Tadeusz Chromecki, ps. „Bieske”, „Doktor” (ur. 7 sierpnia 1904 w Czarnożyłach, zm. 22 lutego 1957) – polski dyplomata.

Tadeusz Chromecki
Bieske, Doktor
Data i miejsce urodzenia

7 sierpnia 1904
Czarnożyły

Data śmierci

22 lutego 1957

Zawód, zajęcie

dyplomata

Tytuł naukowy

magister

Stanowisko

naczelnik wydziału

Pracodawca

Ministerstwo Spraw Zagranicznych

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi (II RP) Medal Brązowy za Długoletnią Służbę Komandor Orderu Korony Włoch

Życiorys

edytuj

Urodził się 7 sierpnia 1904 w Czarnożyłach, w rodzinie Mariusza i Jadwigi z Eborowiczów. Ukończył Gimnazjum Państwowe im. Staszica w Lublinie, następnie, w 1926, wydział prawa Uniwersytetu Warszawskiego oraz Wyższą Szkołę Dziennikarsko-Publicystyczną Wolnej Wszechnicy Polskiej. Podjął służbę w Ministerstwie Spraw Zagranicznych II Rzeczypospolitej, pracował jako radca i kierownik referatu w Biurze Personalnym[1][2]. W latach 1927–1928 pracował w Konsulacie Generalnym RP w Paryżu. W 1929 uzyskał tytuł naukowy doktora na uniwersytecie w Paryżu. Od 1929 do 1931 attaché Poselstwa RP w Moskwie. W 1933 pracował w Delegaturze RP w Genewie. Na stopień podporucznika rezerwy został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1934 i 1372. lokatą w korpusie oficerów piechoty[3].

W latach 1933–1938 sekretarz Ambasadora RP przy Kwirynale.

Po wybuchu II wojny światowej i nastaniu okupacji niemieckiej zaangażował się w działalność konspiracyjną. Działał jako naczelnik Wydziału Politycznego Departamentu (Sekcji) Spraw Zagranicznych „Moc” Delegatury Rządu na Kraj[4]. Brał udział w powstaniu warszawskim 1944. Po jego upadku opuścił stolicę wraz z ludnością cywilną.

Po wojnie wstąpił do służby w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Polski Ludowej. Pełnił stanowisko naczelnika Wydziału Zachodniego MSZ od 1945[5][6][7][8].

Został zwolniony ze służby w MSZ, a później aresztowany w związku ze sprawą bp. Czesława Kaczmarka[9]. Był torturowany przez UB, w 1953 skazany na karę 12 lat pozbawienia wolności, po amnestii w 1956 zwolniony z odbywania kary[10][11][12]. Po odzyskaniu wolności był ciężko chory, zmarł wkrótce potem 22 lutego 1957[13] (według jednej z wersji popełnił samobójstwo)[14][15][16].

Od 29 września 1934 był mężem Genowefy Rawicz-Rusieckiej[17].

Spoczywa, razem z żoną, na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A30-4-26)[18].

Publikacje

edytuj
  • Autorytatywne państwo korporacyjne Mussoliniego (1938)[19]

Ordery i odznaczenia

edytuj

Przypisy

edytuj
  1. Henryk Bartoszewicz. W służbie dyplomatycznej Drugiej Rzeczypospolitej i Polski Ludowej. „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej”. 36, s. 193, 2001. 
  2. Tadeusz Chromecki. baza-nazwisk.de. [dostęp 2016-02-02].
  3. Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 94.
  4. Z procesu biskupa Kaczmarka. repozytorium.fn.org.pl. [dostęp 2016-02-02].
  5. Francuski minister dla spraw jeńców wojennych i uchodźców u p. Bieruta. „Trybuna Robotnicza”, s. 2, nr 205 z 18 września 1945. 
  6. Dziennikarze francuscy przybyli do Polski. „Dziennik Polski”, s. 1, nr 276 z 9 listopada 1945. 
  7. Kronika dyplomatyczna. „Rzeczpospolita”, s. 3, nr 306 z 10 listopada 1945. 
  8. Dariusz Jarosz, Maria Pasztor. Polsko-włoskie relacje kulturalne i naukowe w latach 1945–1954. „Stosunki Międzynarodowe – International Relations”. 1, s. 194, 196, 2013. 
  9. Maciej Morawski: 6 kwietnia 2013 r.. maciejmorawski.blox.pl. [dostęp 2016-02-02].
  10. Maciej Morawski: 14 września 2011 r.. maciejmorawski.blox.pl. [dostęp 2016-02-02].
  11. Maciej Morawski: 28 lutego 2012 r.. maciejmorawski.blox.pl. [dostęp 2016-02-02].
  12. Maciej Morawski: 7 lutego 2015 r.. maciejmorawski.blox.pl. [dostęp 2016-02-02].
  13. Informacja o zmarłych: Tadeusz Chromecki. nekrologi-baza.pl. [dostęp 2016-02-02].
  14. Maciej Morawski: 4 grudnia 2013 r.. maciejmorawski.blox.pl. [dostęp 2016-02-02].
  15. Maciej Morawski: W Kościanie, w Paryżu, w Lailly-en-Val… (2). maciejmorawski.blox.pl. [dostęp 2016-02-02].
  16. Rodzina Eborowiczów. Tadeusz Chromecki. 1944.pl. [dostęp 2016-02-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-12)].
  17. a b c Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: Wydawnictwo Głównej Księgarni Wojskowej, 1939, s. 41. [dostęp 2021-07-05].
  18. Wyszukiwarka cmentarna --- Warszawskie cmentarze [online], cmentarzekomunalne.com.pl [dostęp 2021-07-05].
  19. Stanisław Sierpowski. Polityka zagraniczna faszystowskich Włoch. „Dzieje Najnowsze”. 10, s. 44, 1978. 
  20. M.P. z 1947 r. nr 25, poz. 115 „za gorliwą i wydajną pracę”.
  21. Zezwolenie na przyjęcie odznaczeń cudzoziemskich. „Dziennik Urzędowy Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej”. Nr 1, s. 20, 1939. 

Bibliografia

edytuj