Stożkówka zamszowata

Stożkówka zamszowata (Conocybe pilosella (Pers.) Kühner) – gatunek grzybów z rodziny gnojankowatych (Bolbitiaceae).

Stożkówka zamszowata
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

gnojankowate

Rodzaj

stożkówka

Gatunek

stożkówka zamszowata

Nazwa systematyczna
Conocybe pilosella (Pers.) Kühner
Encyclop. Mycol. 7: 92 (1935)

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Conocybe, Bolbitiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1801 r. Christiaan Hendrik Persoon nadając mu nazwę Agaricus tener ß pilosellus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Robert Kühner w 1935 r.[1]

Synonimy:

  • Agaricus pilosellus Pers. 1801
  • Agaricus tener ß pilosellus Pers. 1801
  • Conocybe pilosella var. brunneonigra Hauskn. & Krisai 1992
  • Conocybe piloselloides Watling 1983
  • Galera pilosella (Pers.) Rea 1922
  • Galera tenera var. pilosella (Pers.) P. Kumm. 1871
  • Galerula pilosella (Pers.) G.F. Atk. 1918[2].

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]

Morfologia edytuj

Kapelusz

Średnica 1–3 cm, cienki, stożkowaty z falistym brzegiem. Jest higrofaniczny, w całości prążkowany od przeświecających blaszek. Powierzchnia gładka, kremowa, z ciemniejszym, brązowawym środkiem[4].

Blaszki

Szerokie, początkowo jasnobrązowe, z wiekiem ciemniejące[4].

Trzon

Wysokość 2–5 cm, cienki, kruchy, cylindryczny, pusty w środku, sztywny, owłosiony, podłużnie prążkowany, białawy, przechodzący w żółtawy i brązowy[4].

Miąższ

Cienki, kremowy, o łagodnym zapachu i smaku[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki czerwonawo-brązowe lub ochrowe, gładkie, elipsoidalne. Cystydy z kulistą główką[4].

Występowanie i siedlisko edytuj

Podano stanowiska stożkówki zamszowatej w Ameryce Północnej, Środkowej i Południowej, w Europie, Azji, Afryce i na Nowej Zelandii. Najwięcej stanowisk podano w Europie[5]. W Polsce do 2003 r. znane było tylko jedno stanowisko w Babiogórskim Parku Narodowym, podane w 1979 r. przez Annę Bujakiewicz[3]. Kilka aktualnych stanowisk podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[6].

Naziemny grzyb saprotroficzny. Rośnie w lasach liściastych[3] i iglastych, na poboczach dróg, wśród opadłych liści, na ziemi zmieszanej z resztkami drewna[6].

Przypisy edytuj

  1. a b Index Fungorum [online] [dostęp 2023-01-04] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2023-01-04] (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. a b c d e Conocybe pilosella [online], Fichas Micológicas nr 705, 2002 [dostęp 2023-01-04] (hiszp.).
  5. Występowanie Conocybe pilosella na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2023-01-02] (ang.).
  6. a b Aktualne stanowiska stożkówki zamszowatej w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2023-01-02] (ang.).