Szerokodziób filipiński

Szerokodziób filipiński[4] (Sarcophanops steerii) – gatunek małego ptaka z rodziny szerokodziobów (Eurylaimidae). Występuje endemicznie na Filipinach. Narażony na wyginięcie.

Szerokodziób filipiński
Sarcophanops steerii[1]
(Sharpe, 1876)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

tyrankowce

Rodzina

szerokodzioby

Rodzaj

Sarcophanops

Gatunek

szerokodziób filipiński

Synonimy
  • Eurylæmus Steerii Sharpe, 1876[2]
  • Eurylaimus steerii Sharpe, 1876[1]
Podgatunki
  • S. s. steerii (Sharpe, 1876)
  • S. s. mayri (Salomonsen, 1953)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Zasięg występowania

edytuj
 
Szerokodzioby filipińskie na XIX-wiecznej ilustracji

Szerokodziób filipiński zamieszkuje w zależności od podgatunku[2][5]:

Systematyka

edytuj

Szerokodziób filipiński jest zaliczany do rodzaju Sarcophanops[4]; dawniej klasyfikowano go w rodzaju Eurylaimus[6]. Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny nie uznaje podgatunku mayri[6]. Dawniej za podgatunek szerokodzioba filipińskiego często uznawany był Sarcophanops samarensis (szerokodziób czerwony), obecnie traktowany jako osobny gatunek[2][4][7].

Morfologia

edytuj

Długość ciała 16,5–17,5 cm; masa ciała 33,7–44,4 g (podgatunek mayri)[5].

Mały, kontrastowo ubarwiony ptak. Czarne gardło i twarz. Oko z zieloną tęczówką otoczone wydatnym błękitnym przydatkiem. Dziób duży, szeroki, bladoniebieski. Wierzch głowy bordowofioletowy, biały kołnierz wokół szyi. Ciemnoszary płaszcz na grzbiecie ciała, jasnokasztanowy kuper i ogon. Czarne skrzydła z wyróżniającymi się biało-żółtymi paskami w poprzek lotek III i II rzędu. Spód ciała liliowy, przechodzący w żółtawobiały w dolnej części brzucha. Samica podobna do samca, ale pierś i brzuch ma lśniąco białe. Osobniki młodociane są bardziej matowe[8].

Status

edytuj

IUCN uznaje szerokodzioba filipińskiego za gatunek narażony (VU – Vulnerable). Liczebność populacji szacuje się na 2500–9999 dorosłych osobników, a trend liczebności oceniany jest jako spadkowy[3].

Przypisy

edytuj
  1. a b Sarcophanops steerii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c Handbook of the Birds of the World. J. del Hoyo, A. Elliott & D.A. Christie (red.). T. 8: Broadbills to Tapaculos. Barcelona: Lynx Edicions, 2003, s. 91. ISBN 84-87334-50-4. (ang.).
  3. a b Sarcophanops steerii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. a b c Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Eurylaimidae Lesson, 1831 - szerokodzioby - Typical Broadbills (wersja: 2020-12-24). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-19].
  5. a b Bruce, M.D.: Wattled Broadbill Sarcophanops steerii, version 1.1. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2021. [dostęp 2024-02-16]. (ang.).  
  6. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v13.2). [dostęp 2024-02-16]. (ang.).
  7. Frank Lambert, Martin Woodcock: Pittas, Broadbills and Asities. Robertsbridge, Sussex: Pica Press, 1996. ISBN 1-873403-24-0. (ang.).
  8. Species factsheet: Sarcophanops steerii. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-03-19]. (ang.).

Linki zewnętrzne

edytuj