Stefan Barszczewski
Stefan Barszczewski (ur. 21 czerwca 1861[1], 1862[2] albo 1863[3] w Warszawie, zm. 11 września 1937 tamże) – polski pisarz, tłumacz, podróżnik, działacz polonijny i redaktor.
| |
| Data i miejsce urodzenia |
21 czerwca lata 60. XIX w. |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
11 września 1937 |
Życiorys
edytujUkończywszy szkołę średnią wyjechał na studia do Petersburga. Po studiach wyjechał do Wiednia (1885), a następnie Paryża i Londynu. Podróżował po Ameryce Południowej, zwiedzając Argentynę i Brazylię[4], a od 1892 roku zamieszkał w Chicago. Tam między innymi redagował polską prasę. Był działaczem polonijnym, angażując się w pracach stowarzyszeń i lokalnych polskich wydawnictw. W tym czasie jego publikacje w formie sprawozdań z podróży publikowane były na łamach „Kuriera Warszawskiego”. Od 1892, po zjeździe w Filadelfii[4], pełnił obowiązki przedstawiciela Związku Stowarzyszeń Polskich w Ameryce Północnej i redaktora czasopisma Zgoda. Po powrocie do kraju (1901) pracował jako członek redakcji Kuriera Warszawskiego[5]. Pochowano go na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera D-3-22,23)[1].
Twórczość
edytujPisał utwory o tematyce podróżniczo-przygodowej i fantastyczno naukowej. Wydał też tłumaczenia m.in. „Wojna dwóch światów” (1907) – The War of the Worlds Wellsa czy Wojna w przestworzu (1910) – The War in the Air. Należy zauważyć, że powieść Barszczewskiego Czandu (1925) także bazuje na motywach wziętych z Wojny w przestworzu Wellsa – występują w niej podobne cudowne wynalazki, te same bitwy itp., ale jest w niej dodany popularny w owym czasie motyw Polski broniącej się przed najazdem Azjatów.
W 1951 jego prace Czandu: powieść z XXII wieku oraz Czerwony mesyasz: (ze wspomnień włóczęgi) zostały wycofane z polskich bibliotek oraz objęte cenzurą[6].
Dzieła
edytuj- Cuba libre! : melodramat w 5-ciu odsłonach, osnuty na tle wojny hiszpańsko - amerykańskiej i Sokolstwa Polskiego w Ameryce[7]
- Polacy w Ameryce : Zarys obecnego stanu wychodźtwa polskiego w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej (1902)
- Obrazki amerykańskie (1905)
- Czerwony mesyasz : (ze wspomnień włóczęgi)[8]
- W osiem dni dookoła świata. Powieść z niedalekiej przyszłości (t. 1, 1922), Przygody kapitana St. Claira (t. 2, 1927)
- Eliksir profesora Bohusza (1923, wydanie drugie 1932)
- Złoto Mai (1924)
- Czandu. Powieść z XXII wieku (1925)
- Jak być mogło. Nieurzeczywistniona opowieść lotnicza. (1926)
- Przygody kapitana St. Claira : powieść[9]
- Na szlaku sławy, krwi i złota. Szkice z dziejów odkrycia Ameryki (1928), wznowienie: Wydawnictwo Cztery Strony, Kraków 2015. ISBN 978-83-65137-11-1
- Marion. Opowieść z dalekiej Kanady (1928)
- Na ciemnych wodach Paragwaju (1931), wznowienie 2014
- Tajemnica Jeziora Bangweolo. Powieść podróżnicza (1938)
Przypisy
edytuj- ↑ a b Cmentarz Stare Powązki: BARSZCZEWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-01].
- ↑ Barszczewski Stefan, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-04-16].
- ↑ Stefan Barszczewski, [w:] M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego [online] [dostęp 2022-04-17].
- ↑ a b Słownik polskich autorów SF, „Fantastyka” (2/82), ISSN 1731-7134.
- ↑ Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 26.
- ↑ Cenzura PRL : wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu 1 X 1951 r.. posł. Zbigniew Żmigrodzki. Nortom: Wrocław, 2002, s. 4. ISBN 83-85829-88-1.
- ↑ Stefan Barszczewski, Cuba libre! : melodramat w 5-ciu odsłonach, osnuty na tle wojny hiszpańsko - amerykańskiej i Sokolstwa Polskiego w Ameryce, wyd. 1899 [online], polona.pl [dostęp 2018-06-13].
- ↑ Stefan Barszczewski, Czerwony mesyasz : (ze wspomnień włóczęgi), wyd.1913 [online], polona.pl [dostęp 2018-06-13].
- ↑ Stefan Barszczewski, Przygody kapitana St. Claira : powieść, wyd. 1927 [online], polona.pl [dostęp 2018-06-13].
Bibliografia
edytuj- Andrzej. Niewiadowski: Leksykon polskiej literatury fantastycznonaukowej. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1990, s. 39/40. ISBN 83-210-0892-5.
Linki zewnętrzne
edytuj- Barszczewski Stefan. portalwiedzy.onet.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-05-15)]. - notka biograficzna w onet.wiem
- Barszczewski Stefan - notka biograficzna z portretem pisarza
- Utwory Stefana Barszczewskiego w serwisie eLektury. elektury.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
- Stefan Barszczewski - zbiór utworów Stefana Barszczewskiego
- Dzieła Stefana Barszczewskiego w bibliotece Polona