Władysław Krogulski (1843–1934)
Władysław Józef Krogulski (ur. 10 sierpnia 1843 w Warszawie, zm. 26 grudnia 1934 tamże) – polski aktor, dyrygent, perkusista, kompozytor, kronikarz teatrów warszawskich, związany z Teatrem Rozmaitości w Warszawie.
.jpg) Władysław Krogulski w 1900 | |
| Data i miejsce urodzenia |
10 sierpnia 1843 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
26 grudnia 1934 |
| Zawód | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys
edytujSyn Michała (1789–1859), polskiego kompozytora, i Tekli z Węglewskich, brat przyrodni Józefa Władysława (1815–1842), polskiego kompozytora i pianisty.
Początkowe nauki w zakresie gry na fortepianie i teorii muzyki pobierał od ojca. W 1859 zatrudniony został jako tołombasista w orkiestrze Teatru Wielkiego. Od 1860 uczęszczał do Szkoły Dramatycznej, gdzie jego profesorami i nauczycielami byli: Jan Tomasz Seweryn Jasiński (1806–1879), Jan Chęciński (1826–1874), Józef Rychter i Jan Walery Królikowski. W latach 1862–1868 kształcił się również w Instytucie Muzycznym Warszawskim pod kierunkiem Stanisława Moniuszki i Karola Augusta Freyera.
Jako aktor zadebiutował w 1863. Przez pewien czas grywał w teatrach prowincjonalnych, w latach 1873–1874 dyrygował chórem w kościele św. Józefa Oblubieńca w Warszawie, a następnie, po krótkim pobycie za granicą od 1876 związany był na stałe z Warszawskimi Teatrami Rządowymi. Grywał zwykle role epizodyczne, a dodatkowo od połowy lat 90. XIX wieku był kierownikiem muzyki zakulisowej. W 1911 przeszedł na emeryturę, jednak nadal, choć już sporadycznie, występował na scenie warszawskiej, aż do roku 1930. Zagrał w sumie około 700 ról występując przed publicznością 9500 razy. W swoim dorobku kompozytorskim pozostawił przeszło 30 utworów o tematyce religijnej oraz około 300 utworów salonowych. Znany był również jako kronikarz teatrów warszawskich. Jego wspomnienia, zatytułowane Notatki starego aktora, publikowane były we fragmentach za życia autora, a w pełniejszym opracowaniu ukazały się w roku 2015.
Władysław Józef Krogulski ożenił się 14 czerwca 1876 w Warszawie z Wilhelminą Teklą Lewicką (1856–1933), śpiewaczką operową, a później nauczycielką śpiewu, a ze związku tego miał córkę Helenę Julię (1878–1955), żonę aktora Piotra Pawła Hryniewicza (1874–1932), a także syna Roberta Ludwika (1887–1949).
Pochowany został na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 284a-6-18)[1].
Ordery i odznaczenia
edytuj- Srebrny Krzyż Zasługi (10 grudnia 1925)[2]
Przypisy
edytuj- ↑ Cmentarz Stare Powązki: WŁADYSŁAW JÓZEF KROGULSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-10].
- ↑ M.P. z 1925 r. nr 290, poz. 1220 „za zasługi, położone na polu kultury i historji teatrów polskich”.
Bibliografia
edytuj- Polski Słownik Biograficzny, tom XV, Wrocław 1970, s. 313.
- Krogulski Mariusz Lesław, Spuścizna minionych pokoleń, Tuchów 2005.
- Krogulski Mariusz Lesław, Krogulska Justyna, Józef Władysław Krogulski (1815–1842). Rodzina - życie - twórczość, Tarnów 2015.
- Krogulski Władysław, Notatki Starego Aktora. Przewodnik po teatrze warszawskim XIX wieku, wybór i opracowanie Dorota Jarząbek-Wasyl, Agnieszka Wanicka, Kraków 2015.
- Krogulski Mariusz Lesław, Krogulscy. Linia tuchowska (1727–1930), Warszawa 2020.