Ulica Łąkowa w Łodzi
Ulica Łąkowa w Łodzi – ulica w Łodzi biegnąca południkowo od ul. Andrzeja Struga do al. Mickiewicza[1], na obszarze osiedla administracyjnego Stare Polesie[2]. Ulica Łąkowa jest południowym przedłużeniem ulicy Żeligowskiego.
| Stare Polesie | |
 Willa Schimmela (róg Łąkowej i Karolewskiej) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
Położenie na mapie Łodzi  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa łódzkiego  | |
 51°45′38,8″N 19°26′31,3″E/51,760769 19,442036
| |
Historia ulicy
edytujUlica powstała około 1842 roku[1]. W czasie okupacji niemieckiej w latach 1915–1918 nosiła nazwę Wiesenstrasse, a w 1940 podczas okupacji w okresie II wojny światowej ponownie wprowadzono tę nazwę i następnie zmieniono ją na Flottwellstraße[3][4].
W 1882 roku na rogu ulic Łąkowej i Milscha (obecna ul. Kopernika), Teodor Milsch wybudował willę w sąsiedztwie swojego browaru i „ogrodu rozrywkowego”[5]. W połowie lat 90. XIX wieku Franciszek Kindermann na terenie położonym przy ulicach św. Andrzeja (obecna Andrzeja Struga 61/63) i Łąkowej wzniósł fabrykę, przędzalnię wełny (po II wojnie św. budynki zajmowane przez zakłady cukiernicze „Optima”, mniejsza część wykorzystywana przez Łódzką Drukarnię Akcydensową). Franciszek Kindermann od 1859 mieszkał i prowadził warsztaty tkackie przy ul. Przejazd – obecnie Tuwima, w 1868 wraz z rodziną przeniósł się na ul. Struga[6]. W 1897 roku Juliusz Kindermann przy Łąkowej 23 zbudował fabrykę wytwarzającą tkaniny bawełniane; tkalnię, farbiarnię, wykańczalnię i zakładową elektrownię[5][6]. W 1899 roku na rogu Łąkowej i ulicy Karolewskiej powstała secesyjna willa zaprojektowana przez Franciszka Chełmińskiego, a w roku 1903 przy Łąkowej 13, Robert Nestler – przedsiębiorca budowlany – zbudował dla siebie willę[5]. W 1905 roku Karol Bennich przy Łąkowej 11 wzniósł fabrykę, do której przeniósł produkcję z ulicy Piotrkowskiej 105 (Spółka Akcyjna Manufaktura Wełniana Karol Bennich) – w 1993 roku fabrykę przerobiono na biura[5]. W 1938 roku na końcu ulicy, obok parku im. Poniatowskiego, wzniesiono kościół-sanktuarium Matki Boskiej Zwycięskiej[5].
Na przełomie lat 1939/1940 w fabryce przy Łąkowej 4 (fabryka wełnianych tkanin wzorzystych Barucha Gliksmana) Niemcy utworzyli Centralny obóz przesiedleńczy dla Polaków deportowanych do Generalnego Gubernatorstwa, a także wywożonych na roboty przymusowe w głąb Niemiec i do Francji[7]. Niemcy dokonywali tam również selekcji rasowej i następnie przenosili więźniów do innych obozów. Część uwięzionych osób było przewożonych do Urzędu Rasy i Osadnictwa zlokalizowanego po usunięciu zakonników na terenie klasztoru oo. Bernardynów przy ul. Spornej. Obóz istniał do końca wojny. Miejsce to upamiętnia tablica umieszczona na głazie stojącym obok chodnika przy Łąkowej 4[5] (zdjęcie tablicy).
W 1945 roku w hali sportowej przy Łąkowej 29 powstała Wytwórnia Filmów Fabularnych. Obiekty wytwórni zostały rozbudowane w następnych latach, m.in. w 1950 roku o dwie hale zdjęciowe[8]. W tej wytwórni „...rozpoczęła się historia powojennej kinematografii w Polsce..” (Bonisławski, Podolska; Polesie i Karolew)[5].
W 1990 roku na placu przy kościele odsłonięto Pomnik Katyński[9].
Ważniejsze obiekty
edytuj- willa Teodora Tietzena (nr 1, na rogu z ul. Struga)
- Zakład Doskonalenia Zawodowego (nr 4)
- willa Roberta Nestlera (nr 13), siedziba przedszkola miejskiego
- willa Ryszarda Schimmela (na rogu z ul. Karolewską), siedziba Cechu Rzemiosł Metalowych, Optycznych i Elektrotechnicznych, budynek wpisany do rejestru zabytków[10]
- willa Teodora Milscha (nr 21, na rogu z ul. Kopernika), budynek wpisany do rejestru zabytków[10]
- hotel Focus (nr 23/25), dawna fabryka Juliusza Kindermanna, budynek wpisany do rejestru zabytków[10]
- instytucje filmowe na terenie dawnej Wytwórni Filmów Fabularnych: Toya, Opus Film, Oddział Filmoteki Narodowej (nr 29)
- kino Wytwórnia – 3D (nr 29)
- Klub Wytwórnia (nr 29)
- hotel „DoubleTree by Hilton” (nr 29)
- kościół Matki Boskiej Zwycięskiej (nr 40), budynek wpisany do rejestru zabytków[10]
Komunikacja miejska
edytuj- Autobusy[11]: 65A (w kierunku Portu Lotniczego Łódź im. Władysława Reymonta), 80, 86A, 86B, 99 (w kierunku Retkini)
Przypisy
edytuj- ↑ a b Danuta Bieńkowska, Elżbieta Umińska-Tytoń: Łąkowa. [w:] Słownik nazewnictwa miejskiego Łodzi [on-line]. log.lodz.pl. [dostęp 2013-09-03].
- ↑ Uchwała nr XCII/1682/10 Rady Miejskiej w Łodzi – Załączniki Nr 1 i 2: „Opis granic Osiedla Stare Polesie”. bip.uml.lodz.pl, 2010-08-25. [dostęp 2018-12-30].
- ↑ Łąkowa. [w:] Baza: Ulice Łodzi [on-line]. wimbp.lodz.pl. [dostęp 2013-09-17].
- ↑ Łódzkie ulice (Internet Archive). [dostęp 2013-09-03].
- ↑ a b c d e f g Ryszard Bonisławski, Joanna Podolska: Spacerownik, Polesie i Karolew. Łódź: Gazeta Wyborcza, 21 czerwca 2007, s. 5-8.
- ↑ a b Marcin Kieruzel: Pozostawili zabytki; Fabryki Kindermannów. uml.lodz.pl. [dostęp 2015-02-19].
- ↑ Wysiedlenia na terenach wcielonych do Trzeciej Rzeszy. [w:] Edukacja > Powtórka z historii [on-line]. fpnp.pl. [dostęp 2013-09-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-19)].
- ↑ Joanna Podolska, Jakub Wiewiórski: Łódź filmowa. Wyd. I. Łódź: Agora, 2010, s. 102. ISBN 978-83-268-0038-2.
- ↑ Pomnik Katyński. mbz.lodz.pl. [dostęp 2018-12-30].
- ↑ a b c d Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 36, 39, 40, 41 [dostęp 2013-09-03].
- ↑ Trasy i rozkłady jazdy. mpk.lodz.pl. [dostęp 2018-02-05].