Wielki Ogród
Wielki Ogród (niem. Grosser Garten, słow. Veľká záhradka, węg. Nagy-kert[1]) – cyrk lodowcowy w słowackich Tatrach Wysokich. Ma pochyłe dno i znajduje się na wysokości około 1880–2050 m na północnych stokach Grani Hrubego. Do dna Doliny Hlińskiej opada skalnym progiem o wysokości około 200 m. Od góry otaczają go ściany Grani Hrubego od Kolistej Turni po Wielką Teriańską Turnię. Jej północno-wschodni filar tworzy ogranicza kocioł od zachodu. Ograniczenie wschodnie tworzy północne ramię Kolistej Turni[2].
Wielki Ogród przypomina swoim wyglądem Bańdziocha w polskich Tatrach, ale jest od niego znacznie większy. Słowo ogród w nazwie ma znaczenie ironiczne, jak pisał Władysław Cywiński jest to w istocie ponury, piarżysty kocioł z długo zalegającymi śniegami i skromną roślinnością. Opadająca z Hrubego Wierchu piarżysta i szeroka grzęda dzieli go na dwie części. Na dole grzęda ta kończy się w Hrubej Buli opadającej pionową ścianą do dna Doliny Hlińskiej. Ściana ta do 2008 r. nie została zdobyta[2].
W najwyższej części Wielkiego Ogrodu, około 40 m na prawo (patrząc od dołu) od dolnej ostrogi Hrubego Wierchu znajduje się niewielki piarżysty taras poderwany pasem ścianek o wysokości 20 m. Od lewej strony można na niego łatwo wejść. Ma on znaczenie orientacyjne; zaczyna się na nim 5 dróg wspinaczkowych[2].
Wielki Ogród odwadniany jest trzema okresowymi ściekami. Po prawej stronie (patrząc od dołu) znajduje się piarżysto-płytowe koryto żlebu będącego przedłużeniem Żlebu Grosza. Zimą na ścianie progu tworzy się w tym miejscu lodospad. Lewa część Wielkiego Ogrodu odwadniana jest dwoma ciekami spadającymi z progu po lewej stronie Hrubej Buli[2].
Drogi wspinaczkowe
edytuj- Lodospad Kurtyki (po prawej stronie Hrubej Buli); maksymalne nachylenie lodu do 90 stopni, czas przejścia 5 godz.
- Lewą częścią progu; I, od szlaku turystycznego do Hrubej Buli 45 min
- Od lewej strony, pod grzędę Kolistej Turni; 0, od szlaku do Hrubej Buli 30 min
- Z Małego Ogrodu przez dolną część grzędy Kolistej Turni; 0+, 30 min[2].
Przypisy
edytuj- ↑ Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2021-02-05] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
- ↑ a b c d e Władysław Cywiński, Grań Hrubego. Przewodnik szczegółowy, tom 14, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2008, ISBN 978-83-7104-039-9.