Wikipedia

Thomas Campbell Eyton

Thomas Campbel Eyton (ur. 10 września 1809 w Eyton Hall koło Wellington (Shropshire), zm. 25 października 1880 tamże) – angielski naturalista, ornitolog, przyjaciel Karola Darwina, współzałożyciel Shrewsbury Museum i stowarzyszenia Shropshire and North Wales Natural History and Antiquarian Society, autor m.in. History of the Rarer British Birds i Herd Book of Hereford Cattle, członek Towarzystwa Linneuszowskiego i Towarzystwa Zoologicznego w Londynie.

Thomas Campbell Eyton
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

10 września 1809
Eyton Hall koło Wellington (Shropshire)

Data i miejsce śmierci

10 września 1880
Eyton Hall

Zawód, zajęcie

naturalista, ornitolog

Narodowość

angielska

Uczelnia

St John’s College (Cambridge)
(studia przerwane)

Multimedia w Wikimedia Commons

Życiorys edytuj

 
Rozpoczęcie „polowania par force” w Shropshire (sezon 1884–1885)
 
Biogram Thomasa C. Eytona w Dictionary of National Biography
Ptaki opisywane przez T.C. Eytona (przykłady)[1]
 
Ilustracja z „Zoology of the Voyage of H.M.S. Beagle” Ch. Darwina (Eyton, 1838)[2]
 
Ilustracja z „Osteologia avium, or, A sketch of the osteology of birds” (1867)
 
Ilustracja z „Osteologia avium, or, A sketch of the osteology of birds” (1867)
 
Ilustracja z „Osteologia avium, or, A sketch of the osteology of birds” (1875)
 
Koszykarz andyjski, Asthenes modesta, Eyton 1851
 
Pokraczka, Thalassornis leuconotus Eyton, 1838

Thomas Campbel Eyton urodził się 10 września 1809 roku w Eyton, jako spadkobierca rodziny szanowanej w Shropshire od wielu pokoleń[a]. Jego ojcem był Thomas Eyton (1777–1855), zajmujący wysokie stanowiska w Wenlock i Shropshire, a matką Mary, córka generała majora Donalda Campbella. Od dzieciństwa interesował się historią naturalną, m.in. przyjaźnił się z Karolem Darwinem, rówieśnikiem z Shrewsbury[b].

Zachowała się jego korespondencja z Darwinem (np. list z 30 listopada 1839 roku, po zakończeniu drugiej wyprawy na HMS „Beagle”[7]). Korespondował też z innymi znanymi przyrodnikami (m.in. L. Agassiz, A. Gray, A.W. Wallace, prof. Owen[c][8]) oraz z Alfredem Newtonem (1829–1907)[9][10][11]. Studiował w St John’s College w Cambridge (immatrykulacja w roku 1828[3][4], studiów nie ukończył[12])[8].

Przez wiele lat zajmował się ornitologią. Obserwował m.in. gołębie, badane również przez Darwina w czasie formułowania hipotezy doboru naturalnego, zachodzącego poprzez dostosowania (przyjaźń z Darwinem przetrwała do śmierci, mimo że nie akceptował jego teorii ewolucji)[8]. Interesował się również m.in. problemami hodowli bydła oraz rybołówstwem. Na potrzeby rządu prowadził – na swój koszt i korzystając z własnego jachtu – badania dotyczące połowów ostryg przy wybrzeżach Wysp Brytyjskich[d][8].

Aktywnie uczestniczył w życiu lokalnej społeczności, m.in. w 1859 roku zainicjował w Shropshire ruch wolontariatu. Czynnie uprawiał sport. Przez kilka sezonów brał udział w polowaniach z psami myśliwskimi[8][e].

Ożenił się 13 maja 1835 roku z Elizabeth Frances, córką Roberta Aglionby’ego Slaneya (wieloletniego posła okręgu Shrewsbury z ramienia wigów), po którym współdziedziczyła majątek. Małżonkowie mieli siedmioro dzieci. Córka, Charlotte Eyton, została autorką naukowych prac przyrodniczych[f]. Zmarł w Eyton 25 października 1880 roku[8][15].

