USS North Carolina (ACR-12)

USS North Carolina (ACR-12) – amerykański krążownik pancerny typu Tennessee z okresu I wojny światowej. Był to drugi okręt w historii US Navy noszący nazwę nadaną na cześć stanu Karolina Północna. Nosił także nazwę „Armored Cruiser No. 12” a w późniejszym okresie służby został przemianowany na Charlotte (CA-12).

USS North Carolina (ACR-12)
Ilustracja
USS North Carolina (ACR-12), 12 października 1912
Historia
Stocznia

Newport News

Położenie stępki

21 marca 1905

Wodowanie

6 października 1906

 US Navy
Nazwa

USS „North Carolina” (ACR-12)
USS „Charlotte” (CA-12)

Wejście do służby

7 maja 1908

Wycofanie ze służby

18 lutego 1921

Los okrętu

sprzedany na złom 29 września 1930

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

14 500 ton długich (14 700 t)

Długość

153,8 m

Szerokość

22,2 m

Zanurzenie

7,6 m

Napęd
16 kotłów Babcock and Wilcox
2 × silniki potrójnego rozprężania, 23.000 IHP
2 śruby
Prędkość

22 węzły

Uzbrojenie
• 4 × 254 mm/40 (2 x II)
• 16 × 152 mm/50 Mk.8 (16 x I)
• 22 × 76 mm/50 (22 x I)
• 4 × 530 mm wt
Załoga

859

Historia edytuj

Stępkę pod budowę okrętu położono 21 marca 1905 w stoczni Newport News Shipbuilding and Dry Dock Co., Newport News. Zwodowano go 6 października 1906, matką chrzestną była Rebekah Glenn, córka gubernatora Północnej Karoliny R. B. Glenna. Jednostka weszła do służby 7 maja 1908 w Norfolk, pierwszym dowódcą został komandor William A. Marshall.

Służba edytuj

Przed wojną edytuj

Po dziewiczym rejsie wzdłuż wschodniego wybrzeża USA i na Karaibach „North Carolina” przewiózł prezydenta elekta Williama Tafta w czasie podróży inspekcyjnej w rejon Kanału Panamskiego w styczniu i lutym 1909. Pomiędzy 23 kwietnia i 3 sierpnia nowy krążownik odbył podróż na Morze Śródziemne. Pływał wraz z USS „Montana” (ACR-13) starając się ochraniać obywateli amerykańskich zagrożonych konfliktami w Imperium Osmańskim. 17 maja w Adana okręt wysadził na brzeg pomoc medyczną by nieść pomoc rannym i chorym Ormianom, ofiarom masakry. „North Carolina” zapewnił żywność, schronienia, wodę destylowaną, ubrania i medykamenty oraz asystował innym ochotnikom pomagającym mieszkańcom. Przez resztę rejsu załoga okrętu pomagała zarówno mieszkańcom Lewantu jak i amerykańskim obywatelom.

Przez resztę okresu poprzedzającego wybuch I wojny światowej „North Carolina” prowadził szkolenia i brał udział w manewrach na zachodnim Atlantyku i Karaibach oraz brał udział w ceremoniach i działaniach dyplomatycznych. Wśród nich było uczestnictwo w święcie stulecia niepodległości Argentyny (maj – czerwiec 1910) oraz Wenezueli (czerwiec – lipiec 1911). Przewiózł także amerykańskiego Sekretarza Wojny w czasie jego podróży inspekcyjnej do Portoryko, Santo Domingo, Kuby i Kanału Panamskiego (lipiec – sierpień 1911). Przewiózł także do USA z Kuby ciała załogi zniszczonego krążownika „Maine” w celu pochowania ich na Narodowym Cmentarzu w Arlington.

I wojna światowa edytuj

Gdy wojna w Europie wybuchła „North Carolina” opuścił Boston 7 kwietnia 1915 by chronić Amerykanów na Bliskim Wschodzie. Po zawinięciu do portów angielskich i francuskich pływał pomiędzy Jaffą w Izraelu, Bejrutem i Aleksandrią, przypominając swoją obecnością o sile nadal neutralnych Stanów Zjednoczonych. Wrócił do Bostonu 18 czerwca 1915 na przegląd.

Po dotarciu do Pensacoli 9 września 1915 okręt wziął udział w pracach badawczych lotnictwa morskiego pełniąc służbę okrętu bazy. 5 listopada 1915 stał się pierwszym okrętem, z którego wystrzelono samolot (Curtiss Model F wystrzelony z katapulty) w czasie gdy okręt płynął. Prace te doprowadziły m.in. do szerokiego zastosowania katapult na pancernikach i krążownikach w czasie II wojny światowej.

Gdy Stany Zjednoczone przystąpiły do I wojny światowej „North Carolina” popłynął na północ w eskorcie transportowców z żołnierzami ochraniając je pomiędzy Norfolk i Nowym Jorkiem.

Wycofanie ze służby i dalsze losy edytuj

Pomiędzy grudniem 1918 i lipcem 1919 krążownik przewoził Amerykańskie Siły Ekspedycyjne z Europy do Ameryki Północnej. Okręt przemianowano na „Charlotte” 7 czerwca 1920 by nazwa mogła być przydzielona nowemu pancernikowi. Jednostkę wycofano ze służby 18 lutego 1921 w Puget Sound Navy Yard, Bremerton. Jego nazwę skreślono z listy floty 15 lipca 1930, a kadłub sprzedano na złom 29 września tego samego roku.

Bibliografia edytuj

  • Ten artykuł zawiera treści udostępnione w ramach domeny publicznej przez Dictionary of American Naval Fighting Ships. Treści te są umieszczone tutaj.
  • John D. Alden: American Steel Navy: A Photographic History of the U.S. Navy from the Introduction of the Steel Hull in 1883 to the Cruise of the Great White Fleet.. Annapolis: Naval Institute Press, 1989. ISBN 0-87021-248-6.
  • Norman Friedman: U.S. Cruisers: An Illustrated Design History.. Annapolis: Naval Institute Press, 1984. ISBN 0-87021-718-6.
  • Ivan Musicant: U.S. Armored Cruisers: A Design and Operational History.. Annapolis: Naval Institute Press, 1985. ISBN 0-87021-714-3.

Linki zewnętrzne edytuj