Wikipedia

Hydropsalis

(Przekierowano z Uropsalis)

Hydropsalis – rodzaj ptaka z podrodziny lelków (Caprimulginae) w rodzinie lelkowatych (Caprimulgidae).

Hydropsalis[1]
Wagler, 1832[2]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – lelkowiec długosterny (H. torquata)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

lelkowe

Rodzina

lelkowate

Podrodzina

lelki

Rodzaj

Hydropsalis

Typ nomenklatoryczny

Caprimulgus furcifer Vieillot, 1817[a]

Gatunki

zobacz opis w tekście

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Zasięg występowaniaEdytuj

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej i Centralnej[19][20].

MorfologiaEdytuj

Długość ciała 18–36 cm; masa ciała 25–79 g (samice są z reguły nieco większe i cięższe od samców)[19].

SystematykaEdytuj

EtymologiaEdytuj

  • Hydropsalis (Hydropsalia, Hydropsallis, Pydropsalis): gr. ὑδρο- hudro- „wodny-”, od ὑδωρ hudōr, ὑδατος hudatos „woda”; ψαλις psalis, ψαλιδος psalidos „nożyczki”[21].
  • Psalurus (Psalarus): epitet gatunkowy Caprimulgus psalurus Temminck, 1823[b]; gr. ψαλις psalis, ψαλιδος psalidos „nożyczki”; -ουρος -ouros „-ogonowy”, od ουρα oura „ogon”[22]. Gatunek typowy: Caprimulgus torquatus J.F. Gmelin, 1789.
  • Amblypterus (Amplypterus): gr. αμβλυς amblus „tępy”, od αμβλυνω amblunō „stępić”; -πτερος -pteros „-skrzydły”, od πτερον pteron „skrzydło”[23]. Gatunek typowy: Amblypterus anomalus Gould, 1838.
  • Eleothreptus (Eleothreptes, Heleothreptus): gr. ἑλεοθρεπτος heleothreptos „wychowany na bagnach”, od ἑλος helos, ἑλεος heleos „bagno”; τρεφω trephō „karmić”[24]. Gatunek typowy: Amblypterus anomalus Gould, 1838.
  • Tetroura: gr. τετρας tetras „cztery”; ουρα oura „ogon”[25]. Gatunek typowy: Caprimulgus epicurus Vieillot, 1817 (= Caprimulgus parvulus Gould, 1837).
  • Stenopsis: gr. στηνος stēnos „wąski, cienki”; οψις opsis „wygląd”[26]. Gatunek typowy: Caprimulgus cayennensis J.F. Gmelin, 1789.
  • Diplopsalis: gr. διπλος diplos „podwójny”, od δυο duo „dwa”; ψαλις psalis, ψαλιδος psalidos „nożyce”[27]. Gatunek typowy: Hydropsalis trifurcatus Tschudi, 1845[c].
  • Macropsalis: gr. μακρος makros „długi”; ψαλις psalis, ψαλιδος psalidos „nożyczki”[28]. Gatunek typowy: Caprimulgus forcipatus Nitzsch, 1840.
  • Antiurus: gr. αντιος antios „inny”, od αντι anti „odwrotny”; ουρα oura „ogon”[29]. Gatunek typowy: Stenopsis maculicaudus Lawrence, 1862.
  • Setopagis: gr. σης sēs, σητος sētos „ćma”; παγις pagis „pułapka”, od παγη pagē „sidła”, od πηγνυμι pēgnumi „przyklejać”[30]. Gatunek typowy: Caprimulgus parvulus Gould, 1837.
  • Systellura: gr. συστελλω sustellō „skrócić”; ουρα oura „ogon”[31]. Gatunek typowy: Stenopsis ruficervix P.L. Sclater, 1866[d].
  • Thermochalcis: gr. θερμος thermos „gorący, ciepły”; χαλκις khalkis, χαλκιδος khalkidos „niezidentyfikowany drapieżny, nocny ptak”[32]. Nowa nazwa dla Stenopsis Cassin, 1851.
  • Uropsalis: gr. ουρα oura „ogon”; ψαλις psalis, ψαλιδος psalidos „nożyczki, nożyce”[33]. Gatunek typowy: Hydropsalis lyra Bonaparte, 1850.

Podział systematycznyEdytuj

Do rodzaju należą następujące gatunki[34]:

KladogramEdytuj

Fragment kladogramu obejmujący gatunki z rodzaju Hydropsalis[39]:



H. whitelyi





H. segmentata



H. lyra





H. decussata





H. heterura



H. parvula







H. candicans



H. anomala





H. longirostris




H. ruficervix



H. roraimae







H. maculicaudus




H. forcipata




H. cayennensis




H. climacocerca



H. torquata











UwagiEdytuj

  1. ↑ Podgatunek H. torquata.
  2. ↑ Synonim H. torquata.
  3. ↑ Podgatunek H. climacocerca.
  4. ↑ Podgatunek H. longirostris.

