Wincenty Urbański
Wincenty Feliks Urbański (ur. 28 marca 1903 w Buczaczu, zm. 1940 w Kijowie) – polski nauczyciel, działacz społeczny, ofiara zbrodni katyńskiej.
 Wincenty Urbański przed gmachem „Sokoła” w Buczaczu | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
1940 |
| Zawód, zajęcie |
nauczyciel |
Życiorys edytuj
Urodził się 28 marca 1903[1][2] w Buczaczu, w ówczesnym powiecie buczackim (Królestwo Galicji i Lodomerii, Austro-Węgry). Był synem Feliksa Urbańskiego herbu Nieczuja i Wiktorii z domu Bojanowskiej herbu Junosza.
Od 1914 uczył się w c.k. państwowym Gimnazjum w Buczaczu. Jako uczeń VII klasy i ochotnik uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 pod Lwowem. Studiował na Politechnice Lwowskiej i na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie, był członkiem Bratniej Pomocy. W latach 1928–1932 pracował jako kierownik szkoły w Petlikowcach Starych (według innych danych – w Petlikowcach Nowych[potrzebny przypis]) obok Buczacza, gdzie zorganizował drużynę Strzelca. Działacz oświatowy (Towarzystwo Szkoły Ludowej), organizator oświaty pozaszkolnej i działacz społeczny – prezes oddziału ZNP, działacz PPS, Oddziału Podolskiego Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego[3] (OP PTK Buczacz,1931 i 1938) i członek Polskiego Towarzystwa Narciarskiego. Mąż Franciszki z Mroczkowskich herbu Prus III, nauczycielki, ojciec Mirosławy, Jadwigi i Stanisława.
Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez funkcjonariuszy NKWD 21 września 1939, wywieziony do więzienia w Czortkowie. Był torturowany, zamordowany w kwietniu 1940 na mocy decyzji BP WKPb nr 106 z dnia 5 marca 1940, nakazującej likwidację obozów w Kozielsku, Ostaszkowie, Starobielsku oraz rozstrzelanie 3500 więźniów z tzw. Zachodniej Ukrainy i Białorusi. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (figuruje pod numerem 3014, został wymieniony na liście wywózkowej 41/2-50)[4][5].
Grób symboliczny znajduje się na cmentarzu Batowickim w Krakowie (kw. CCVII-8-4)[6].
Autor edytuj
- „Przewodnik po powiecie buczackim”[3]
- Turystyka w Buczackiem. „Wschód : życie miast i wsi województw południowo-wschodnich : Lwów, Stanisławów, Tarnopol”. 1936, nr 18.
Przypisy edytuj
- ↑ Władysław Szklarz i Zbigniew Żyromski. Buczaczanie typowani do wpisania do «Złotej Księgi Kresowian. „Głos Buczaczan”. 3 (58), Wrocław, 2006, s. 35.
- ↑ 28 czerwca 1908 – według niedostępnej obecnie strony Wincenty Urbański.
- ↑ a b Wincenty Feliks Urbański, Przewodnik po powiecie buczackim, wyd. 1938, OP PTK Buczacz, 1931.
- ↑ Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 101. [dostęp 2019-11-04].
- ↑ Władysław Szklarz: Życiorysy Buczaczan. Wrocław: Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich, Oddział Buczacz, 2007, s. 576.
- ↑ Lokalizator Grobów - Zarząd Cmentarzy Komunalnych [online], zck-krakow.pl [dostęp 2021-07-16].
Bibliografia edytuj
- Oresta Syneńka: Za ridnyj kraj, za narid swij. Tarnopol : Воля, 2003, s. 9, 16. ISBN 966-528-174-7. (ukr.)