Wąsówka
Wąsówka[4] (Xenoglaux loweryi) – gatunek małego ptaka z rodziny puszczykowatych (Strigidae). Endemiczny dla niewielkiego obszaru w peruwiańskich Andach położonego w regionach San Martín i Amazonas. Zasięg występowania ograniczony do lasów mglistych z bujnym podszytem i epifitami, na wysokości 1900–2600 m n.p.m. (prawdopodobnie także niżej – do 1800 m n.p.m.)[5].
| Xenoglaux loweryi[1] | |
| O'Neill & G.R. Graves, 1977 | |
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Podrodzina | |
| Rodzaj |
Xenoglaux[2] |
| Gatunek |
wąsówka |
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |
 | |
| Zasięg występowania | |
| |
Charakterystyka edytuj
Wąsówka jest w większości brązowa z białawym spodem ciała i obrączką oczną. Duże oczy mają barwę pomarańczowobrązową. Mimo że nie ma „uszu” z piór, pióra z przodu głowy tej małej sowy odstają na boki głowy, wyglądając jak pióropusz. Nazwa monotypowego rodzaju Xenoglaux oznacza dziwną sowę i odnosi się do długich piór na głowie. Z długością ciała 13–14 cm i masą ciała ok. 47,5 g, to jedna z najmniejszych sów na świecie. Jedynie cięższa od niej sóweczka meksykańska (Glaucidium sanchezi) i lżejsza kaktusówka (Micrathene whitneyi) mają podobną długość ciała[6]. Skrzydło holotypu mierzy 105,2 mm, ogon 50,3 mm, skok 17,7 mm, a dziób 9,6 mm[7]. Prawdopodobnie żywi się owadami[5].
Obserwacje edytuj
Mało wiadomo o tym gatunku. Trzy razy został złapany w sieci, jakich używa się do łapania nietoperzy i ptaków celem zbadania ich. Przed rokiem 2007 nie zaobserwowano wąsówki w naturalnych warunkach. W 2007 roku na terenie rezerwatu Abra Patricia-Alto Nieva została trzykrotnie zaobserwowana w ciągu dnia, a w nocy nagrano jej odgłosy. Późniejsze nagrania i obserwacje miały miejsce w pobliżu wsi La Esperanza (około 15 km na zachód od Abra Patricia), gdzie została po raz pierwszy odnotowana w styczniu 2010 roku. Niedługo później odkryto dwa kolejne stanowiska – w pobliżu miejscowości Corosha oraz niedaleko miasta Yambrasbamba[5].
Status i ochrona edytuj
Wąsówka ma niską liczebność oraz ograniczony zasięg występowania, ale duża część jej środowiska nie została naruszona przez człowieka, dlatego od 2020 roku jest klasyfikowana przez IUCN jako gatunek narażony (VU – Vulnerable); wcześniej, od 2000 roku uznawano ją za gatunek zagrożony (EN – Endangered), a od 1988 roku jako gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened). Populacja szacowana jest na 250–999 dorosłych osobników. Rezerwat Abra Patricia-Alto Nieva jest ważny dla tego gatunku, podobnie jak i innych endemicznych dla tego rejonu ptaków, jak cienkodziobek złotobrzuchy (Poecilotriccus luluae), lordzik królewski (Heliangelus regalis) i drobik brunatny (Grallaricula ochraceifrons)[5].
Przypisy edytuj
- ↑ Xenoglaux loweryi, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ Xenoglaux, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2014-03-09] (ang.).
- ↑ Xenoglaux loweryi, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Podrodzina: Surniinae Bonaparte, 1838 - sóweczki (Wersja: 2020-01-13). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-04-05].
- ↑ a b c d Species factsheet: Xenoglaux loweryi. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-09-27].
- ↑ Claus Konig, Friedhelm Welck & Jan-Hendrik Becking: Owls: A Guide to the Owls of the World. Yale University Press, 1999. ISBN 978-0-300-07920-3.
- ↑ John P. O'Neill & Gary R. Graves. A new genus and species of owl (Aves: Strigidae) from Peru. „The Auk”. 94 (3), 1977.
Linki zewnętrzne edytuj
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).