PrzypisyEdytuj

  1. ↑ Hydropsalis, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ J.G. Wagler. Neue Sippen und Gattungen der Säugtherie und Vögel. „Isis von Oken”. 1832, s. kol. 1222, 1832. (niem.). 
  3. ↑ a b W. Swainson: On the natural history and classification of birds. Cz. 1. London: John Taylor, 1836, s. 103. (ang.).
  4. ↑ J. Gould. Amblypterus. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 5, s. 105, 1838. (ang.). 
  5. ↑ A.F.A. Wiegmann. Insessores Vig.. „Archiv für Naturgeschichte”. 4, s. 380, 1838. (niem.). 
  6. ↑ Gray 1840 ↓, s. 8.
  7. ↑ Gray 1840 ↓, s. 7.
  8. ↑ R.-P. Lesson. Index ornithologique. „L’Écho du monde savant et l’Hermès”. 10, s. 109, 1843. (łac.). 
  9. ↑ G.R. Gray: The genera of birds: comprising their generic characters, a notice of the habits of each genus, and an extensive list of species referred to their several genera. Cz. 1. London: Longman, Brown, Green, and Longmans, 1849, s. ryc. 17. (ang.).
  10. ↑ R.-P. Lesson: Description de mammifères et d'oiseaux récemment découverts; précédée d'un Tableau sur les races humaine. Paris: Lévêque, 1847, s. 259. (fr.).
  11. ↑ H. G. L. Reichenbach: Avium systema naturale. Das natürliche system der vögel mit hundert tafeln grösstentheils original-abbildungen der bis jetzt entdecken fast zwölfhundert typischen formen. Vorlaüfer einer iconographie der arten der vögel aller welttheile. Drezno i Lipsk: Expedition der vollständigsten naturgeschichte, 1850, s. pl. 90. (niem.).
  12. ↑ J. Cassin. Notes of an examination of the Birds composing the family Caprimnlgidæ, in the collection of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia. „Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia”. 5, s. 179, 1851. (ang.). 
  13. ↑ a b Sclater 1866 ↓, s. 141.
  14. ↑ Sclater 1866 ↓, s. 143.
  15. ↑ a b Ridgway 1912 ↓, s. 98.
  16. ↑ Ridgway 1912 ↓, s. 97.
  17. ↑ Ch.W. Richmond. Notes on several preoccupied generic names (Aves). „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 28, s. 180, 1915. (ang.). 
  18. ↑ W. Miller. Three new genera of birds. „Bulletin of the American Museum of Natural History”. 34, s. 516, 1915. (ang.). 
  19. ↑ a b N. Cleere: Family Caprimulgidae (Nightjars). W: J. del Hoyo, A. Elliott & J. Sargatal: Handbook of the Birds of the World. Cz. 5: Barn-owls to Hummingbirds. Barcelona: Lynx Edicions, 1999, s. 353–355, 382, 385–386. ISBN 84-87334-25-3. (ang.).
  20. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-10-24]. (ang.).
  21. ↑ Jobling 2021 ↓, s. Hydropsalis.
  22. ↑ Jobling 2021 ↓, s. Psalurus.
  23. ↑ Jobling 2021 ↓, s. Amblypterus.
  24. ↑ Jobling 2021 ↓, s. Eleothreptus.
  25. ↑ Jobling 2021 ↓, s. Tetroura.
  26. ↑ Jobling 2021 ↓, s. Stenopsis.
  27. ↑ Jobling 2021 ↓, s. Diplopsalis.
  28. ↑ Jobling 2021 ↓, s. Macropsalis.
  29. ↑ Jobling 2021 ↓, s. Antiurus.
  30. ↑ Jobling 2021 ↓, s. Setopagis.
  31. ↑ Jobling 2021 ↓, s. Systellura.
  32. ↑ Jobling 2021 ↓, s. Thermochalcis.
  33. ↑ Jobling 2021 ↓, s. Uropsalis.
  34. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Caprimulginae Vigors, 1825 - lelki (wersja: 2020-04-13). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-10-24].
  35. ↑ S. Sigurðsson & J. Cracraft. Deciphering the diversity and history of New World nightjars (Aves: Caprimulgidae) using molecular phylogenetics. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 170 (3), s. 506–545, 2014. DOI: 10.1111/zoj.12109. (ang.). 
  36. ↑ a b c K.-L. Han, M.B. Robbins & M.J. Braun. A Multi-gene Estimate of Phylogeny in the Nightjars and Nighthawks (Caprimulgidae). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 55 (2), s. 443–453, 2010. DOI: 10.1016/j.ympev.2010.01.023. (ang.). 
  37. ↑ a b K.-L. Han. Molecular Systematics of Nightjars and Nighthawks (Caprimulgidae). „Praca doktorska, University of Maryland”, 2006. (ang.). 
  38. ↑ a b C. Larsen, M. Speed, N. Harvey & H.A. Noyes. A molecular phylogeny of the nightjars (Aves: Caprimulgidae) suggests extensive conservation of primitive morphological traits across multiple lineages. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 42 (3), s. 789–796, 2007. DOI: 10.1016/j.ympev.2006.10.005. (ang.). 
  39. ↑ J. Boyd III: Caprimulgidae: Nightjars, Nighthawks. [w:] Taxonomy in Flux Checklist 3.08 [on-line]. John Boyd’s Home Page. [dostęp 2022-09-14]. (ang.).

BibliografiaEdytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Hydropsalis&oldid=68226794”