Włosojęzyk krótkozarodnikowy

gatunek grzybów

Włosojęzyk krótkozarodnikowy (Trichoglossum walteri (Berk.) E.J. Durand) – gatunek grzybów z monotypowej klasy Geoglossomycetes[1].

Włosojęzyk krótkozarodnikowy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

Geoglossomycetes

Rząd

Geoglossales

Rodzina

Geoglossaceae

Rodzaj

włosojęzyk

Gatunek

włosojęzyk krótkozarodnikowy

Nazwa systematyczna
Trichoglossum walteri (Berk.) E.J. Durand
Annls. mycol. 6(5): 440 (1908)
Obraz mikroskopowy

Systematyka i nazewnictwo

edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Glutinoglossum, Geoglossaceae, Geoglossales, Incertae sedis, Geoglossomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1875 r. Miles Joseph Berkeley, nadając mu nazwę Geoglossum walteri. Obecną nazwę nadał mu Elias Judah Durand w 1908 r.[1] Synonimy:

  • Geoglossum hirsutum f. walteri (Berk.) Massee 1897
  • Geoglossum walteri Berk. 1875
  • Trichoglossum walteri var. helveticum Imbach 1949[2].

Polska nazwa według rekomendacji Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów[3]

Morfologia

edytuj
Owocniki

Całkowicie czarne o wysokości do 5 cm, składające się z części płodnej i sterylnego trzonu. Część płodna kulista lub piramidalna z dużymi pionowymi rowkami, trzon cylindryczny o średnicy do 6 mm, pokryty włoskami[4].

Cechy mikroskopowe

Worki cylindryczne, nieco węższe na wierzchołku, 8-zarodnikowe, amyloidalne, 176–228 × 13,4–16,5 µm. Askospory wrzecionowate, cylindryczne, głównie z 7 septami (u nielicznych występuje 8–9 sept), 106–144,2 × 4,8–6,2 µm; Q = 18,4, Qe = 22,9. Parafizy septowane, niektóre bardzo zakrzywione i zwykle nieco pogrubione na wierzchołku o średnicy 4,3–9,3 µm. Włoski na trzonku czarne, ze spiczastymi wierzchołkami i częściowo zakrzywione u nasady, 91,5–126,4 × 6,4–8,6 μm. Ekscypulum o teksturze intricata[4].

Gatunki podobne

Włosojęzyk szorstki (Trichoglossum hirsutum) ma nieco szersze zarodniki, z dwukrotnie większą liczbą przegród, a wierzchołek jest mniej poszerzony[4].

Występowanie i siedlisko

edytuj

Występuje na niektórych wyspach i na wszystkich kontynentach poza Antarktydą i Afryką. Najwięcej stanowisk podano w Europie[5]. W Polsce M.A. Chmiel w 2006 r. przytoczyła 2 stanowiska[6], w późniejszych latach znaleziono jeszcze inne stanowiska tego gatunku[7]. Aktualne stanowiska podaje także internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[8].

Grzyb naziemny, saprotrof[6].

Przypisy

edytuj
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-05-27] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2024-05-27] (ang.).
  3. Rekomendacja nr 2/2021 Komisji ds. Polskiego Nazewnictwa Grzybów Polskiego Towarzystwa Mykologicznego [online] [dostęp 2024-05-27].
  4. a b c Demetrio Merino Alcantara, Trichoglossum walteri [online] [dostęp 2024-05-27] (hiszp.).
  5. Występowanie Trichoglossum walteri na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-05-27].
  6. a b Maria Alicja Chmiel, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów workowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany PAN, 2006, s. 122, ISBN 978-83-89648-46-4.
  7. Taksony z referencjami w bibliografii grzybowej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-05-27] (pol.).
  8. Aktualne stanowiska Trichoglossum walteri w Polsce [online], grzyby.pl [dostęp 2024-05-27].