Tworóg – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Tworóg
gromada
1954–1973
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

katowickie

Powiat

tarnogórski

Data powstania

5 października 1954

Data likwidacji

1 stycznia 1973

Siedziba

Tworóg

Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw

4

Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)

27

brak współrzędnych

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972[3][4].

Gromadę Tworóg z siedzibą GRN w Tworogu utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski[3] – w powiecie tarnogórskim w woj. stalinogrodzkim, na mocy uchwały nr 23/54 WRN w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad[5] Brynek (z wyłączniem niektórych parceli z karty 1 obrębu Połom, karty 1 obrębu Wojska i karty 4 obrębu Brynek), Nowa Wieś Tworoska, Świniowice i Tworóg oraz niektóre parcele z karty 1 obrębu Hanusek z dotychczasowej gromady Hanusek ze zniesionej gminy Tworóg w tymże powiecie[6]. Dla gromady ustalono 27 członków gromadzkiej rady narodowej[7].

20 grudnia 1956 województwo stalinogrodzkie przemianowano (z powrotem) na katowickie[8].

31 grudnia 1961 do gromady Tworóg włączono obszar zniesionej gromady Potępa (oprócz wsi Potępa[9]) w tymże powiecie[10].

30 czerwca 1963 do gromady Tworóg włączono niektóre parcele z obrębu katastralnego Potępa z osiedla Krupski Młyn w tymże powiecie[11].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej[12]. 1 stycznia 1973 w powiecie tarnogórskim reaktywowano gminę Tworóg[13].

Przypisy edytuj

  1. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  2. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  3. a b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
  4. Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
  5. Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
  6. Uchwała Nr 23/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu tarnogórskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 15 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 10, Poz. 54)
  7. Uchwała Nr 43/262 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Tarnowskich Górach z 4. X. 1954 w sprawie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 8 października 1954 r., Nr. 8, Poz. 46)
  8. Dz.U. z 1956 r. nr 58, poz. 269
  9. Dz.U. z 1961 r. nr 54, poz. 303
  10. Uchwała Nr 20/61 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 4 października 1961 r. (zatwierdzona uchwałą Rady Ministrów Nr 511/61 z dnia 28 listopada 1961 r.) w sprawie zniesienia niektórych gromad w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 30 grudnia 1961 r., Nr. 13, Poz. 64)
  11. Dz.U. z 1963 r. nr 23, poz. 127
  12. Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
  13. Uchwała Nr XX/99/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie katowickim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach z dnia 20 grudnia 1972 r., Nr. 12, Poz. 103)