Strzemię (jeździectwo)
Strzemię – uzupełniająca część rzędu końskiego, wspomagająca wsiadanie na konia oraz utrzymywanie się w siodle w czasie jazdy[1].
Pałąki strzemienia współcześnie wykonywane są przeważnie ze stali nierdzewnej, zawieszane na skórzanych pasach, tzw. puśliskach, po obu stronach siodła. Wyposażone są zazwyczaj w gumowe wkładki przeciw poślizgowi butów.
Historia edytuj
Strzemię wynaleziono na początku IV wieku na pograniczu dzisiejszej Korei i Chin. Udoskonalone przez Alanów, szybko weszło do powszechnego użytku[2]. W Europie pojawiło się w VI wieku, najpierw na ziemiach Cesarstwa Bizantyńskiego za pośrednictwem migrujących z głębi azjatyckich stepów Awarów. Do Europy Zachodniej dotarło w okresie hegemonii państwa Franków na przełomie VIII/IX wieku poprzez kontakty z Pieczyngami. W całej Europie łacińskiej strzemię upowszechniło się około 1000 roku, głównie dzięki nowej technice konnej walki Normanów osiadłych w północnej Francji. Upowszechnienie strzemion wraz z ewolucją siodeł (sztywne, wysokie łęki) spowodowało rozwój jazdy walczącej kopią, która w XII wieku przekształciła się w rycerstwo.
Heraldyka edytuj
Występuje jako element herbu gminy Szczucin, gminy Korzenna oraz gminy Czarnożyły.
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Tim Hawcroft: Koń. Rasy, pielęgnacja, wychowanie, tresura. Warszawa: Wyd. Ania, 1983. ISBN 83-902474-2-9.
- ↑ Michel Rouche, Attyla i Hunowie. Ekspansja barbarzyńskich nomadów, Jakub Jedliński (tłum.), Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011, s. 217, ISBN 978-83-01-16821-6, OCLC 803992072.
Bibliografia edytuj
- Witold Świętosławski, Strzemiona średniowieczne z ziem Polski, Łódź 1990 – wstęp o genezie strzemienia s. 20–33.
- Radosław Gawroński, Pierwsze strzemiona, Koń Polski nr 7/2007, s. 40–42.
Linki zewnętrzne edytuj
- Artykuł Marcina Iglikowskiego o genezie strzemienia. hipologia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)].