Stanisław Waszak
Stanisław Waszak (ur. 2 sierpnia 1906 w Sławsku Górnym koło Kruszwicy, zm. 16 października 1974 w Poznaniu) – polski statystyk i demograf, profesor Uniwersytetu Poznańskiego i Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Poznaniu.
| Data i miejsce urodzenia |
2 sierpnia 1906 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
16 października 1974 |
| profesor nauk humanistycznych | |
| Specjalność: statystyka i demografia | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1945 |
| Habilitacja |
1951 |
| Profesura |
1955 |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
Życiorys edytuj
Życie prywatne edytuj
Urodził się w rodzinie robotniczo-chłopskiej Kazimierza i Marianny z domu Jaszczak. Jego pierwszą żoną była Halina Milachowska z którą miał dzieci: Andrzeja[1] (1939-2016)[2], Bognę, Wiesławę i Przemysława, a po raz drugi ożenił się z Urszulą Szulc[1]. Zmarł 16 października 1974 roku w Poznaniu[1]. Pochowany na cmentarzu parafialnym Górczyn[3].
Edukacja i praca naukowa edytuj
W 1927 roku ukończył gimnazjum w Inowrocławiu[1], do którego uczęszczał od 1919[4]. W latach 1927-1934 studiował na Wydziale Prawno-ekonomicznym Uniwersytetu Poznańskiego, a w 1932 roku uzyskał magisterium ze statystyki. W 1931 roku przy Katedrze Statystyki UP rozpoczął specjalizację i równocześnie (od 1932) pracował w Urzędzie Statystycznym miasta Poznania, zostając w 1936 roku zastępcą dyrektora[1]. Działał również jako sekretarz poznańskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Statystycznego. Wysiedlony jesienią 1939 przebywał w czasie okupacji niemieckiej w Ostrowcu Świętokrzyskim i Kielcach[4], z których w 1945 roku powrócił na Uniwersytet Poznański. W tym samym roku na UP na podstawie pracy Technika opracowań statystycznych a wiarogodność wyników uzyskał doktorat[1]. Będąc adiunktem Katedry Statystyki wspólnie z jej ówczesnym kierownikiem, profesorem Marcinem Nadobnikiem, zorganizował zakład na nowo. W 1951 roku na podstawie opublikowanych prac z zakresu zagadnień metodologicznych w statystyce i zagadnień demograficznych oraz nie publikowanej pracy Problemy ludnościowe Niemiec w I i II wojnie światowej habilitował się na docenta statystyki[5][1]. Profesorem nadzwyczajnym został w 1955 roku, a zwyczajnym w 1969 roku[6][1]. W latach 1950–1965 równolegle z pracą na UP kierował Katedrą Statystyki w poznańskiej WSE, gdzie był również w roku akademickim 1951/52 dziekanem i w latach 1956–1959 prorektorem do spraw nauki. W latach 1946–1950 był kierownikiem Miejskiego Biura Statystycznego[7] i redaktorem „Wiadomości Statystycznych miasta Poznania”, a w latach 1946–1949 rzeczoznawcą Ministerstwa Spraw Zagranicznych dla zagadnień ludnościowych oraz w 1945 i 1950 roku delegatem Głównego Urzędu Statystycznego na województwo poznańskie w zakresie spisów ludności[1]. Stanisław Waszak był również członkiem Instytutu Zachodniego, Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, rad naukowych dla województwa poznańskiego i bydgoskiego, rady redakcyjnej „Przeglądu Statystycznego”[1].
Dorobek i zainteresowania naukowe edytuj
Na jego dorobek naukowy składa się kilkadziesiąt prac statystycznych i demograficznych ogłoszonych drukiem i kilka nie publikowanych. Wyodrębnić można wśród nich 2 kierunki badawcze: zagadnienia metodologiczne badań statystycznych oraz problemy demograficzne, zarówno historyczne[8], jak i bieżące, przede wszystkim w ujęciu prognostycznym[1].
Ważniejsze prace edytuj
- Dzietność rodziny mieszczańskiej i ruch naturalny ludności miasta Poznania w końcu XVI i w XVII wieku, "Roczniki Dziejów Społecznych i Gospodarczych", 16, 1954, s. 316-384.
- Ludność i zabudowa mieszkaniowa Poznania w XVI i XVII w., "Przegląd Zachodni", 9, 1953, 9-10, s. 64-136.
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k Gąsiorowski i Topolski (red.) 1981 ↓, s. 800.
- ↑ Zm. 9 VII 2016 r., pochowany w urnie tam, gdzie ojciec
- ↑ Kwatera IIL, miejsce 17 [dostęp: 12 VI 2017 r.]
- ↑ a b Kronika Uniwersytetu Poznańskiego za lata akademickie 1945-1954/55, Poznań 1958, s. 203 (217 w przeglądarce)
- ↑ Kronika Uniwersytetu Poznańskiego za lata akademickie 1945-1954/55, Poznań 1958, s. 83 (97 w przeglądarce)
- ↑ Kronika Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu za lata akademickie 1968/69-1969/70 za rektoratu prof. dra Czesława Łuczaka, Poznań 1971, s. 546 (576 w przeglądarce)
- ↑ S. Wierzchosławski, Badania nad rodziną w poznańskim ośrodku naukowym, "Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny", 47, 1985, z. 3, s. 240
- ↑ Oryginalny sposób badań nad metrykami kościelnymi, poprzedzający dokonania demografów francuskich, C. Kuklo, Demografia Rzeczypospolitej przedrozbiorowej, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2009, s. 175 ISBN 978-83-7181-590-4; A. Szczypiorski, Demografia historyczna w 25-leciu PRL, "Przeszłość Demograficzna Polski", 5, 1972, s. 10
Bibliografia edytuj
- Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski (red.): Wielkopolski słownik biograficzny. Warszawa-Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 800–801. ISBN 83-01-02722-3.