Ulica Miedziana w Warszawie

ulica w Warszawie

Ulica Miedziana – ulica w dzielnicy Wola w Warszawie.

Ulica Miedziana w Warszawie
Mirów
Ilustracja
Ulica Miedziana przy skrzyżowaniu z ulicami Srebrną i Twardą, widok w kierunku północnym
Państwo

 Polska

Miejscowość

Warszawa

Przebieg
światła ul. Prosta
ul. Pańska
ul. Sienna
światła ← ul. Srebrna, ul. Twarda
ul. Chmielna
ul. Platynowa
Położenie na mapie Warszawy
Mapa konturowa Warszawy, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Ulica Miedziana w Warszawie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Ulica Miedziana w Warszawie”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Ulica Miedziana w Warszawie”
Ziemia52°13′39,7″N 20°59′29,1″E/52,227690 20,991411

Opis edytuj

Ulica została wytyczona ok. 1875 w czasie parcelacji pól uprawnych i ogrodów[1]. Nazwa Miedziana nie miała konkretnej motywacji; należała do grupy nazw nadawanych ulicom w tej części miasta w czasie jego przemysłowego rozwoju w XIX wieku[2]. Na terenie po zachodniej stronie ulicy, na osi ul. Siennej, gdzie od 1867 działało targowisko[3], około 1868 roku[4] utworzono plac Kaliksta Witkowskiego (w 1921 nazwę placu zmieniono na plac Kazimierza Wielkiego)[5].

W latach 1876−1877 przy skrzyżowaniu z ul. Sienną wzniesiono pierwszą dwupiętrową kamienicę[6]. W kolejnych latach ulica stopniowo była zabudowywana kamienicami, w większości jednopodwórzowymi[7]. Pod koniec lat 20. XX wieku właścicielami posesji byli prawie w równych częściach katolicy, ewangelicy i Żydzi[7]. W latach 1933−1934[8] na głębokiej posesji nr 8 wzniesiono budynek szkoły powszechnej nr 26[9]. Ok. 1937, po wyburzeniu drewnianych baraków i częściowej parcelacji posesji przy ul. Srebrnej 1, powstał niewielki miejski plac, którego granica znalazła się w jednej linii z zachodnią pierzeją Miedzianej, tworząc w ten sposób jej przedłużenie w kierunku południowym[10].

Przed 1939 ulica należała do najbardziej jednorodnie zabudowanych ulic w tej części miasta[11]. Miała bruk z kamienia polnego i latarnie gazowe[11], kursował nią również autobus linii „B” z placu Kazimierza Wielkiego do śródmieścia[11][12].

W czasie obrony Warszawy we wrześniu 1939 zabudowa ulicy nie ucierpiała[11]. Pierwsze zniszczenia przyniosły walki w powstaniu warszawskim w sierpniu 1944[11]. Ta część Woli stanowiła teren działania Zgrupowania „Chrobry II”[13]. Niemcy kontynuowali niszczenie budynków przy Miedzianej także po kapitulacji powstania[11].

W 1946 rozebrano spalone budynki, a później również te dobrze lub całkowicie zachowane, znajdujące się po nieparzystej (zachodniej) stronie ulicy[11]. W latach 1948−1950 w miejscu zlikwidowanego placu Kazimierza Wielkiego wzniesiono Dom Słowa Polskiego[14], największy zakład poligraficzny w PRL[15]. W latach 60. w rejonie ulicy zbudowano bloki osiedli mieszkaniowych Miedziana i Srebrna[16][17].

W 1995 niezabudowanemu terenowi po wschodniej części ulicy leżącemu między ulicami Chmielną i Twardą nadano nazwę skwer Zgrupowania AK „Chrobry II”[18]. W opracowanej w 2012 gminnej ewidencji zabytków ujęto większość budynków znajdujących się przy tej ulicy[19]. W 2020 przy południowo-wschodnim końcu ulicy wybudowano biurowiec Chmielna 89 zajmowany przez PKO BP S.A.[20]

Ważniejsze obiekty edytuj

Obiekty nieistniejące edytuj

Przypisy edytuj

  1. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 485. ISBN 83-01-08836-2.
  2. Kwiryna Handke: Dzieje Warszawy nazwami pisane. Warszawa: Muzeum Historyczne m.st. Warszawy, 2011, s. 164. ISBN 978-83-62189-08-3.
  3. Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 11. Miechowska–Myśliwiecka. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2005, s. 13. ISBN 83-88372-30-0.
  4. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 330. ISBN 83-01-08836-2.
  5. Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 371. ISBN 83-86619-97X.
  6. Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 11. Miechowska–Myśliwiecka. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2005, s. 14. ISBN 83-88372-30-0.
  7. a b Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 11. Miechowska–Myśliwiecka. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2005, s. 18. ISBN 83-88372-30-0.
  8. Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 11. Miechowska–Myśliwiecka. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2005, s. 32. ISBN 83-88372-30-0.
  9. Ryszard Mączewski: Warszawa między wojnami. Łódź: Księży Młyn, 2009, s. 124. ISBN 978-83-61253-51-8.
  10. Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 11. Miechowska–Myśliwiecka. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2005, s. 19−20. ISBN 83-88372-30-0.
  11. a b c d e f g Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 11. Miechowska–Myśliwiecka. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2005, s. 20. ISBN 83-88372-30-0.
  12. B. Linia autobusowa zwykła. [w:] Trasbus [on-line]. trasbus.com. [dostęp 2021-12-27].
  13. Piotr Rozwadowski (red. nauk.): Wielka Ilustrowana Encyklopedia Powstania Warszawskiego. Tom 1. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona i Fundacja „Warszawa Walczy 1939–1945”, 2005, s. 98. ISBN 83-11-10124-8.
  14. Jerzy S. Majewski: Warszawa nieodbudowana. Metropolia Belle Epoque. Warszawa: Veda, 2003, s. 276. ISBN 83-85584-82-X.
  15. Encyklopedia Warszawy. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1975, s. 124.
  16. Lech Chmielewski: Przewodnik warszawski. Gawęda o nowej Warszawie. Warszawa: Agencja Omnipress i Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnicze „Rzeczpospolita”, 1987, s. 109, 115. ISBN 83-85028-56-0.
  17. Barbara Orlańska, Andrzej Dobrucki, Wacław Orzeszkowski, Jan Kazimierz Zieliński: Warszawskie osiedla ZOR. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 1968, s. 153, 154.
  18. Uchwała nr XXV/179/95 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 19 października 1995 roku w sprawie nadania nazwy skweru
  19. Zarządzenie nr 2998/2012 Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 24 lipca 2012 r. w sprawie założenia ewidencji zabytków Miasta Stołecznego Warszawy [online].
  20. WG, Nowy biurowiec Chmielna 89. Mówią na niego „warszawska piramida”, bryła.pl, 13 maja 2020.