Władysław Ogrodowicz

Powstaniec styczniowy

Władysław Stanisław Wojciech Ogrodowicz h. Brochwicz (ur. w 1841 roku w Parlinie[1], zm. w 1883 roku[2][3][4][5]) – polski szlachcic, ziemianin, uczestnik powstania styczniowego[6].

Życiorys edytuj

 
Władysław Ogrodowicz w mundurze powstańca, zdj. wykonane przez Walerego Rzewuskiego, Kraków, 1.08.1863 r.

Był synem Antoniego Napoleona Ogrodowicza (1806-1850), dzierżawcy folwarku Parlin[7] i Apolonii Łebińskiej (ok. 1810[8])[9] . Pochodził z rodziny o tradycjach patriotycznych. Jego ojciec oraz stryj Maksymilian wzięli udział w powstaniu listopadowym i powstaniu wielkopolskim 1846 roku[10]. Ten drugi poległ w bitwie pod Sokołowem w czasie drugiego powstania wielkopolskiego[11]. Dziadek Franciszek Ogrodowicz był weteranem powstania kościuszkowskiego[12], zaś pradziadek Karol Ogrodowicz burmistrzem Pyzdr i sygnatariuszem konstytucji 3 maja[13].

Po 1846 roku rodzina Ogrodowiczów przeniosła się do Słowikowa. Władysław Ogrodowicz ukończył gimnazjum w pobliskim Trzemesznie[9].

W 1863 roku wziął udział w powstaniu styczniowym[6]. W walkach brał udział także jego brat, Antoni Mikołaj (1846-1927)[9]. W Muzeum Historycznym Miasta Krakowa znajduje się jego portret w powstańczym mundurze, wykonany w Krakowie przez Walerego Rzewuskiego. Na jego odwrocie widnieje dedykacja: W dowód szacónku i poważania jako pamiątkę ofiaruję mojej Macosze F.S. Władysław Ogrodowicz. Kraków d. 1.8.1863[14]. Zdjęcie znalazło się w albumie podarowanym Jackowi Lipskiemu[15].

Po powstaniu trudnił się jako urzędnik w gospodarstwie Bronisława Dąbrowskiego w Winnej Górze[6]. W 1874 roku poślubił Karolinę Umińską (1847-?[16]), wdowę po Józefie Trzebińskim (1802-1873), dziedzica wsi Jabłowo Pałuckie. Tym samym został właścicielem majątku[6], liczącego wówczas 2999 mórg gruntu[5][17]. W 1878 r. przystąpił do Towarzystwa Tatrzańskiego[18]. Był także członkiem Zjednoczonego Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie[19]. Zmarł w 1883 roku. Po jego śmierci, Karolina z Umińskich wyszła za Antoniego Swiniarskiego, który to w 1886 r. wystawił majątek na licytację[5].

Przypisy edytuj

  1. PomGenBaza :: Indeksy Chrztów :: Przeglądanie. Pomorskie Towarzystwo Genealogiczne. [dostęp 2022-10-12]. (pol.).
  2. Widnieje w spisach właścicieli ziemskich z 1882 i 1883 roku. Według historii Jabłowa Pałuckiego na portalu polskiezabytki.pl, zmarł przed 1884 rokiem.
  3. Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. T. III. Warszawa: Kasa im. Józefa Mianowskiego, 1882, s. 353.
  4. Paul Hoffmann: Grossgrundbesitzer- und Güter-Lexikon der Provinz Posen 1883: Zugleich Adressbuch der Ritterguts und Gutsbesitzer. Berlin: 1883, s. 49. [dostęp 2022-10-09].
  5. a b c Marek Kujawa: Jabłowo Pałuckie. polskiezabytki.pl, 2011. [dostęp 2022-10-14]. (pol.).
  6. a b c d Janusz Jasiński: Nad Bałtykiem, Pregołą i Łyną XVI-XX wiek: księga pamiątkowa poświęcona Jubileuszowi 50-lecia pracy naukowej Profesora Janusza Jasińskiego. Elset, 2006, s. 289. [dostęp 2022-10-09].
  7. Gerard Labuda: Historia Pomorza: 1815-1850. T. Tom 3. Poznań: Wydawnictwo Poznańskie, 1996, s. 252. [dostęp 2022-10-09].
  8. Niemcy, Prusy, Prusy Zachodnie, Zapisy Kościała katolickiego i luterańskiego, 1537–1981 r.. FamilySearch. [dostęp 2022-10-13]. (łac.).
  9. a b c Jerzy Bajek: Antoni Brochowicz-Ogrodowicz. Trzemeszno 1863 -Projekt trzemeszeńskich gimnazjalistów i licealistów., 2013-04-14. [dostęp 2022-10-08]. (pol.).
  10. Sprawa więźniów poznańskich przed sądem berlińskim w pierwszej instancyi. Paryż: L. Martinet, 1848, s. 69-71; 206. [dostęp 2022-10-09].
  11. Białyniak: W półwiekową rocznicę. Rok 1848-my. Opis wypadków w Berlinie i W. Księztwie Poznańskiem.. Poznań: Nakładem drukarni W. Simona, 1898, s. 59. [dostęp 2022-10-10].
  12. Maciej Brzeziński: Pyzdry - wielka historia małego miasta. miastopoznaj.pl, 2019-10-15. [dostęp 2022-10-11]. (pol.).
  13. Grzegorz Jóźwiak: Rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja – film Pyzdry. INTON Studio filmowe, 2020-05-03. [dostęp 2022-10-10]. (pol.).
  14. Pisownia oryginalna.
  15. Władysław Ogrodowicz, powstaniec styczniowy. Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, 2013. [dostęp 2022-10-14]. (pol.).
  16. Marek Jerzy Minakowski: Karolina Umińska h. Cholewa (ID: sw.42723). Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl), 2022-10-09. [dostęp 2022-10-09]. (pol.).
  17. W źródle występuje pod błędnym imieniem: Mateusz.
  18. Pamiętnik Towarzystwa Tatrzańskiego. T. III. Kraków: Wydawnictwo Towarzystwa Tatrzańskiego, 1878, s. 58. [dostęp 2022-10-09].
  19. Sprawozdanie dyrekcyi zjednoczonego Towarzystwa przyjaciół sztuk pięknych w Krakowie. T. III. Kraków: Kirchmayer, 1880, s. 13; 65. [dostęp 2022-10-09].