Theta
Theta (thita, θῆτα, pisana Θθ lub ϴϑ) – ósma litera alfabetu greckiego oznaczająca spółgłoskę aspirowaną "t" (czyli "th"). W greckim systemie liczbowym oznacza liczbę 9.
Θ θ | |
Informacje podstawowe | |
Majuskuła |
Θ, ϴ |
---|---|
Minuskuła |
θ, ϑ |
Podstawowy alfabet |
grecki |
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Użycie jako symbolu
edytujΘ
edytuj- W matematyce i fizyce stosowane czasami oznaczenie miary kąta płaskiego.
- W matematyce i informatyce Θ jest elementem „notacji dużego O”, która służy do opisywania asymptotycznego tempa wzrostu funkcji[1].
θ
edytuj- W biologii molekularnej sposób replikacji kolistej cząsteczki DNA. W miejscu origin następuje rozplecenie podwójnej helisy i powstają dwie pary widełek replikacyjnych wędrujących w przeciwnych kierunkach. Około połowy procesu cząsteczka przybiera kształt θ (stąd nazwa).
- Theta – w brydżu, konwencja licytacyjna, część systemu Precision.
- Fale theta – rodzaj fal mózgowych
- θ – mezon
ϑ
- W fizyce stosowane czasami jako oznaczenie temperatury (gdy litera "T" jest już w użyciu).
Użycie w alfabecie łacińskim
edytujW zmodyfikowanym alfabecie łacińskim theta zaczęła się pojawiać w sugerowanym przez Jana Kochanowskiego zapisie, dla języka średniopolskiego[2][Doprecyzuj: gdzie konkretnie?] do oznaczenia dźwięku dz od wieku XVI do XVIII[3]. W języku średniopolskim zaczęły się także pojawiać litery θ ze znakami diakrytycznymi, takie jak akut i kropka, które wyglądały następująco θ´ θ˙, oznaczały dźwięk dź i dż, poniżej są wymienione ich fonetyczne części:
Theta oznaczała też w IPA spółgłoskę zwarto-szczelinową dziąsłową dźwięczną [ʣ].
Kodowanie
edytujW Unicode litera jest zakodowana:
Znak | Unicode | Kod HTML | Nazwa unikodowa | Nazwa polska |
---|---|---|---|---|
Θ | U+0398 | Θ lub Θ lub Θ
|
GREEK CAPITAL LETTER THETA | wielka litera grecka theta |
θ | U+03B8 | θ lub θ lub θ
|
GREEK SMALL LETTER THETA | mała litera grecka theta |
ϑ | U+03D1 | ϑ lub ϑ lub ϑ
|
GREEK THETA SYMBOL | grecki znak theta ϑ |
W LaTeX-u używa się znacznika:
Znak | LaTeX |
---|---|
\Theta
| |
\theta
| |
\vartheta
|
Zobacz też
edytujPrzypisy
edytuj- ↑ Ronald L Graham, Donald Ervin Knuth, Oren Patashnik: Matematyka konkretna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 489. ISBN 83-01-13906-4.
- ↑ Petra Černe Oven , Typografia. Skąd się wzięły znaki diakrytyczne?, 2+3D, 7 listopada 2012 [dostęp 2021-03-01] [zarchiwizowane 2021-04-23] .
- ↑ średniopolski – Wielki słownik W. Doroszewskiego PWN [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2021-04-21] (pol.).