Wierzchosława Ludmiła

Wierzchosława Ludmiła (ur. przed 1152, zm. zap. 1223) – księżniczka wielkopolska i księżna lotaryńska z dynastii Piastów. Córka księcia wielkopolskiego i zwierzchniego księcia Polski Mieszka III Starego i prawdopodobnie jego pierwszej żony Elżbiety, królewny węgierskiej.

Wierzchosława Ludmiła
Ilustracja
księżna Lotaryngii
Okres

od 1205
do 1206

Jako żona

Fryderyka I

Dane biograficzne
Dynastia

Piastowie

Data urodzenia

przed 1152

Data śmierci

zap. 1223

Ojciec

Mieszko III Stary

Matka

Elżbieta węgierska

Mąż

Fryderyk I Lotaryński

Dzieci

Fryderyk II
Teodoryk
Henryk
Filip
Mateusz
Agata
Judyta
Jadwiga
Kunegunda

Życiorys

edytuj

Około 1166 została wydana za hrabiego Bitsch, Fryderyka I Lotaryńskiego, syna księcia Lotaryngii Mateusza I Lotaryńskiego. Jej ojciec, Mieszko III Stary, poprzez to małżeństwo chciał pozyskać książąt z zachodniej części Świętego Cesarstwa Rzymskiego.

Wierzchosława Ludmiła Wielkopolska stała za nawiązaniem kontaktów artystycznych francuskich przedstawicieli sztuki z Polską. Dzięki jej staraniom ok. 1180 na dwór jej ojca przybyli nadmozańscy artyści, którzy wykonali Drzwi Gnieźnieńskie. W 1205 została księżną Lotaryngii po tym, jak Fryderyk I Lotaryński przejął władzę po śmierci brata, Szymona II Lotaryńskiego. Jednak nie dane mu było długo panować, gdyż zmarł rok później.

Potomstwo

edytuj

Z małżeństwa Wierzchosławy Ludmiły i Fryderyka I Lotaryńskiego pochodziło dziewięcioro dzieci:

  • Fryderyk II (ur. ?, zm. 1213) – książę Lotaryngii w latach 1206–1213,
  • Teodoryk Diabeł (ur. ?, zm. ?) – pan na Autigny, który pozostawił potomstwo znane jako linia baronów Deuilly, margrabiów Trichateau i margrabiów na Chastelet d'Autigny (linia męska wymarła w XVIII wieku),
  • Henryk (ur. ?, zm. p. 1261) – pan de Bayon (jego potomstwo męskie wymarło w następnym stuleciu),
  • Filip (ur. ?, zm. 1243) – pan na Gebweilerze, który zmarł bezpotomny,
  • Mateusz (ur. 1170, zm. 1217) – biskup Toul,
  • Agata (ur. ?, zm. 1242) – opatka w Remiremont,
  • Judyta (ur. ok. 1171, zm. po III 1224) – żona Henryka II, hrabiego Salm,
  • Jadwiga (ur. ?, zm. 1228) – żona Jerzego, hrabiego na Zweibrücken,
  • Kunegunda (ur. ?, zm. 1214) – żona Walrama IV, hrabiego Luksemburga i Limburg-Arlon, która pozostawiła liczne potomstwo.

Genealogia

edytuj
Bolesław III Krzywousty
ur. 20 VIII 1086
zm. 28 X 1138
Salomea z Bergu
ur. 1093–1101
zm. 27 VII 1144
Stefan II
ur. ok. 1101,
zm. 1 III 1131
Adelajda
ur. ?,
zm. ?
       ?  
     
  Mieszko III Stary
ur. 1122–1125
zm. 13/14 III 1202
Elżbieta węgierska
ur. ?
zm. 21 VII zap. 1150–1154
      ?
   

Fryderyk I Lotaryński

ur. p. 1152
zm. 7 IV 1206
OO   ok. 1166
Wierzchosława Ludmiła
ur. p. 1153
zm. zap. 1223
                   
                   
                   
Fryderyk II Lotaryński
 ur. ?
 zm. 10 X 1213
 
Teodoryk Diabeł
 ur. ?
 zm. ?
Henryk Lombardzki
 ur. ?
 zm. p. 1261
Filip Lotaryński
 ur. ?
 zm. 1243
Mateusz Lotaryński
 ur. 1170
 zm. 1217
                   
Agata Lotaryńska
 ur. ?
 zm. 1242
Judyta Lotaryńska
 ur. ok. 1171
 zm. po III 1224
Jadwiga Lotaryńska
 ur. ?
 zm. 1228
Kunegunda Lotaryńska
 ur. ?
 zm. 1214

? – Nie jest pewne, czy Wierzchosława Ludmiła była córką Mieszka III Starego z pierwszego małżeństwa z Elżbietą węgierską. Możliwe, że jej matką była druga żona księcia – księżniczka ruska Eudoksja. W zakresie filiacji Elżbiety węgierskiej badacze nie są zgodni. Obok hipotezy o byciu córką Stefana II (K. Jasiński) istnieją poglądy o jej pochodzeniu ze związków Almosa (O. Balzer) i Beli II (A. Małecki). Zob. K. Jasiński, Rodowód pierwszych Piastów, Poznań 2004, ss. 235–240.

Opracowanie na podstawie: K. Jasiński, Rodowód pierwszych Piastów, Poznań 2004; K. Ożóg, S. Szczur (red.), Piastowie. Leksykon biograficzny, Kraków 1999; Arpad family (ang.), genealogy.euweb.cz, [dostęp 2011-09-30], The House of Lorraine (ang.), genealogy.euweb.cz, [dostęp 2011-09-20].

Bibliografia

edytuj