Trenczyn

Trenczyn (słow. Trenčín, węg. Trencsén, niem. Trentschin, łac. Laugaricio, gr. Leukaristos) – miasto powiatowe w zachodniej Słowacji nad rzeką Wag. Stolica kraju trenczyńskiego. Trenczyn słynie ze średniowiecznego zamku, położonego na górze nad miastem.

Trenczyn Trenčín
Centrum Trenczyna nocą z zamkiem górującym nad miastem
Herb
Państwo	Słowacja
Kraj	trenczyński
Burmistrz	Richard Rybníček
Powierzchnia	81,996 km²
Wysokość	211 m n.p.m.
Populacja (2011) • liczba ludności • gęstość	55 877 681,46 os./km²
Nr kierunkowy	0 32
Kod pocztowy	911 01 - 08
Tablice rejestracyjne	TN
Położenie na mapie kraju trenczyńskiego Trenczyn
Położenie na mapie Słowacji Trenczyn
48°53′31″N 18°02′12″E
Strona internetowa

Spis treści

Historia

Inskrypcja rzymska

Najstarsze ślady osadnictwa na terenie dzisiejszego Trenczyna pochodzą z IV tysiąclecia p.n.e.

Ok. 179 w Laurgaricio, które leżało na terenie dzisiejszego Trenczyna przebywał legion rzymski po stoczonej bitwie z plemionami germańskimi w trakcie wojen markomańskich. Dowodem tego jest zachowana inskrypcja łacińska wyryta na skale: VICTORIAE AVGVSTORV(m) EXERCITVS, QUI LAVGARICIONE SEDIT MIL (ites) L (egionis) I IDCCCLV...IANS LEG (atus) LEG (ionis) (Marcus Valerius Maxim)ian(u)s I I AD (iutricis), CVR (avit) F (aciendum) (Na pamiątkę zwycięstwa legiony cesarskie zimujące w Laurgaricio w sile 855 żołnierzy. Napis polecił wykonać legat Marcus Valerius Maximianus).

Trenczyn ok. 1700 r.

Na początku XI wieku osada leżała w granicach Polski Bolesława Chrobrego, po czym w 1018 została przyłączona do Węgier, w granicach których pozostała przez kolejne 900 lat. Trenczyn został stolicą komitatu, a siedziba administracji mieściła się na tutejszym zamku. W XIII wieku Trenczyn znajdował się w posiadaniu węgierskiego rodu Csesznekyich, któremu w 1302 król Wacław III odebrał gród i przekazał Mateuszowi Czakowi. Węgierski możnowładca uczynił zamek swą siedzibą rodową, a pod jego rządami Trenczyn przeżywał rozkwit. W polskiej historii Trenczyn zapisał się w 1335 jako miejsce zawarcia układu w Trenczynie pomiędzy Polską a Czechami. W 1412 król Zygmunt Luksemburski nadał miastu prawa wolnego miasta królewskiego. W XVII wieku miasto przeżyło oblężenie wojsk tureckich, pozostało niezdobyte. W czasie powstania Rakoczego w 1708 miejsce bitwy(węg.) pomiędzy węgierskimi kurucami a wojskami Habsburgów. W XVIII wieku przebudowano Trenczyn w stylu barokowym, a w XIX wieku nastąpił rozkwit miasta związany z uprzemysłowieniem i doprowadzaniem linii kolejowych.

W 1918 Trenczyn został utracony przez Węgry na rzecz nowo powstałej Czechosłowacji. Po powstaniu słowackim w 1944 znalazł się pod okupacją niemiecką. Zdobyty 10 kwietnia 1945 przez Rumunów i Sowietów.

Zabytki

• Zamek
• Kościół farny Narodzenia Marii Panny, wzniesiony w XIV w., przebudowany w XV i XVI w.
• Farské schody z XVI w.
• Zespół dawnej zabudowy miejskiej
• Kościół pijarów pw. św. Franciszka Ksawerego z XVII-XVIII w.
• Klasztor pijarów z XVII-XVIII w.
• Dom Żupny, sięgający XV w., przebudowywany w XV, XVII i XVIII w., współcześnie muzeum
• Kolumna Trójcy Przenajświętszej (Kolumna morowa) z XVIII w.
• Kaplica św. Anny z XVIII w.
• Kościół ewangelicki z XVIII w.
• Pałac Miejski, współcześnie galeria malarstwa
• Synagoga z XX w.

• 

  Zamek

• 

  Kościół Narodzenia Marii Panny

• 

  Kościół i klasztor pijarów

• 

  Dom żupny

• 

  Kolumna Trójcy Przenajświętszej

• 

  Kościół ewangelicki

• 

  Pałac Miejski

Edukacja

Uniwersytet Trenczyński Alexandra Dubčeka

• Uniwersytet Trenczyński Alexandra Dubčeka

Transport

• Trenčín – stacja kolejowa
• Port lotniczy Trenczyn

Sport

Štadión na Sihoti

• COP Trenčín – klub piłki siatkowej mężczyzn
• HK Dukla Trenczyn – klub hokejowy
• FK AS Trenčín – klub piłkarski

Miasta partnerskie

• Francja: Cran-Gevrier
• Czechy: Uherské Hradiště, Zlin
• Polska: Tarnów
• Włochy: Casalecchio di Reno
• Węgry: Békéscsaba
• Serbia: Kragujevac

Linki zewnętrzne

• Trenczyn w Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego. T. XII: Szlurpkiszki – Warłynka. Warszawa 1892.