Tadeusz Kański

polski aktor

Tadeusz Kański, właśc. Tadeusz Drohomirecki (ur. 19 lipca 1902 w Raju, zm. 5 sierpnia 1950 w Warszawie) – polski aktor, reżyser oraz scenarzysta.

Tadeusz Kański
Ilustracja
Tadeusz Kański jako Bodenyj w filmie Dzikie pola, 1932
Imię i nazwisko

Tadeusz Drohomirecki

Data i miejsce urodzenia

19 lipca 1902
Raj k. Brzeżan

Data i miejsce śmierci

5 sierpnia 1950
Warszawa

Zawód

aktor, reżyser, scenarzysta

Lata aktywności

1931–1950

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi

Życiorys edytuj

Studiował architekturę na Politechnice Lwowskiej oraz aktorstwo w tamtejszej szkole dramatyczne. Następnie wyjechał do Włoch, by kontynuować naukę w obu kierunkach. Tam też, od 1926 roku, grał w filmach wytwórni Stefano Pittalugi. Po powrocie do kraju, w latach 1931–1939 występował w polskich produkcjach oraz grał w teatrach Lwowa i Warszawy. Był również współscenarzystą filmu „Sygnały” (reż. Józef Lejtes).

Podczas II wojny światowej, po zamachu na Igo Syma, został wraz z innymi aktorami wywieziony 6 kwietnia 1941 do obozu Auschwitz-Birkenau[1]. Po zwolnieniu brał udział w powstaniu warszawskim, a po jego upadku udał się do Zakopanego, gdzie doczekał końca wojny.

W 1945 roku objął funkcję dyrektora okręgu pomorskiego Polskiego Radia, a w 1947 roku został zastępcą dyrektora naczelnego Przedsiębiorstwa Państwowego „Film Polski”. Z tego stanowiska został zwolniony po fiasku realizacji filmu „Ślepy tor” (według Jerzego Kawalerowicza Kański został wówczas zesłany do obozu pracy w kamieniołomach). Przed śmiercią wyreżyserował jeszcze (wraz z Aldo Vergano) film „Czarci żleb”, za który otrzymał w 1950 roku Nagrodę Państwową zespołową II stopnia za realizację.

Oprócz pracy filmowca zajmował się również tłumaczeniami, pisał także słuchowiska radiowe i sztuki teatralne („S.O.S”).

Ordery i odznaczenia edytuj

Filmografia edytuj

Role aktorskie edytuj

Reżyseria, scenariusz, montaż edytuj

Przypisy edytuj

  1. Transport 06.04.1941 Warschau, www.tenhumbergreinhard.de [dostęp 2023-05-05].
  2. M.P. z 1946 r. nr 29, poz. 54 „w uznaniu zasług, położonych w dziedzinie odbudowy Polskiego Radia w m. Łodzi i Bydgoszczy” - jako Hertman-Kański Tadeusz arch.

Linki zewnętrzne edytuj