Publikacje edytuj

W 1835 założono w Shropshire stowarzyszenie miłośników historii naturalnej (Shropshire and North Wales Natural History and Antiquarian Society), z jego muzeum[1], a w następnym roku została wydana bogato ilustrowana książka Eytona pt. „History of the Rarer British Birds”, która budzi duże zainteresowanie do czasów współczesnych (była wielokrotnie wznawiana)[1][16][17]. Ilustracje do pracy Eytona wykonał Marks, miejscowy rytownik (zob. drzeworyt, litografia, chromolitografia). Uważa się, że wykonane przez niego ilustracje oddają wygląd ptaków nie mniej wiernie, niż ilustracje ze znanej książki Thomasa Bewicka[8], opublikowanej ponad 30 lat wcześniej („A History of British Birds”, 1803)[18][g].

W roku 1836 wrócił do Shrewsbury Darwin, po zakończeniu wyprawy na „Beagle”[1]. W wydanym w 1841 roku opracowaniu zbiorowym The Zoology of the Voyage of H.M.S. Beagle, Under the Command of Captain Fitzroy, R.N., During the Years 1832 to 1836 znalazło się opracowanie Johna Goulda pt. Birds. Zamieszczono w nim uwagi Darwina nt. zachowań i nawyków ptaków oraz dodatek Eytona, dotyczący ich anatomii[20].

T.C. Eyton opublikował ponadto[8][21]:

  • 1836 – Catalogue of British Birds[22]
  • 1838 – Monograph of the Anatidæ, or Duck Tribe[23]
  • 1858 – A History of the Oyster and the Oyster Fisheries[24]
  • 1867 – Osteologia Avium; Or, A Sketch of the Osteology of Birds[25] i Osteologia Avium: Plates[26]

Ok. 1842 roku założył w Wellington (Shropshire) wydawnictwo, poświęcone zagadnieniom hodowli bydła (Herd Book of Hereford Cattle[h]) i był jego redaktorem do 1860 roku (zastąpił go wówczas T. Duckham)[8].

Shrewsbury Museum edytuj

W 1855 roku (po uzyskaniu praw do zarządzania majątkiem rodzinnym) T.C. Eyton wybudował w Eyton przestronne muzeum, w którym wyeksponował swoją kolekcję skór i szkieletów ptaków. Większość szkieletów przygotowywał i montował osobiście. Kolekcja była uznawana za jeden z najlepszych zbiorów tego typu w Europie[8].

Uwagi edytuj

  1. ↑ Thomas miał brata, Charles’a J. (ur. 1829)[3][4].
  2. ↑ F.W. Hope, nazywany przez Darwina „ojcem w entomologii”, otrzymał od niego list wysłany 1 listopada 1833 roku z Buenos Aires (z trasy 5-letniej badawczej wyprawy HMS „Beagle”). Chas Darwin (podpisany imieniem zdrobniałym) opisał swoje spostrzeżenia entomologiczne, a poza tym wspominał wspólne wędrówki w okolicach Netley i pytał o los kolegi-rówieśnika, Thomasa Eytona, wyrażając przypuszczenie, że jest on już znanym naukowcem[5][6].
  3. ↑ Korespondentem, wspomnianym w biografiach jako „Professor Owen”[8], mógł być Richard Owen (ur. 1804) – angielski biolog, anatom porównawczy zwierząt, paleontolog).
  4. ↑ Wyniki badań opisał w książce History of the Oyster and the Oyster Fisheries (1858). Historię rozwoju i upadku tej gałęzi przemysłu połowowego w okolicach Jersey, Wysp Normandzkich i innych opisał też m.in. Ralph Mollet w artykule Jersey's oyster fishing industry[13].
  5. ↑ Konne polowania z psami są w Shropshire organizowane również współcześnie[14].
  6. ↑ W bazie ACAD (A Cambridge Alumni Database) wymieniono dwóch synów: Roberta H. (ur. 1865) i Williama C. (ur. 1868)[4].
  7. ↑ W roku 1843 opublikowano książkę Williama Yarrella (1784–1856), o podobnym tytule – „The history of British birds”[19].
  8. ↑ Mięsne bydło rasy Hereford, hodowane współcześnie w Polsce, jest charakteryzowane jako spokojne, bardzo odporne na warunki bytowania i nie wymagające opieki, poza grodzeniem pastwisk[27].

