Stożkówka wiosenna

Stożkówka wiosenna (Conocybe aporos Kits van Wav.) – gatunek grzybów z rodziny gnojankowatych (Bolbitiaceae)[1].

Stożkówka wiosenna
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

gnojankowate

Rodzaj

stożkówka

Gatunek

stożkówka wiosenna

Nazwa systematyczna
Conocybe aporos Kits van Wav.
Persoonia 18(2): 225 (2003)

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Conocybe, Bolbitiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy[2]:

  • Pholiotina aporos (Kits van Wav.) Clémençon 1976
  • Pholiotina aporos (Kits van Wav.) Clémençon 1976 var. aporos
  • Pholiotina aporos var. moseriana Hauskn. 2009

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3].

Morfologia

edytuj
Kapelusz

Średnica 1,5-3 cm. Powierzchnia o barwie od ochrowej przez cynamonową do intensywnie czerwonobrązowej. W stanie wilgotnym brzeg żłobkowany. Jest higrofaniczny; podczas suchej pogody blednie, poczynając od środka[4].

Blaszki

Wolne, początkowo bladoochrowe, potem rdzawobrązowe[4].

Trzon

Wysokość 2-6 cm, grubość do 2 mm, cylindryczny. Powierzchnia jaśniejsza od kapelusza, pokryta białawymi włókienkami. Pierścień skórkowaty, żłobkowany[4].

Miąższ

O zapachu podobnym do pelargonii[4].

Cechy mikroskopowe;

Wysyp zarodników żółtopomarańczowy. Zarodniki o rozmiarach (7-)8-10 × 4,5-5,5 μm, bez pory rostkowej[4]. Cystydy na ostrzach blaszek nitkowate, tej samej szerokości co blaszki[5].

Występowanie i siedlisko

edytuj

Stożkówka wiosenna jest szeroko rozprzestrzeniona w Ameryce Północnej i w Europie Północnej, występuje także na Nowej Zelandii[6]. W Polsce rozprzestrzenienie i częstość występowania nie są znane. W piśmiennictwie naukowym do 2003 r. podano około 10 stanowisk[3]. Bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[7].

Saprotrof. Rośnie w lasach, wśród mchów i traw, czasami także na spróchniałych pniakach. W Polsce pojawia się głównie od maja do czerwca[3].

Gatunki podobne

edytuj

Bardzo podobna morfologicznie jest stożkówka wąskorozwierkowa (Conocybe arrheni). Pojawia się jesienią i odróżnia się budową mikroskopową[4].

Przypisy

edytuj
  1. a b Index Fungorum. [dostęp 2017-11-16]. (ang.).
  2. Species Fungorum. [dostęp 2017-12-15]. (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e f H. Knudsen, J. Vesterholt, Funga Nordica Nordsvamp, Copenhagen, 2008
  5. Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. KDC, 2006. ISBN 83-7404-513-2.
  6. Discover Life Maps. [dostęp 2017-12-15].
  7. Aktualne stanowiska stożkówki wiosennej w Polsce. [dostęp 2017-12-15].