawaler Orderu Virtuti Militari, doktor filozofii

Stanisław Marcin Barnaba Szarski (ur. 11 czerwca 1888 w Krakowie, zm. 3-5 lipca 1916 pod Kostiuchnówką) – tytularny sierżant Legionów Polskich, kawaler Orderu Virtuti Militari, doktor filozofii[1].

Stanisław Szarski
tytularny sierżant tytularny sierżant
Data i miejsce urodzenia

11 czerwca 1888
Kraków

Data i miejsce śmierci

3-5 lipca 1916
Kostiuchnówka

Przebieg służby
Lata służby

1914–1916

Siły zbrojne

Armia Austro-Węgier

Formacja

Legiony Polskie

Jednostki

1 Pułk Piechoty

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa †

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości
Grobowiec Szarskich na Cmentarzu Rakowickim
Tablica nagrobna Szarskich: Henryka, Heleny i Stanisława, Kraków

Życiorys

edytuj

Urodził się 11 czerwca 1888 w Krakowie, w rodzinie Henryka Marcina (1855–1921), kupca, I wiceprezydenta Krakowa i Heleny Julii Marty z Ciechanowskich (1856–1924)[1][2]. Był bratem Adama[1].

Absolwent Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1913 obronił doktorat publikując pracę: „Mitologia klasyczna w poezji Kochanowskiego”[3]. Wyjechał do Paryża celem dalszych studiów. Tam zapisał się do Związku Strzeleckiego jako rekrut. Do Krakowa powrócił w połowie lipca 1914, w którym zgłosił się do Związku Strzeleckiego.

8 sierpnia 1914, wymaszerował z Oleandrów jako żołnierz 1 kompanii 1 pułku I Brygady Legionów Polskich. Przebył kampanię pułku do grudnia 1914 roku, kiedy zachorował i znalazł się w szpitalu. Po zakończeniu leczenia został przydzielony do Szkoły Podchorążych Legionów Polskich. 14 maja 1915, po ukończeniu szkoły „ze stopniem dobrym”, został mianowany aspirantem oficerskim w randze tytularnego sierżanta z poborami plutonowego[4][5]. Wrócił do pułku i swojej kompanii. Poległ między 3 a 5 lipca 1916 w bitwie pod Kostiuchnówką[6]. Po zakończeniu bojów uparcie lecz bezskutecznie poszukiwany przez siostrę Józefę i braci Adama i Antoniego. Został uznany za zmarłego.

Została ustanowiona symboliczna tablica nagrobna na grobie rodziny Szarskich na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[7] - o treści:

"Dr Stanisław Szarski, Sodalis Marianus, Sierżant I p.p. Leg.Pol. zaginął bez wieści, pod Kostiuchnówka na Wołyniu, 5/7 1916 w wieku lat 28"

Od 4 maja 1915 do 1 lipca 1916 roku prowadził dziennik, przekazany do Wojskowego Instytutu Historycznego przez jego siostrę Józefę Merunowicz[8]. Jeden z jego listów do rodziny przytoczyła Dorota Zofia Strojnowska w artykule „Pod każdym sztandarem, byle nie białym” w rozdziale „Koszula jeńca rosyjskiego”[9].

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. a b c d Tu podano, że urodził się 11 czerwca 1888. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-01-02]..
  2. Żołnierze Niepodległości ↓, tu podano, że urodził się 11 kwietnia 1888.
  3. (Kraków 1913 PRACE HISTORYCZNO-LITERACKIE nr.3)
  4. Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930 ↓, s. 270.
  5. Rozkaz Nr 123. „Goniec Polowy Legionów : Dziennik rozporzadzeń Komendy Legionów Polskich”. 4, s. 1, 1915-05-29. Piotrków. .
  6. Żołnierze Niepodległości ↓.
  7. Tablica nagrobna na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
  8. Pismo Józefy Merunowiczowej do Wojskowego Instytutu Historycznego.
  9. Zofia Strojnowska - „Pod każdym sztandarem, byle nie białym”.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 4 stycznia 1923, s. 7.
  11. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-01-02]..
  12. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-01-02]..
  13. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2022-01-02]..
  14. M.P. z 1931 r. nr 251, poz. 335.

Bibliografia

edytuj