Tadeusz Wacław Nowacki
Tadeusz Wacław Nowacki (ur. 25 listopada 1913 w Łodzi, zm. 26 września 2011[1]) – polski pedagog, twórca pedagogiki pracy w Polsce[2]; profesor zwyczajny nauk humanistycznych[3].
| Data i miejsce urodzenia |
25 listopada 1913 |
|---|---|
| Data śmierci |
26 września 2011 |
| profesor zwyczajny nauk humanistycznych | |
| Alma Mater | |
| Doktor honoris causa Akademia Bydgoska im. Kazimierza Wielkiego – 2004 | |
| nauczyciel akademicki | |
| Odznaczenia | |
  
| |
Życiorys
edytujUkończył studia Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego (1933–1937) broniąc pracę pt. Rozwój świadomości społecznej dziecka robotniczego Łodzi. Podczas studiów działał w Związku Młodzieży Polskiej „Zet” oraz odbył roczną służbę wojskową. Po studiach był asystentem w Katedrze Pedagogiki Uniwersytetu Jagiellońskiego, a także wykładowcą w Państwowym Pedagogium w Łodzi oraz był zaangażowany w działalność Instytutu Przemysłowo-Rzemieślniczego[1].
Podczas II wojny światowej do 1941 przebywał w obozie pracy w Kumie, gdzie pracował jako drwal i wozak. Po ataku III Rzeszy na ZSRR przedostał się do Krakowa gdzie działał w Związku Odrodzenia Rzeczypospolitej, z czasem wyjeżdżając na Kielecczyznę i działając jako organizator tajnego nauczania[1].
Po II wojnie światowej przebywał w Lublinie. Po mianowaniu go na delegata PKWN do spraw oświaty powrócił do Łodzi, gdzie został naczelnikiem Wydziału Kształcenia Nauczycieli w Kuratorium w Łodzi, współtworzył Wyższą Szkołę Pedagogiczną w Łodzi oraz był współorganizatorem Katedry Pedagogiki Uniwersytetu Łódzkiego i nauczał w Wyższej Szkole Gospodarstwa Wiejskiego. W 1946 obronił doktorat w zakresie pedagogiki na Uniwersytecie Łódzkim, broniąc rozprawę pt. Samopoczucie dziecka przewlekle chorego. Od 1954 pracował w Instytucie Pedagogiki w Warszawie, gdzie zainicjował powstanie oraz został pierwszym dyrektorem[1] (1972–1983) Instytutu Kształcenia Zawodowego[2]. W 1957 otrzymał tytuł naukowy docenta, a w 1971 tytuł profesora zwyczajnego nauk humanistycznych[1]. Od 2009 pracował na stanowisku profesora w Zakładzie Andragogiki na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie[2].
Był członkiem Komitetu Nauk Pedagogicznych Polskiej Akademii Nauk oraz Sekcji Nauk Rolniczych Towarzystwa Naukowego Warszawskiego[3].
Życie prywatne
edytujJego pierwszą żoną była Maria z domu Majerek (zm. 1966), z którą miał syna Jacka oraz córkę Małgorzatę. Drugą jego żoną była z Kazimiera z domu Korabiowska, pracownica naukowa Zakładu Kształcenia Politechnicznego[2].
Został pochowany na Starych Powązkach w Warszawie[1][4] (kw. 154 c, rz. 5, miejsce 5)[4].
Działalność naukowa
edytujNowacki prowadził badania interdyscyplinarne, dotyczące dyscyplin takich jak: pedagogika, psychologia, dydaktyka i metodyka oraz historia wychowania i oświaty. Był autorem około 700 publikacji, w tym 40 prac autorskich, ponad 100 pozycji redakcyjnych oraz ponad 500 studiów i artykułów[1]. Dzięki jego zaangażowaniu w 1972 pedagogikę pracy formalnie uznano za autonomiczną dyscyplinę naukową[2]. Przedmiotem jego badań w zakresie pedagogiki pracy była praca ludzka, dostosowanie stanowiska pracy do człowieka, przystosowanie pracownika do warunków pracy. Był współtwórcą nowoczesnych standardów nauczania dotyczących zagadnień bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Był zaangażowany w działalność w propagowanie bezpieczeństwa i ergonomii pracy[1].
Odznaczenia
edytuj- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski,
- Medal Komisji Edukacji Narodowej[2],
- Doktor honoris causa Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego (2004)[1],
- Doktor Honoris Causa Narodowego Uniwersytetu Pedagogicznego im. M.P. Dragomanowa w Kijowe[5].
Przypisy
edytuj- ↑ a b c d e f g h i Tadeusz Wacław Nowacki [online], Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy [dostęp 2024-07-31] (pol.).
- ↑ a b c d e f Grzegorz Marcin Sanecki, Grzegorz Marcin Sanecki, Profesor Tadeusz W. Nowacki (1911[!]–2011) – wybitny pedagog i humanista, „Zasoby Biblioteki Głównej UMCS”, 2014, ISSN 0239-4251 [dostęp 2024-07-31].
- ↑ a b Prof. zw. dr Tadeusz Wacław Nowacki, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2024-08-05].
- ↑ a b Cmentarz Stare Powązki: JACEK NOWACKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2024-08-06].
- ↑ Nella Nyczkalo, Profesor Tadeusz Wacław Nowicki jako uczony współczesnej i przyszłej pedagogiki, [w:] Franciszek Szlosek (red.), Badanie – dojrzewanie – rozwój (na drodze do doktoratu). 95-lecie urodzin Profesora Tadeusza Nowackiego, Instytut Pedagogiki Akademii Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej w Warszawie, Warszawa, Radom 2008.