Tunel pod przełęczą Tende
Tunel pod przełęczą Tende (fr. Tunnel routier du col de Tende, wł. Traforo stradale del Colle di Tenda) – międzynarodowy tunel drogowy o długości około 3,2 km, przebiegający pod przełęczą Tende na granicy francusko-włoskiej. Obiekt powstał w latach 1878–1882 i w chwili otwarcia był najdłuższym tunelem na świecie[3][4], utrzymując ten tytuł do 1934 roku – wtedy otwarto w Liverpoolu Queensway Tunnel o długości 3 237 m[3]; zaś do 1964 roku stanowił najdłuższy transalpejski obiekt tego typu.
| ||
 Wjazd do tunelu po francuskiej stronie (2009) | ||
| Państwo |  Francja
| |
| Miejscowość | Tende | |
| Państwo |  Włochy
| |
| Miejscowość | Limone Piemonte | |
| Oficjalna nazwa | • fr. Tunnel routier du col de Tende • wł. Traforo stradale del Colle di Tenda | |
| Przeszkoda | przełęcz Tende | |
| Rodzaj | drogowy | |
| Długość | 3 182[1] m | |
| Liczba tub | 1 + 1 w budowie | |
| Liczba portali | 2 + 2 w budowie | |
| Data otwarcia | • 1882 • 2020 | |
| Budowa | ||
| Data budowy | • 1878 – 1882 • 2014 – 2020 | |
| Koszty budowy | 176 mln € (druga tuba)[2] | |
| Zarządzanie | ||
| Płatny | 
| |
Położenie na mapie regionu Prowansja-Alpy-Lazurowe Wybrzeże   Tunel pod przełęczą Tende | ||
Położenie na mapie Francji  Tunel pod przełęczą Tende | ||
Położenie na mapie Włoch  Tunel pod przełęczą Tende | ||
Położenie na mapie Piemontu  Tunel pod przełęczą Tende | ||
 44°09′11,999″N 7°34′16,000″E/44,153333 7,571111
| ||
HistoriaEdytuj
Plany zbudowania tunelu w tym miejscu są znacznie starsze, sięgające nawet XVII wieku[4]. W momencie otwarcia tunel w całości znajdował się na terenie ówczesnego państwa włoskiego[5]. Od 1947 roku przez budowlę przebiega granica Francji i Włoch.
Dawniej w tunelu odbywał się ruch dwukierunkowy, jednakże z powodu małej szerokości obiektu – 4,9 m – nie mogły mijać się pojazdy ciężarowe.
Obiekt znajduje się w ciągu trasy europejskiej E74. Łączą się z nim także francuska droga departamentalna D6204 (do 2005 roku[5] droga krajowa N204[6]) i włoska droga krajowa SS20.
Stan obecnyEdytuj
Od 1990 roku przejazd sterowany był poprzez sygnalizację świetlną[3], która co pół godziny zmieniała kierunek ruchu.
Natężenie ruchu wynosiło 3 600 pojazdów na dobę, w niektóre z weekendów zwiększało się do 10 tysięcy[5].
Od 4.10.2020 tunel jest niedostępny, ze względu na zawalenie się drogi prowadzącej do niego[7].
Ograniczenia w ruchuEdytuj
W ciągu przeprawy występują ograniczenia:
- z budowli nie mogą korzystać piesi, rowerzyści oraz pojazdy przewożące materiały niebezpieczne[8]
- na całej długości obowiązuje ograniczenie prędkości do 50 km/h oraz zakaz wyprzedzania[8][9]
- zakaz wjazdu pojazdów o wysokości przekraczającej 3,9 m[8][9]
- obowiązuje minimalny odstęp 50 m dla samochodów o masie do 3,5 t i 150 m dla cięższych pojazdów[8][9]
Tunel kolejowyEdytuj
W 1898 roku otwarto równoległy tunel kolejowy, o długości 8,1 km[4].
RozbudowaEdytuj
W 2007 roku opracowano projekt rozbudowy obiektu. W lipcu 2014 roku[3] rozpoczęto budowę drugiej tuby, z której docelowo mają korzystać pojazdy jadące w stronę Francji. Nowa tuba będzie miała jeden pas ruchu o szerokości 3,5 metra oraz pas awaryjny mający szerokość 2,7 m[2]. Na realizację projektu przewidziano budżet w wysokości 176 milionów euro[2]. Oddanie do użytku ma nastąpić w lutym 2020 roku, po czym nastąpi modernizacja już istniejącej konstrukcji zgodnie z nowymi wymogami bezpieczeństwa.
Dane statystyczneEdytuj
- współrzędne geograficzne portali:
- wysokość nad poziomem morza:
- stopień nachylenia: 1% w kierunku Włochy – Francja[4]
PrzypisyEdytuj
- ↑ Tende Road Tunnel (Tende/Limone Piemonte, 1882) (niem. • ang. • fr.). Structurae. [dostęp 2019-08-12].
- ↑ a b c Descrizione del progetto (fr. • wł.). Nuovo Tunnel Colle di Tenda. [dostęp 2019-08-12].
- ↑ a b c d Tunnel de Tende (niderl.). wegenwiki.nl. [dostęp 2019-08-12].
- ↑ a b c d e f Tunnel de Tende (fr.). WikiSara. [dostęp 2019-08-12].
- ↑ a b c Route nationale française 204 (fr.). WikiSara. [dostęp 2019-08-12].
- ↑ Hegi Gyula, Domokos György: EUROPE L’EUROPE EUROPA ЕВРОПА Road atlas Atlas Routier Autoatlas АТЛАС автомобильных дорог. Budapeszt: Cartographia Budapest, 1981. ISBN 963-350-412-0.
- ↑ Di Francesco Ladisa, Disastro al Colle di Tenda: la strada del tunnel che collega Piemonte e Francia non c'è più [VIDEO], Meteo Italia, Previsioni del tempo, Notizie e Terremoti, 4 października 2020 [dostęp 2020-10-31] (wł.).
- ↑ a b c d Google: Widok ulicy. Mapy Google, 2011-08. [dostęp 2019-08-12].
- ↑ a b c Google: Widok ulicy. Mapy Google, 2011-08. [dostęp 2019-08-12].
Linki zewnętrzneEdytuj
- Nuovo Tunnel Colle di Tenda (fr. • wł.)