Tonatia

rodzaj ssaków

Tonatia[8] (Tonatia) – rodzaj ssaków z podrodziny liścionosów (Phyllostominae) w obrębie rodziny liścionosowatych (Phyllostomidae).

Tonatia
J.E. Gray, 1827[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – T. bakeri
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

nietoperze

Podrząd

mroczkokształtne

Nadrodzina

Noctilionoidea

Rodzina

liścionosowate

Podrodzina

liścionosy

Plemię

Phyllostomini

Rodzaj

tonatia

Typ nomenklatoryczny

Vampyrus bidens Spix, 1823

Synonimy
Gatunki

4 gatunki (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

edytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące od Meksyku do Ameryki Południowej[9][10][11].

Morfologia

edytuj

Długość ciała (bez ogona) 57–88 mm, długość ogona 13–20 mm, długość ucha 22–35 mm, długość tylnej stopy 12–18 mm, długość przedramienia 48,8–60 mm; masa ciała 23–34 g[10][12].

Systematyka

edytuj

Rodzaj zdefiniował w 1827 roku angielski zoolog John Edward Gray w publikacji pod redakcją brytyjskiego przyrodnika Edwarda Griffitha o tytule The animal kingdom[1]. Na gatunek typowy Gray wyznaczył (oznaczenie monotypowe) tonatię ptaszkożerną (T. bidens).

Etymologia

edytuj
  • Tonatia (Tonakia): etymologia niejasna, Gray nie wyjaśnił pochodzenia nazwy rodzajowej[13].
  • Phyllostoma: gr. φυλλον phullon ‘liść’; στομα stoma, στοματος stomatos ‘usta’[14]. Gatunek typowy: Gray wymienił pięć gatunków – Vespertilio soricinus Pallas, 1766, Phyllostoma elongatum É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1810, Vespertilio hastatus Pallas, 1767, Phyllostoma childreni J.E. Gray, 1838 (= Vampyrus bidens Spix, 1823) i Phyllostoma fuliginosum J.E. Gray, 1838 (nomen dubium) – z których typem nomenklatorycznym jest Phyllostoma childreni J.E. Gray, 1838 (= Vampyrus bidens Spix, 1823).
  • Tylostoma (Tylostomum): gr. τυλος tulos ‘guzek, wypukłość’; στομα stoma, στοματος stomatos ‘usta’[15]. Gatunek typowy: Gervais wymienił dwa gatunki – Phyllostoma crenulata É. Geoffroy Saint-Hilaire, 1803 i Vampyrus bidens Spix, 1823 – z których typem nomenklatorycznym (późniejsze oznaczenie w 1904 roku) jest Vampyrus bidens Spix, 1823[15].
  • Anthorhina (Anthorina): gr. ανθος anthos ‘kwiat’; ῥις rhis, ῥινος rhinos ‘nos, pysk’[6].

Podział systematyczny

edytuj

Do rodzaju należą następujące występujące współcześnie gatunki[16][12][9][8]:

Opisano także gatunek wymarły z Jamajki, znany tylko ze szczątków subfosylnych[9][16][8]:

  1. Młodszy homonim Phyllostoma G. Cuiver, 1800 (Phyllostomidae).
  2. Młodszy homonim Tylostoma D. Sharpe, 1849 (Mollusca).
  3. Niepoprawna późniejsza pisownia Tylostoma Gervais, 1855.
  4. Nowa nazwa dla Tylostoma P. Gervais, 1855.
  5. Niepoprawna późniejsza pisownia Anthorhina Lydekker, 1891.
  6. Niepoprawna późniejsza pisownia Tonatia J.E. Gray, 1827

Przypisy

edytuj
  1. a b J.E. Gray: IX. Vampyrus (footnote). W: E. Griffith: The animal kingdom: arranged in conformity with its organization. Cz. 5. London: Printed for G.B. Whittaker, 1827, s. 71. (ang.).
  2. J.E. Gray. A Revision of the Genera of Bats (Vespertilionidæ), and the Description of some new Genera and Species. „Magazine of Zoology and Botany”. 2, s. 487, 1838. (ang.). 
  3. P. Gervais: Expédition dans les parties centrales de l’Amérique du Sud: de Rio de Janeiro à Lima, et de Lima au Para. T. 1: Mammifères. Paris: Chez P. Bertrand, 1855, s. 49. (fr.).
  4. A. von Pelzeln. Brasilische Säugethiere. Resultate von Johann Natterer’s Reisen in den Jahren 1817 bis 1835. „Verhandlungen der Kaiserlich-Königlichen Zoologisch-Botanischen Gesellschaft in Wien”. 33, s. 31, 1883. (niem.). 
  5. R. Lydekker: The Order Chiroptera. W: W.H. Flower & R. Lydekker: An introduction to the study of mammals living and extinct. London: A. and C. Black, 1891, s. 674. (ang.).
  6. a b Palmer 1904 ↓, s. 108.
  7. C.F. Ascorra, D.L. Gorchov & F. Cornejo. Observaciones en aves y murciélagos relacionadas con la dispersion de semillas en el valle Palcazu, Selva Central del Perú. „Boletín de Lima”. 62, s. 537, 1989. (hiszp.). 
  8. a b c Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 105. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  9. a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 166. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
  10. a b S. Solari, R. Medellín, B. Rodríguez-Herrera, V. da Cunha Tavares, G. Garbino, M.A. Camacho, D.T. Saá, B. Lim, J. Arroyo-Cabrales, A. Rodríguez-Durán, E. Dumont, S. Burneo, L.F. A. Urioste, M. Tschapka & D. Espinosa: Family Phyllostomidae (New World Leaf-nosed Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 505–506. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
  11. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Tonatia. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-02-11]. (ang.).
  12. a b Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 497. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  13. Palmer 1904 ↓, s. 682.
  14. Palmer 1904 ↓, s. 536.
  15. a b Palmer 1904 ↓, s. 698.
  16. a b N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-01-11]. (ang.).

Bibliografia

edytuj