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d Shrewsbury Web Designers: Eyton's 'History of the Rarer British Birds' 1836. [w:] DarwinCountry [on-line]. Shrewsbury Museums Service. [dostęp 2017-04-21]. (ang.).
  2. ↑ Eyton: Chloephaga melanoptera (Eyton, 1838); Original description: Anser melanopterus. [w:] Zoology of the Voyage of H.M.S. Beagle, under the Command of Captain Fitzroy, R.N., during the Years 1832 to 1836 ; Birds, by John Gould, Esq. F.L.S. with a Notice of their Habits and Ranges, by Charles Darwin, Esq [on-line]. Smith, Elder and Co. 65, Cornhill, 1839. [dostęp 2017-04-26].
  3. ↑ a b Eyton, Thomas Campbel. W: John Venn: Alumni Cantabrigienses: A Biographical List of All Known Students, Graduates and Holders of Office at the University of Cambridge, from the Earliest Times to 1900. Cambridge University Press, 15 wrz 2011, s. 449.
  4. ↑ a b c Eyton, Thomas Campbell.. [w:] A Cambridge Alumni Database; a database of all alumni of the University of Cambridge, 1200–1900 [on-line]. [dostęp 2017-04-24].
  5. ↑ Audrey Z. Smith (Hope Librarian): A History of the Hope Entomological Collections in the University Museum, Oxford with lists of Archives and Collections. Oxford University Museum of Natural History, 1986. s. 1–185. [dostęp 2018-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-21)]. (ang.).
  6. ↑ Audrey Z. Smith: op. cit. A History of the Hope Entomological Collection …. [w:] rozdz. „Frederick William Hope and the Deed of Gift” [on-line]. 1986. s. 1–10. [dostęp 2018-05-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-21)]. (ang.).
  7. ↑ Charles Darwin on the Voyage of the H.M.S. Beagle, 1831–1836; 6. Darwin, Charles to Thomas Eyton. [w:] APS Library ; Darwin, Charles to Thomas Eyton, 1839 November 30. Charles Darwin Papers [on-line]. American Philosophical Society. [dostęp 2017-04-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-14)].
  8. ↑ a b c d e f g h i j k Robert Adamson: Eyton, Thomas Campbell (1809–1880). W: Dictionary of National Biography volume 18, page 113. Wikisource; Text is available under the Creative Commons Attribution-ShareAlike License. (DNB volume 18, page 113)
  9. ↑ Newton, Alfred; Lists of birds in the Museum from: Polynesia, 1901; Galapagos n.d. Mascarene Island, n.d.; New Zealand, c.1885; Jamaica, c.1885; Malagasy region, c. 1885 …. [w:] Strona internetowa Cambridge University Museum of Zoology, History of the Collection [on-line]. Cambridge Natural History Society. [dostęp 2017-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-05)]. (ang.).
  10. ↑ William Yarrell: Alfred Newton Papers > William Yarrell: letters to him. [w:] Cambridge University Library: Manuscripts [on-line]. Janus (Janus provides access to more than 1800 catalogues of archives held throughout Cambridge). [dostęp 2017-04-23]. (ang.).
  11. ↑ A.F.R. Wollaston: Life of Alfred Newton: late Professor of Comparative Anatomy, Cambridge University 1866-1907, with a Preface by Sir Archibald Geikie. New York: Dutton, 1921.
  12. ↑ Thomas Campbell Eyton correspondence, 1836–1874; Background note. [w:] APS Digital Library [on-line]. American Philosophical Society. [dostęp 2017-04-24]. (ang.).
