Zasłonak jaskrawy (Cortinarius balaustinus Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].

Zasłonak jaskrawy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

zasłonak

Gatunek

zasłonak jaskrawy

Nazwa systematyczna
Cortinarius balaustinus Fr.
Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 307 (1838) [1836-1838]
Zasięg
Mapa zasięgu
Zasięg w Europie

Systematyka i nazewnictwo edytuj

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Nazwę polską nadał mu Andrzej Nespiak w 1981 r.[2]

Morfologia edytuj

Kapelusz

Średnica 3-8 cm. Początkowo kulisty, potem wypukły. Powierzchnia jedwabista, włókienkowata, o barwie od żółtobrązowej do pomarańczowobrązowej, na środku bardziej czerwona. Często kapelusz bywa popękany[3].

Blaszki

Umiarkowanie gęste, o barwie od żółtobrązowej do jaskrawo czerwonobrązowej, ostrza jaśniejsze, czasami nieregularnie ząbkowane[3].

Trzon

Wysokość 5-11 cm, grubość do 1,2 cm walcowaty, często pogrubiony u podstawy, sztywny. Powierzchnia u młodych owocników pokryta białymi resztkami osłony, u starszych plamista lub żółtobrązowo nakrapiana, z czasem pomarszczona[3].

Miąższ: Brązowoochrowy, zapach ziemisto-rzodkiewkowy, smak łagodny[3].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki o rozmiarach 5,5–7 × 4,5–5,5 μm mniej więcej kuliste, nieco brodawkowate[3].

Występowanie i siedlisko edytuj

Występuje głównie w Europie i jest tutaj szeroko rozprzestrzeniony od Hiszpanii przez Islandię po północne krańce Półwyspu Skandynawskiego. Brak informacji o jego występowaniu w Europie Wschodniej i Południowowschodniej. Ponadto podano jego występowanie w dwóch miejscach w Kanadzie[4]. W piśmiennictwie naukowym do 2003 r. podano 5 stanowisk na terenie Polski[2]. Nowsze stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[5]. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający[6]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Niemczech[2].

Rośnie na ziemi w lasach liściastych. Owocniki wytwarza od lipca do listopada[2].

Znaczenie edytuj

Grzyb mikoryzowy[2]. Grzyb niejadalny[3].

Przypisy edytuj

  1. a b Index Fungorum. [dostęp 2017-12-28]. (ang.).
  2. a b c d e Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
  3. a b c d e f Mycoquebec.org Cortinarius balaustinus. [dostęp 2017-12-29].
  4. Discover Life Maps. [dostęp 2014-04-18].
  5. Discover Life Maps. [dostęp 2017-12-29].
  6. Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.