Tadeusz Chrząszcz
Tadeusz Czesław Chrząszcz (ur. 6 marca 1877 w Krakowie, zm. 12 listopada 1943 w Warszawie) – polski technolog rolny, specjalista w dziedzinie gorzelnictwa, encyklopedysta.
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Profesor nauk rolniczych | |
Specjalność: technologia żywności | |
Profesura | |
Uczelnia |
Akademia Rolnicza w Dublanach |
Życiorys
edytujSyn właściciela ziemskiego Fryderyka Chrząszcza i Antoniny z Mecnarowskich. W 1897 ukończył gimnazjum i wyjechał do Danii, gdzie zdobywał wiedzę w laboratoriach fermentacyjnych w Kopenhadze i Carlsbergu. Po roku powrócił do Krakowa i został asystentem w Wyższej Szkole Przemysłowej, ale po jednym semestrze kontynuował naukę w instytucie gorzelniczym i akademii piwowarskiej w Feising w Bawarii. Poznał też metodykę przemysłowego przetwórstwa owoców i warzyw w Geisenheim, w 1901 wyjechał do Berlina, gdzie przez dwa lata studiował w Wyższej Szkole Rolniczej. W 1905 rozpoczął pracę w Akademii Rolniczej w Dublanach, gdzie przez czternaście lat zajmował stanowisko docenta technologii rolnej. W 1910 został współredaktorem czasopisma Gorzelnik i piastował tę funkcję przez osiem lat.
W październiku 1919 został mianowany profesorem Uniwersytetu Poznańskiego, sześć miesięcy później zorganizował tam Katedrę i Zakład Technologii Rolnej[1], które osiągnęły wiodącą pozycję w dziedzinie badań enzymologii stosowanej. W roku akademickim 1926/1927 był dziekanem Wydziału Rolno-Leśnego Uniwersytetu Poznańskiego, przewodniczył Zarządowi Głównemu Naukowej Organizacji Gorzelnictwa, a także był inicjatorem powstania oddziału tej organizacji w Poznaniu. W 1932 współredagował Biochemische Zeitschrift, wykładał na kursach dokształcających techniki fermentacyjne i gorzelnictwo. Po wybuchu II wojny światowej po wysiedleniu z Poznania znalazł się z rodziną w Warszawie, gdzie kontynuował prace badawcze i uczestniczył w tajnym nauczaniu. Jesienią 1942 zorganizował Wydział Rolniczo-Leśny Uniwersytetu Ziem Zachodnich oraz został jego dziekanem. 12 listopada 1943 został aresztowany przez Gestapo, w momencie pojmania zażył truciznę[2]. Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 148, rząd 5, grób 8)[3].
Dorobek naukowy
edytujDorobek obejmuje 70 pozycji na które składają się opracowania, artykuły i felietony, a także broszury i kilka podręczników, z których Gorzelnictwo napisane w latach 1912–1921 po pewnych uaktualnieniach jest nadal w tej dziedzinie dziełem podstawowym.
Był również encyklopedystą, edytorem Praktycznej encyklopedii gospodarstwa wiejskiego. Napisał w ramach tego cyklu encyklopedycznego tom nr 31-32, Wina owocowe[4] .
Przypisy
edytuj- ↑ Wydział Nauk o Żywności i Żywieniu, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
- ↑ Katedra Metod Matematycznych i Statystycznych, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: TADEUSZ FRYDERYK CHRZĄSZCZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-03-28] .
- ↑ Chrząszcz 1922 ↓.
Bibliografia
edytuj- Tadeusz Chrząszcz: Wina owocowe. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Oświaty Rolniczej, Księgarnia Rolnicza, Zakłady Graficzno-Wydawnicze "Książka", 1922.
- Nota biograficzna w „Dzieje studiów rolniczo-lasowych w ośrodku lwowsko-dublańskich w opracowaniu Tadeusza Wośkowskiego”. Warszawa: Centralna Biblioteka Rolnicza im. Michała Oczapowskiego, 2011, s. 26.. delta.cbr.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-13)]. ISBN 978-83-932996-0-7;
- Antoni Gąsiorowski, Jerzy Topolski (red.) Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa-Poznań 1983, PWN, ISBN 83-01-02722-3, s. 112.
Linki zewnętrzne
edytuj- Prace Tadeusza Chrząszcza w serwisie Polona.pl