Szeroki Żleb (Dolina Sucha Orawicka)

Szeroki Żleb (słow. Široký žľab) – żleb w masywie Osobitej w słowackich Tatrach Zachodnich. Jest orograficznie lewym odgałęzieniem Doliny Suchej Orawickiej[1]. Opada z grani pomiędzy szczytem Osobitej (1687 m) a Kopą w Osobitej (1617 m), początkowo w północno-wschodnim kierunku, potem łukowato zmienia kierunek na południowo-wschodni. Poniżej skałki Cyganka, na wysokości około 1020 m uchodzi do Doliny Suchej Orawickiej[2]. Następuje to powyżej polany Pańskie Szałasisko[3]. Orograficznie lewe ograniczenie Szerokiego Żlebu tworzy wschodnia grań Kopy w Osobitej z Wyżnimi i Niżnimi Rzędowymi Skałami, oddzielająca Szeroki Żleb od Żlebu pod Siodło, natomiast prawe – zakończona Cyganką wschodnia grzęda Osobitej oddzielająca Szeroki Żleb od Kamiennego Żlebu będącego głównym ciągiem Doliny Suchej Orawickiej[2]. Żleb jest suchy, nie spływa nim żaden potok, porowate podłoże skał węglanowych powoduje, że woda wsiąka w głąb i spływa podziemnymi przepływami[1]. Zimą natomiast schodzą żlebem lawiny[4].

Szeroki Żleb na prawo od Osobitej, widok z Turka
Widok z Bobrowieckiego Wierchu

Szeroki Żleb bywa też nazywany Suchym Żlebem (Suchý žľab). Dawniej był on wypasany i prowadził nim szlak turystyczny na Osobitą. W dolnej części ma charakter ciasnego wąwozu skalnego, wyżej rozszerza się w trawiaste koryto o szerokości około 50 m, po obydwu stronach ograniczone skalistymi grzędami. Jest bardzo stromy, szlak turystyczny prowadzony był zakosami. Górna część żlebu staje się coraz bardziej płytka i przechodzi w szeroką depresję. Dawno nie uczęszczana ścieżka w górnej części żlebu zarasta bujną kosodrzewiną i karłowatymi świerkami[3].

Po utworzeniu TANAP-u pasterstwo w słowackich Tatrach zniesiono. W 1989 r. na Osobitej utworzono obszar ochrony ścisłej Rezervácia Osobitá i zamknięto szlak prowadzący z Waniczki w Dolinie Bobrowieckiej Orawskiej przez Dolinę Suchą Orawicką i Szeroki Żleb na Osobitą. Jednym z podawanych przez TANAP uzasadnieniem tej decyzji była spowodowana ruchem turystycznym silna erozja stoku w górnej części Szerokiego Żlebu[3].

Przypisy edytuj

  1. a b Marian Kunicki, Tadeusz Szczerba: Tatry Zachodnie. Słowacja. Kraków: PTTK „Kraj”, 1992. ISBN 83-7005-248-7.
  2. a b Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005. ISBN 83-909352-2-8.
  3. a b c Józef Nyka: Tatry słowackie. Przewodnik. Wyd. II. Latchorzew: Wyd. Trawers, 1998. ISBN 83-901580-8-6.
  4. Tatry Zachodnie słowackie i polskie. Mapa turystyczna 1:25 000. Warszawa: Wyd. Kartograficzne Polkart Anna Siwicka, 2009/10. ISBN 83-87873-36-5.