Trogon białooki

gatunek ptaka

Trogon białooki[3] (Trogon comptus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny trogonów (Trogonidae). Występuje w wilgotnych lasach u podnóża i na zboczach Andów w zachodniej Kolumbii i północno-zachodnim Ekwadorze. Opisany po raz pierwszy w 1948. Jest gatunkiem najmniejszej troski.

Trogon białooki
Trogon comptus[1]
J.T. Zimmer, 1948
Ilustracja
Samiec trogona białookiego
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

trogony

Rodzina

trogony

Rodzaj

Trogon

Gatunek

trogon białooki

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Systematyka edytuj

Gatunek ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał John Todd Zimmer pod nazwą Trogon comptus. Opis ukazał się w 1948 roku w „American Museum Novitates”. Jako miejsce typowe autor wskazał Bahía Málaga w departamencie Valle del Cauca w Kolumbii[4][5]. Najbliżej spokrewnionymi z trogonem białookim są trogony: krasnodzioby (T. massena), kostarykański (T. clathratus) i czarnosterny (T. melanurus)[6]. Nie wyróżnia się podgatunków[7][8][9].

Etymologia edytuj

  • Trogon: gr. τρωγων trōgōn „owocożerny, gryzący”, od τρωγω trōgō „gryźć”[10].
  • comptus: łac. comptus – ozdobny od łac. comere – ozdabiać[11].

Morfologia edytuj

Średniej wielkości ptak o masie ciała około 104 g i długości 28 cm. Występuje dymorfizm płciowy. Samce mają średniej wielkości, dosyć mocny, żółty dziób i białe tęczówki. Twarz i gardło czarniawe. Górna część głowy po grzbiet oraz pierś zielone z lekkim niebieskawym odcieniem. Kuper i ogon fioletowawo-niebieskie, ogon z czarnymi końcówkami, spód ogona popielaty. Brzuch po pokrywy podogonowe i boki ciała czerwone. Samice mają górną szczękę w kolorze łupka, reszta dzioba żółta, tęczówki białe. Twarz i podbródek ciemnoszary, reszta głowy, kark, górne części ciała, skrzydła i ogon popielate. Piersi i górna część brzucha szare i popielatoszare, reszta brzucha w dół do pokryw podogonowych czerwona[6][12].

Zasięg występowania edytuj

Trogon białooki jest gatunkiem osiadłym. Jego zasięg występowania według szacunków organizacji BirdLife International obejmuje 153 tys. km²[13]. Występuje w zachodniej Kolumbii (na południe od północnej części departamentu Antioquia i północno-wschodniej części departamentu Chocó) i północno-zachodnim Ekwadorze (na południe do prowincji Pichincha)[6].

Ekologia edytuj

Głównym habitatem trogona białookiego są wilgotne i mokre lasy i ich obrzeża. Preferują zbocza wzgórz i teren pagórkowaty od poziomu morza do 1800 m n.p.m.[6] Brak informacji o diecie tego gatunku. Długość pokolenia jest określana na 7,3 lat[13].

Rozmnażanie edytuj

Niewiele wiadomo o rozmnażaniu tego gatunku. Ptaki w stanie lęgowym obserwowano w marcu[6].

Status edytuj

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN trogon białooki jest klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność populacji nie jest oszacowana, a gatunek opisuje się jako niepospolity (uncommon). Trend liczebności populacji oceniany jest jako spadkowy ze względu na utratę siedlisk[13].

Przypisy edytuj

  1. Trogon comptus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Trogon comptus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko, Rodzina: TROGONIDAE Lesson, 1828 - TROGONY - TROGONS (Wersja: 2022-08-12), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2022-11-13].
  4. John T. Zimmer, Studies of Peruvian birds. No. 53, The family Trogonidae, „American Museum Novitates”, 1380, Nowy Jork 1948, s. 42 (ang.).
  5. Denis Lepage: White-eyed Trogon Trogon comptus Zimmer, JT 1948. Avibase. [dostęp 2022-11-13]. (ang.).
  6. a b c d e Nigel Collar, Blue-tailed Trogon Trogon comptus, version 1.0, [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [online], Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020 [dostęp 2022-11-13] (ang.).  
  7. Alan P. Peterson, TROGONIFORMES (Wersja: 2021-11-28) [online], Zoonomen Nomenclatural data, 2022 [dostęp 2022-11-12] (ang.).
  8. F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.), IOC World Bird List (v12.2) Mousebirds, Cuckoo Roller, trogons, hoopoes, hornbills [online] [dostęp 2022-11-13] (ang.).
  9. HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 6b [online], lipiec 2022 [dostęp 2022-11-12].
  10. Trogon, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-11-13] (ang.).
  11. comptus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-11-13] (ang.).
  12. Handbook of the Birds of the World. Josep del Hoyo, Andrew Elliott & Jordi Sargatal (red.). T. 6: Mousebirds to Hornbills. Barcelona: Lynx Edicions, 2001, s. 122. ISBN 84-87334-30X. (ang.).
  13. a b c Species factsheet: Trogon comptus [online], BirdLife International, 2022 [dostęp 2022-11-12] (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj