Wiewiórczak rdzawobrzuchy

Wiewiórczak rdzawobrzuchy
	Callosciurus erythraeus
	Pallas, 1779
	; Callosciurus erythraeus
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	gryzonie
Rodzina	wiewiórkowate
Podrodzina	wiewiórczaki
Rodzaj	wiewiórczak
Gatunek	wiewiórczak rdzawobrzuchy
Synonimy
	C. cinnamomeiventris (Swinhoe, 1862); C. cucphuongis Dao Van Tien, 1965; C. dabshanensis Xu and Chen, 1989; C. gongshanensis Wang, 1981; C. griseopectus (Blyth, 1847); C. quinlingensis Xu and Chen, 1989; C. tsingtauensis (Hilzheimer, 1906); C. wuliangshanensis Li and Wang, 1981; C. flavimanus G. St. Hillaire 1831;
	C. cinnamomeiventris (Swinhoe, 1862); C. cucphuongis Dao Van Tien, 1965; C. dabshanensis Xu and Chen, 1989; C. gongshanensis Wang, 1981; C. griseopectus (Blyth, 1847); C. quinlingensis Xu and Chen, 1989; C. tsingtauensis (Hilzheimer, 1906); C. wuliangshanensis Li and Wang, 1981; C. flavimanus G. St. Hillaire 1831;
Podgatunki
	informacja w tekście
	informacja w tekście
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Zasięg występowania
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Wiewiórczak rdzawobrzuchy^[4] (Callosciurus erythraeus) – gatunek gryzonia z rodziny wiewiórkowatych (Sciuridae)^[2], zamieszkujący północno-wschodnie tereny Azji południowej – w znacznym rozmiarze w centralnych i południowych Chinach i kontynentalnej południowej Azji^[3]. Introdukowane populacje występują w Japonii^[5], Argentynie^[2], we Francji, w Holandii i w Belgii. C. erythraeus jest uznawany za gatunek inwazyjny^[6].

Systematyka edytuj

Naukowcy rozróżniają kilkadziesiąt podgatunków wiewiórki wiewiórczak rdzawobrzuchy^[2]:

C. erythraeus erythraeus
C. erythraeus atrodorsalis
C. erythraeus bartoni
C. erythraeus bhutanensis
C. erythraeus bonhotei
C. erythraeus castaneoventris
C. erythraeus erythrogaster
C. erythraeus flavimanus
C. erythraeus gloveri
C. erythraeus gordoni
C. erythraeus griseimanus
C. erythraeus harringtoni
C. erythraeus hendeei
C. erythraeus hyperythrus
C. erythraeus intermedius
C. erythraeus michianus
C. erythraeus ningpoensis
C. erythraeus pranis
C. erythraeus rubeculus
C. erythraeus shanicus
C. erythraeus siamensis
C. erythraeus sladeni
C. erythraeus styani
C. erythraeus thai
C. erythraeus thaiwanensis
C. erythraeus zimmeensis

Powyższa lista nie jest jednak kompletna, bowiem w Tajlandii, Laosie i w Wietnamie odnotowano wiele nie opisanych form i populacji^[3].

Budowa ciała edytuj

Wiewiórczak rdzawobrzuchy jest gryzoniem o średniej wielkości. Długość tułowia (wraz z głową) wynosi 20 cm^[7] do 26 cm. Masa ciała dorosłego osobnika to 309-435 g^[6], według innych źródeł ok. 272 g^[8]. Ogon jest puszysty i ma długość zbliżoną do długości tułowia – 17 do 20 cm^[6]. Ubarwienie futra oliwkowo-brązowe w części grzbietowej, a czerwone w części brzusznej. Od ubarwienia siostrzanego gatunku C. notatus odróżnia go brak czarnych lub cielistych pasów wzdłuż boków^[7]. Poszczególne populacje oddalone od siebie geograficznie mogą jednak wykazywać znaczne zróżnicowanie ubarwienia^[6]. Maksymalną długość życia w niewoli określono na 17 lat^[8].

**Wymiary anatomiczne**
(Virginia Hayssen, 2008)^[9]
Część ciała	samiec	samica	dorosłe osobniki^[a]
średnia długość tułowia z głową	227,0 mm	217,4 mm	209,3 mm
średnia długość ogona	205,3 mm	216,6 mm	176,9 mm
średnia masa ciała	359,2 g	375,1 g	286,5 g

Ekologia edytuj

Wiewiórczak rdzawobrzuchy jest wiewiórką o dziennym, nadrzewnym trybie życia^[7]. W południowej części Azji jest gatunkiem łowionym na pożywienie^[3].

Rozmieszczenie geograficzne edytuj

Gatunek występuje w Azji południowo-wschodniej: w Bangladeszu, Kambodży, Chinach, Indiach, Laosie, Malezji, Mjanmie, Wietnamie oraz na Tajwanie. Począwszy od 1930 roku gatunek wielokrotnie implementowano w różnych częściach Japonii^[5]. W latach 70. XX wieku introdukowany był w Villa Flandria w Argentynie^[2], oraz w Cap d'Antibes koło Antibes we Francji, w 1998 w Holandii, a w 2000 w Belgii. Wiewiórczak rdzawobrzuchy jest uznawany za gatunek inwazyjny^[6].

Wiewiórczak rdzawobrzuchy zamieszkuje górskie tereny leśne, ale chętnie występuje też w przyległych do nich obszarach uprawnych^[7]. Gatunek występuje w górach na wysokości ponad 3000 m n.p.m.^[3], ale w Malezji spotykany jest na wysokości ponad 900 m n.p.m.^[7].

Uwagi edytuj

↑ Dane w tej kolumnie pochodzą z pomiarów, do których autorzy nie dołączali informacji na temat płci badanych osobników

Przypisy edytuj

↑ Callosciurus erythraeus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Callosciurus erythraeus. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 29 listopada 2011]
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Callosciurus erythraeus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.
↑ ^a ^b Masato Hori, Masao Yamada, Noriyuki Tsunoda. Line census and gnawing damage of introduced Formosan squirrels (Callosciurus erythraeus taiwanensis ) in urban forests of Kamakura, Kanagawa, Japan. „Assessment and Control of Biological Invasion”, s. 204-209, 2006. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Callosciurus erythraeus. Invasive Species Compendium (Beta) (cabi.org). [dostęp 2011-11-29].
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Mountain Red-bellied Squirrel. ecologyasia.com. [dostęp 2011-11-29]. (ang.).
↑ ^a ^b AnAge entry for Callosciurus erythraeus. genomics.senescence.info. [dostęp 2011-11-29]. (ang.).
↑ Virginia Hayssen. Patterns of Body and Tail Length and Body Mass in Sciuridae (Appendix 1). „Journal of Mammalogy”. 89 (4), s. 852–873, 2008. DOI: 10.1644/07-MAMM-A-217.1. ISSN 0022-2372. (ang.).

[10] Dane w tej kolumnie pochodzą z pomiarów, do których autorzy nie dołączali informacji na temat płci badanych osobników

[itis-1] Callosciurus erythraeus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[msw-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Callosciurus erythraeus. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 29 listopada 2011]

[iucn-3] Callosciurus erythraeus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[miiz-4] Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii Polskiej Akademii Nauk, 2015, s. 297. ISBN 978-83-88147-15-9.

[Hori-5] Masato Hori, Masao Yamada, Noriyuki Tsunoda. Line census and gnawing damage of introduced Formosan squirrels (Callosciurus erythraeus taiwanensis ) in urban forests of Kamakura, Kanagawa, Japan. „Assessment and Control of Biological Invasion”, s. 204-209, 2006. (ang.).

[cabi-6] Callosciurus erythraeus. Invasive Species Compendium (Beta) (cabi.org). [dostęp 2011-11-29].

[ecologyasia-7] Mountain Red-bellied Squirrel. ecologyasia.com. [dostęp 2011-11-29]. (ang.).

[genomics-8] AnAge entry for Callosciurus erythraeus. genomics.senescence.info. [dostęp 2011-11-29]. (ang.).

[Hayssen-9] Virginia Hayssen. Patterns of Body and Tail Length and Body Mass in Sciuridae (Appendix 1). „Journal of Mammalogy”. 89 (4), s. 852–873, 2008. DOI: 10.1644/07-MAMM-A-217.1. ISSN 0022-2372. (ang.).

[4]

[2]

[3]

[5]

[6]

[1]

[7]

[8]

[9]

[a]