Szarotka (radioodbiornik)

polski odbiornik radiowy

Szarotka – praktycznie pierwszy przenośny polski radioodbiornik lampowy.

„Szarotka” lampowa z zasilaczem
Wnętrze
„Szarotka” lampowo-tranzystorowa

Historia

edytuj

Produkowany w latach 50. XX w. w Zakładach Radiowych im. Marcina Kasprzaka w Warszawie na licencji austriackiego Siemensa (model „Grazietta”). Zakresy fal: początkowo i Śr później też i Kr. Zasilane z baterii lub zasilacza sieciowego mającego kształt podstawki, na którym stał radioodbiornik. Podczas pracy „stacjonarnej” był zasilany z sieci przez wyprowadzone z zasilacza bolce zasilające. Wyjęcie radioodbiornika z podstawki powodowało włączenie zasilania bateryjnego. Jest to sześcioobwodowa, dwu- lub trzyzakresowa superheterodyna z wbudowaną anteną ferrytową.

„Szarotka” nie była jedynym tego typu odbiornikiem produkowanym w Polsce. Rok wcześniej, w 1956 r. przenośny odbiornik lampowy „Turysta” wytwarzała Spółdzielnia Pracy Artykułów Technicznych i Metalowych w Poznaniu, lecz była to tylko krótka seria.

W 1958 roku na Międzynarodowych Targach Poznańskich zaprezentowano nowy model „Szarotki” tranzystorowo-lampowej, część odbiorcza pozostała lampowa, a wzmacniacz małej częstotliwości zbudowano na tranzystorach. Zlikwidowano baterię anodową. Całość zasilana była czterema ogniwami typu R20 (1,5 V), a napięcie anodowe dla lamp uzyskano przy pomocy przetwornicy DC-DC. Zmieniona została obudowa – zastosowano głośnik eliptyczny, więc inny kształt przodu obudowy, pod spodem zlikwidowano otwory służące do wstawienia w podstawkę z ładowarką. Nie doszło do produkcji seryjnej, ale prace nad wdrożeniem tego modelu do produkcji były dalece zaawansowane, powstała seria przedprodukcyjna.

Następne modele odbiorników przenośnych budowano w Polsce już na tranzystorach.

Dane techniczne „Szarotki”

edytuj

(model wyłącznie lampowy)

  • zakresy fal (dwie wersje):
    • Szarotka 2: długie 1050–1875 m, średnie 187–560 m
    • Szarotka 3: dodatkowo 25 metrowy zakres fal krótkich
  • czułość: około 500 µV
  • częstotliwość pośrednia: 465 kHz
  • głośnik: magnetoelektryczny typu GD 9/0,5 (4,5 Ω)
  • moc wyjściowa 50 mW przy zniekształceniach 10%
  • zasilanie:
  • pobór prądu:
    • przy zasilaniu bateryjnym:
      • prąd żarzenia: około 150 mA
      • prąd anodowy: około 12 mA
    • przy zasilaniu sieciowym: około 6 W
  • wymiary: 225 × 170 × 65 mm
  • masa z bateriami: poniżej 2 kg
  • lampy miniaturowe, bezpośrednio żarzone:

Budowa radioodbiornika „Szarotka”

edytuj
Klawisz fal średnich Klawisz fal długich
 
Magiczne oko (wskaźnik
dostrojenia i włączenia)
Skala
Potencjometr regulacji
siły głosu i wyłącznik
Pokrętło
strojenia
Głośnik
Zasilacz


Bibliografia

edytuj
  • W. Trusz, J. Dombrowicki, Radio i telewizja w domu, Wydawnictwa Komunikacyjne, wydanie 1, Warszawa, 1958.

Linki zewnętrzne

edytuj