Wilczomlecz sierpowaty

Wilczomlecz sierpowaty (Euphorbia falcata L.) – gatunek rośliny należący do rodziny wilczomleczowatych (Euphorbiaceae). Występuje w Afryce Północnej, Azji i w Europie[3]. W Polsce archeofit, rzadko rośnie na niżu[4].

Wilczomlecz sierpowaty
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

malpigiowce

Rodzina

wilczomleczowate

Rodzaj

wilczomlecz

Gatunek

wilczomlecz sierpowaty

Nazwa systematyczna
Euphorbia falcata L.
Sp. PL. 2 1753

Morfologia edytuj

Pokrój
Roślina szaro- lub sinozielona. Zawiera sok mleczny we wszystkich organach.
Łodyga
Osiąga wysokość 10–20(40) cm, prosto wzniesiona, w górnej części silnie rozgałęziona.
Liście
Ułożone skrętolegle, siedzące, klinowato-lancetowate, 3-nerwowe, zaostrzone, nagie, na brzegu nieco szorstkie. Liście w dolnej części łodygi nieco szersze i zwykle tępe.
Kwiaty
Zebrane w 3 ramienną wierzchotkę. Górne podsadki (liście podkwiatowe) są żółte, rombowato-jajowate, drobno ząbkowane. Nektarniki żółte, wycięte, słabo półksiężycowate.
Owoc
Rozłupnia trójkomorowa. W rozłupni znajdują się 3 owalne nasiona, poprzecznie kropkowane, z 10 bruzdami. Osiągają długość 1–1,5 mm i szerokość 0,7–0,9 mm, są brunatnoszare, matowe.

Biologia i ekologia edytuj

Roślina jednoroczna. Kwitnie od czerwca do października. Rośnie jako chwast na polach i ugorach. Pojawia się zwykle po żniwach. Wymaga gleb żyznych, gliniastych, wapiennych, zasadowych i suchych. Roślina trująca. Gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Caucalido-Scandicetum[5]. Liczba chromosomów 2n = 16,36[4].

Zagrożenia i ochrona edytuj

Gatunek umieszczony na polskiej czerwonej liście w kategorii VU (narażony)[6].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
  3. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-10].
  4. a b Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  5. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14439-4.
  6. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

Bibliografia edytuj

  • Jakub Mowszowicz: Krajowe chwasty polne i ogrodowe. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1986. ISBN 83-09-00771-X.
  • W. Szafer, S. Kulczyński, B. Pawłowski: Rośliny Polskie. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967.