Starszy marynarz (stopień wojskowy)

Oznaki stopnia: od 1921
czapka garnizonowa
insygnia	naramiennik	(1952–1956)
„lewy przód”

Starszy marynarz (st. mar.) – stopień wojskowy w polskiej Marynarce Wojennej, odpowiadający starszemu szeregowemu w Wojskach Lądowych i Siłach Powietrznych. Jego odpowiedniki znajdują się także w marynarkach wojennych innych państw.

Geneza

Tytuł marynarza wywodzi się z terminu majtka, który był szeregowym członkiem załogi na statkach i okrętach. Marynarze także byli najniższym szczeblem stanu osobowego. Do ich obowiązków należało wykonywanie podstawowych prac pokładowych, takich jak dbanie o czystość jednostki, stawianie żagli oraz przeładowywanie amunicji. Z czasem, podobnie jak i inne tytuły, marynarz przekształcił się w stopień wojskowy.

Użycie

Stopień starszego marynarza powstał w Polsce w 1921, wraz z pozostałymi pierwszymi stopniami wojskowymi w Marynarce Wojennej. Wcześniej, od 1918 używano zapożyczonego z Wojsk Lądowych stopnia starszego szeregowego marynarki. W latach 1921-2022 starszy marynarz znajdował się w hierarchii pomiędzy marynarzem a matem. Obecnie wyższym stopniem jest starszy marynarz specjalista. Przez cały czas istnienia starszy marynarz jest odpowiednikiem starszego szeregowego.

Stopień wojskowy starszego marynarza jest zaszeregowany w grupie uposażenia nr 1, a w kodzie NATO określony jest jako OR-02.