Wikipedia

Trogon kostarykański

gatunek ptaka

Trogon kostarykański[3] (Trogon clathratus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny trogonów (Trogonidae). Występuje we wschodniej Ameryce Centralnej. Opisany po raz pierwszy w 1866. Jest gatunkiem najmniejszej troski.

Trogon kostarykański
Trogon clathratus[1]
Salvin, 1866
Ilustracja
Samiec
Ilustracja
Samica
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

trogony

Rodzina

trogony

Rodzaj

Trogon

Gatunek

trogon kostarykański

Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Systematyka edytuj

Gatunek ten po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał Osbert Salvin pod nazwą Trogon clathratus. Opis ukazał się w 1866 roku w „Proceedings of the Zoological Society of London”. Jako miejsce typowe autor wskazał Veragua (Santa Fé de Veragua) w prowincji Veraguas w Panamie[4][5]. Najbliżej spokrewnionymi z trogonem kostarykańskim są trogony: krasnodzioby (T. massena), białooki (T. comptus) i czarnosterny (T. melanurus)[6]. Nie wyróżnia się podgatunków[7][8][9].

Etymologia edytuj

  • Trogon: gr. τρωγων trōgōn „owocożerny, gryzący”, od τρωγω trōgō „gryźć”[10].
  • clathratus: łac. clathratus – „pokryty, zdobiony kratką”[11].

Morfologia edytuj

Średniej wielkości ptak o masie ciała około 130 g i długości 30 cm. Występuje dymorfizm płciowy. Samce mają średniej wielkości, dosyć mocny, żółty dziób i białawe tęczówki. Twarz i gardło czarniawe. Górna część głowy, kark, górna część ciała i pierś ciemnoniebiesko-zielone. Brzuch i boki ciała różowo-czerwone. Ogon niebieskawo-zielony. Pokrywy skrzydeł są niebiesko-szare i szare. Sterówki środkowe z wierzchu niebieskawo-zielone, od spodu popielate z poprzecznymi wąskimi białawymi prążkami. Samice mają ciemną górną szczękę, białawe tęczówki. Twarz i podbródek brązowoszare, reszta głowy, kark, górne części ciała, skrzydła i ogon popielate. Spód ogona prążkowany jak u samców, ale prążkowanie jest widoczne głównie na zewnętrznych częściach chorągiewek, a ponadto krótsze sterówki mają białawe końcówki. Oliwkowołupkowe piersi, brązowoszara górna część brzucha i różowa dolna[6][12].

Zasięg występowania edytuj

Trogon kostarykański występuje głównie na karaibskich wybrzeżach Panamy i Kostaryki, a tylko lokalnie na ich wybrzeżach od strony Pacyfiku. Jest gatunkiem osiadłym, stwierdzono tylko niewielkie migracje wysokościowe w porze deszczowej[6]. Jego zasięg występowania według szacunków organizacji BirdLife International obejmuje 39,8 tys. km²[13].

Ekologia edytuj

Głównym habitatem trogona kostarykańskiego są wilgotne lasy u podnóża i na niższych zboczach gór; czasem pojawia się na obrzeżach lasów lub w przyległych półotwartych i zacienionych obszarach; ptaki przebywają głównie w środkowych piętrach lasu. Występują na wysokościach od 90 m n.p.m. do 1400 m n.p.m.[6]

Dieta składa się z owoców głównie z rodziny wawrzynowatych, także dużych owadów, czasami niewielkich płazów bezogonowych i jaszczurek[6]. Długość pokolenia jest określana na 7,3 lat[13].

Rozmnażanie edytuj

Niewiele wiadomo o rozmnażaniu tego gatunku. Sezon lęgowy najprawdopodobniej trwa od lutego do maja. Gniazda buduje w gnijących pniach lub kłodach. Spotykano także gniazda w termitierach na wysokości 5–8 m nad poziomem ziemi. Informacje o jajach, wysiadywaniu oraz pisklętach nie są udokumentowane[6].

Status edytuj

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN trogon kostarykański jest klasyfikowany jako gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność populacji nie jest oszacowana, a gatunek opisuje się jako rzadki (uncommon). Trend liczebności populacji oceniany jest jako spadkowy ze względu na niszczenie siedlisk[13].

Przypisy edytuj

  1. ↑ Trogon clathratus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ Trogon clathratus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. ↑ Systematyka i nazwa polska za: P. Mielczarek & M. Kuziemko, Rodzina: TROGONIDAE Lesson, 1828 - TROGONY - TROGONS (Wersja: 2022-08-12), [w:] Kompletna lista ptaków świata [online], Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego [dostęp 2022-11-12].
  4. ↑ O. Salvin, Descriptions of Eight New Species of Birds from Veragua, „Proceedings of the Zoological Society of London”, Londyn 1866, s. 75 (ang.).
  5. ↑ Denis Lepage: Lattice-tailed Trogon Trogon clathratus. Avibase. [dostęp 2022-11-12]. (ang.).
  6. ↑ a b c d e f Nigel Collar, Lattice-tailed Trogon Trogon clathratus, version 1.0, [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D. A. Christie & E. de Juana) [online], Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020 [dostęp 2022-11-12] (ang.).  
  7. ↑ Alan P. Peterson, TROGONIFORMES (Wersja: 2021-11-28) [online], Zoonomen Nomenclatural data, 2022 [dostęp 2022-11-12] (ang.).
  8. ↑ F. Gill, D. Donsker, P. Rasmussen (red.), IOC World Bird List (v12.2) Mousebirds, Cuckoo Roller, trogons, hoopoes, hornbills [online] [dostęp 2022-11-12] (ang.).
  9. ↑ HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 6b [online], lipiec 2022 [dostęp 2022-11-12].
  10. ↑ Trogon, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-11-12] (ang.).
  11. ↑ clathratus, [w:] The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca [dostęp 2022-11-12] (ang.).
  12. ↑ Handbook of the Birds of the World. Josep del Hoyo, Andrew Elliott & Jordi Sargatal (red.). T. 6: Mousebirds to Hornbills. Barcelona: Lynx Edicions, 2001, s. 122. ISBN 84-87334-30X. (ang.).
  13. ↑ a b c Species factsheet: Trogon clathratus [online], BirdLife International, 2022 [dostęp 2022-11-12] (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Trogon_kostarykański&oldid=69044123”