Tramwaje we Fryburgu Bryzgowijskim
Tramwaje we Fryburgu Bryzgowijskim – system tramwajów elektrycznych funkcjonujący we Fryburgu Bryzgowijskim w Niemczech. Sieć ma 42,1 km i liczy 5 linii tramjowych. Operatorem jest miejskie przedsiębiorstwo Freiburger Verkehrs AG (VAG), a organizatorem przewozów – Regio-Verkehrsverbund Freiburg (RVF).
| tramwaj | |
 Logo operatora Freiburger Verkehrs AG | |
 Siemens Combino Advanced na linii nr 1 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Kraj związkowy | |
| Lokalizacja | |
| Organizator |
Regio-Verkehrsverbund Freiburg (RVF) |
| Operator |
Freiburger Verkehrs AG (VAG) |
| Liczba linii |
5 |
| Lata funkcjonowania |
od 1901 |
| Infrastruktura | |
| |
| Długość sieci |
42,1 km |
| Rozstaw szyn |
1000 mm |
| Napięcie zasilania |
750 V AC |
| Liczba przystanków |
78 |
| Tabor | |
| Liczba pojazdów |
73 |
| Strona internetowa | |
Historia
edytuj
Pierwsze koncepcje budowy sieci tramwajowej we Fryburgu Bryzgowijskim pojawiły się w ostatniej dekadzie XIX wieku. W 1899 roku powołano Dyrekcję Zakładów Elektrycznych i Tramwajów (Direktion des Elektrizitätswerkes und der Straßenbahn), a w 1900 roku zlecono spółce Siemens & Halske budowę tramwaju. Wyzwaniem dla projektantów były znajdujące się w centrum Fryburga tzw. Bächle, czyli niewielkie kanały biegnące między jezdnią a krawężnikiem. W razie wykolejenia, wagon mógłby wpaść do takiego kanału. Ponadto należało odpowiednio zabezpieczyć przystanki, by wysiadający pasażerowie nie weszli do wody. Ostatecznie zdecydowano, że kanały pozostały w centrum jako symbol miasta. Eksploatację sieci tramwajowej rozpoczęto jesienią 1901 roku. Na koniec tego roku funkcjonowały cztery linie tramwajowe A–D, sieć liczyła 9 km i 34 przystanki[1].
Kolejne lata przyniosły szybki rozwój sieci tramwajowej. Trasy linii B i C rozbudowano do dwutorowych, a także otwarto nowe odcinki sieci. Już w 1906 roku we Fryburgu kursowało 6 linii tramwajowych[2]. Od 1909 roku linie są oznaczone cyframi arabskimi, a od 1921 roku dodatkowo kolorami. W wyniku nalotów w czasie II wojny światowej spora część sieci i pojazdów została uszkodzona. W drugiej połowie lat 40. reaktywowano większość ze zniszczonych odcinków. Pod koniec lat 50. funkcjonowało 5 linii tramwajowych[3].
W 1971 roku do eksploatacji weszły pierwsze nowoczesne tramaje GT8 produkcji Düwag. Sieć tramwajowe we Fryburgu oparła się panującemu w latach 70. w Europie Zachodniej trendowi likwidacji tramwajów na rzecz autobusów i transportu indywidualnego. W 1972 roku zamknięto dla ruchu samochodowego Kaiser-Joseph-Straße, jednak nie zlikwidowano przebiegających tamtędy torów. W 1983 roku otwarto nową linię do Paduaalee, jednocześnie dokonano zmian tras dotychczas funkcjonujących linii[3]. W 1984 roku przedsiębiorstwo wprowadziło pierwsze w Niemczech bilety miesięczne. Dzięki temu znacznie wzrosła liczba pasażerów[4].
W 1990 roku na fryburskie tory wyjechał pierwszy tramwaj typu GT8N z niskopodłogowym członem, a od 1994 roku kursują także wagony GT8N z większym udziałem części niskopodłogowej[3].
Przewozy
edytujWe Fryburgu Bryzgowijskim funkcjonuje 5 stałych linii tramwajowych oznaczonych numerami od 1 do 5. Dodatkowo każdej przyporządkowany jest inny kolor[5].
| Linia | Trasa |
|---|---|
| 1 | Littenweiler – Bertoldsbrunnen – Landwasser |
| 2 | Günterstal – Bertoldsbrunnen – Hauptbahnhof – Hornusstraße |
| 3 | Vauban – Bertoldsbrunnen – Haid |
| 4 | Zähringen – Bertoldsbrunnen – Messe |
| 5 | Rieselfeld – Haslach – Stadttheater – Europaplatz |
Tabor
edytuj| Producent | Typ | Eksploatacja od | Liczba sztuk | Zdjęcie |
|---|---|---|---|---|
| Duewag | GT8K | 1981 | 2 | _GT8K_210_an_der_Hornusstra%C3%9Fe.jpg)
|
| Duewag | GT8N | 1990 | 10 | 
|
| Duewag | GT8D | 1993 | 26 | 
|
| Siemens | GT8C Combino Basic | 1999 | 8 | 
|
| Siemens | GT8C Combino Advanced | 2004 | 10 | 
|
| CAF | GT8U Urbos | 2015 | 17 | 
|
| Suma: | 73 | |||
Źródło: [6]
Przypisy
edytuj- ↑ Hochfrisur und Tiefenanalyse [online], Badische Zeitung, 30 stycznia 2013 [dostęp 2023-08-21] (niem.).
- ↑ Das Gasthaus an den Gleisen [online], Badische Zeitung, 1 lutego 2010 [dostęp 2023-08-21] (niem.).
- ↑ a b c Dietmar Gemander, Thomas Hettinger, Die Freiburger Straßenbahn. Die Zeit vor der Stadtbahn., Fryburg: EK Verlag, 2007, ISBN 3-88255-845-8 (niem.).
- ↑ Mobile Stadt – Die Geschichte der Straßenbahn in Freiburg, Freiburger Verkehrs AG, 2001.
- ↑ Linien & Fahrpläne [online], www.vag-freiburg.de [dostęp 2023-08-21].
- ↑ Wagenparkliste Freiburg [online], www.tram-info.de [dostęp 2023-08-21].