  13. ↑ Ralph Mollet (Annual Bulletin of La Société Jersiaise, 1935): Jersey's oyster fishing industry. [w:] theislandwiki - gateway to two historical websites featuring the Channel Islands, a group of small islands in the English Channel, close to the French coast, which are possessions of the British Crown and part of the British Isles [on-line]. 2016. [dostęp 2017-05-10]. (ang.).
  14. ↑ The North Shropshire Hunt. [w:] Strona internetowa [on-line]. North Shropshire Hunt Ltd.. [dostęp 2017-04-24]. (ang.).
  15. ↑ Eyton, Thomas Campbell (1809–1880; b. Eyton Hall, Shropshire 1809, d. Eyton Hall 1880). [w:] Portal 'Darwin Country' [on-line]. Shrewsbury Museums Service. [dostęp 2017-04-18]. (ang.).
  16. ↑ Thomas Campbell Eyton: A History of the Rarer British Birds. Longman, Rees, Orme, Brown, Green, and Longman, 1836 (w formie cyfrowej: 9 maja 2006), s. 1–101.
  17. ↑ Eyton, T.C.: A History of the Rarer British Birds by Eyton T C. [w:] Wyniki wyszukiwania w AbeBooks (22 pozycje) [on-line]. [dostęp 2017-04-23]. (ang.).
  18. ↑ Thomas Bewick: Memorial edition of Thomas Bewick's works. [w:] v. 1. A history of British birds. Land birds.--v. 2. A history of British birds. Water birds.--v. 3. A general history of quadrupeds.--v. 4. The fables of Aesop, and others.--v. 5. Memoir of Thomas Bewick, written by himself [on-line]. London, B. Quaritch. [dostęp 2017-04-26]. (ang.).
  19. ↑ William Yarrell: A history of British birds. [w:] archive.org (IV wydanie, 4 tomy) [on-line]. John Van Voorst, Paternoster Row, London, 1837-1843 ... 1871. [dostęp 2017-04-26]. (ang.).
  20. ↑ Fitzroy, Robert 1805-1865 Bell, Thomas 1792-1880 Darwin, Charles 1809-1882 Eyton, T. C (Thomas Campbell) 1809-1880 Gould, John 1804-1881 Gray, George Robert 1808-1872 Jenyns, Leonard 1800-1893 Owen, Richard 1804-1892 Waterhouse, G. R (George Robert) 1810-1888: The zoology of the voyage of H.M.S. Beagle, under the command of Captain Fitzroy, R.N., during the years 1832 to 1836 : Published with the approval of the Lords Commissioners of Her Majesty's Treasury / edited and superintended by Charles Darwin, Esq. T. III: Birds / described by John Gould, Esq. ; with a notice of their habits and ranges, by Charles Darwin, Esq. ; and with an anatomical appendix, by T.C. Eyton, Esq.. London: Smith Elder and Co..
  21. ↑ inauthor:"Thomas Campbell Eyton". [w:] Wyszukiwarka books.google.pl [on-line]. [dostęp 2017-04-26].
  22. ↑ Charles Darwin, John Stevens Henslow: Darwin and Henslow: The Growth of an Idea; Letters, 1831-1860. University of California Press, 1967, s. 27.
  23. ↑ Thomas Campbell Eyton: A Monograph on the Anatidæ Or Duck Tribe. Longman, Orme, Brown, Green & Longman, 1838, s. 1–189.
  24. ↑ Eyton Thomas Campbell: A History of the Oyster and the Oyster Fisheries. BiblioBazaar (reprodukcja), 2009, s. 1-64. ISBN 978-1-110-76755-7.
  25. ↑ Thomas Campbell Eyton: Osteologia Avium; Or, A Sketch of the Osteology of Birds. Williams and Norgate, 1867, s. 1–51.
  26. ↑ Thomas Campbell Eyton: Osteologia Avium: Plates. R. Hobson, 1867.
  27. ↑ Bydło rasy Hereford. [w:] Strona internetowa Zakładu Doświadczalnego Instytutu Zootechniki PIB Odrzechowa [on-line]. ZDIZ. [dostęp 2017-04-29].

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Thomas_Campbell_Eyton&oldid=71784932”