Strzępiak ostry
Strzępiak ostry (Inocybe acuta Boud.) – gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)[1].
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
strzępiak ostry |
Nazwa systematyczna | |
Inocybe acuta Boud. Bull. trimest. Soc. mycol. Fr. 33(1): 8 (1917) |
Systematyka i nazewnictwo
edytujPozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
- Inocybe acutella Bon 1976
- Inocybe striata Bres. 1930
- Inocybe striata var. variicystidiata E. Ferrari 2004)
Nazwę polską nadał Andrzej Nespiak w 1990 r.[3]
Morfologia
edytujŚrednica do 4 cm, początkowo półkulisty lub stożkowy, potem płaski z wyraźnym, ostrym garbkiem. Brzeg nieco podgięty, u młodych owocników z resztkami osłony, szybko jednak zanikającymi. Powierzchnia gładka lub nieco filcowata, ciemnobrązowa z orzechowym odcieniem, na środku ciemniejsza[4].
Zatokowato przyrośnięte z blaszeczkami, początkowo szarobeżowe, potem brązowiejące. Ostrza równe, orzęsione[4].
Wysokość 3–5 cm, grubość poniżej 0,3–0,6 cm, walcowaty, nieco tylko grubszy u podstawy. Powierzchnia tej samej barwy co kapelusz, ale jaśniejsza, prawie kremowa, delikatnie oszroniona[4].
W kapeluszu biały, w trzonie jasnobrązowy, włóknisty. Zapach nieokreślony, smak nieco ziemisty[4].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki 7–10 × 6–8 µm. Cheilocystydy i pleurocystydy 50–65(–75) × 16–22(–25) µm, cienkościenne, na szczytach nieco inkrustowane[4].
Występowanie i siedlisko
edytujStrzępiak ostry znany jest w Europie i w niektórych rejonach Ameryki Północnej[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano kilka stanowisk[3]. Ma status R – gatunek potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[6]. Nowe, bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[7].
Grzyb mikoryzowy. Występuje w lasach liściastych, iglastych i mieszanych, na ziemi. Owocniki od czerwca do września[3].
Gatunki podobne
edytujInocybe pseudoasterospora odróżnia się trzonem – jasnoochrowym na całej długości u podstawy zgrubiałym z niewielką bulwką. Zarodniki z kilkoma szerokimi guzkami[4].
Przypisy
edytuj- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2019-06-03] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2019-06-02] .
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
- ↑ a b c d e f Andrzej Nespiak, Grzyby. Tom XIX. Strzępiak (Inocybe), Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie Skłodowskiej, 1990, ISBN 83-01-08749-8
- ↑ DiscoverLife [online] [dostęp 2019-06-04] .
- ↑ Zbigniew Mirek, Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006, ISBN 83-89648-38-5
- ↑ Nowe stanowiska strzępiaka ostrego w Polsce [online] [dostęp 2019-06-04] .