Zasłonak kutnerkowaty

Zasłonak kutnerkowaty
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	gołąbkowce
Rodzina	zasłonakowate
Rodzaj	zasłonak
Gatunek	zasłonak kutnerkowaty
	Nazwa systematyczna
	Cortinarius cotoneus Fr.; Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 289 (1838) [1836-1838]
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zasłonak kutnerkowaty (Cortinarius cotoneus Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)^[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Synonimy:

Cortinarius cotoneus Fr. 1838 var. cotoneus
Cortinarius cotoneus var. mellinoides Bidaud, Moënne-Locc. & Reumaux 2005
Dermocybe cotonea (Fr.) Ricken 1915^[2]

Nazwę polską podał Andrzej Nespiak w 1975 r.^[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica 4–9 cm, początkowo półkulisty, potem łukowaty, w końcu płasko rozpostarty. Powierzchnia pilśniowa lub drobno łuskowata, początkowo o barwie oliwkowozielonej, lub brązowozielonej, potem oliwkowobrązowej. Brzeg długo pozostaje podwinięty i połączony z trzonem oliwkowozieloną zasnówką. Po wyprostowaniu jest równy i gładki^[4].

Blaszki

Szeroko przyrośnięte i szerokie, początkowo oliwkowozielone, potem oliwkowobrązowe^[4].

Trzon

Wysokość do 5–10 cm, grubość 1,2–2 cm, maczugowaty z bulwiastą podstawą, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia powyżej strefy pierścieniowej jasna, poniżej oliwkowożółta do oliwkowozielonej^[4].

Miąższ

Mięsisty, kremowy z oliwkowym odcieniem, tylko w zewnętrznej warstwie trzonu żółtozielony. Ma smak i zapach rzodkwi^[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 7,6–8,7 × 6,4–7,5 μm, prawie kuliste, na powierzchni z brodawkami, które czasami są połączone lub przecinają się. Podstawki maczugowate, 4-zarodnikowe z zielonkawo-żółtą ziarnistą zawartością. Skórka zbudowana z równoległych cylindrycznych strzępek, dość szerokich, z wrzecionowatymi końcami o zaokrąglonym wierzchołku. Strzępki o jednorodnej zawartości, z oliwkowo-żółtym pigmentem w postaci drobnych granulek^[5].

Gatunki podobne

Wśród gatunków występujących w Polsce podobny jest zasłonak zielony (Cortinarius venetus). Ma higrofaniczny kapelusz, o oliwkowozielonym kolorze, cylindryczny trzon nie jest bulwiasty i ma mniejszy rozmiar^[5].

Występowanie i siedlisko

Występuje głównie w Europie. Jest tutaj rozprzestrzeniony od Hiszpanii po środkową część Półwyspu Skandynawskiego. Podano jego stanowiska ponadto w Maroku oraz zachodniej części Kanady (stany Waszyngton i Kolumbia Brytyjska)^[6]. W Polsce raczej rzadki^[3].

Rośnie na ziemi, w lasach liściastych, zwłaszcza pod bukami na wapiennej glebie. Owocniki wytwarza od sierpnia do października^[4].

Przypisy

↑ ^a ^b Index Fungorum [online] [dostęp 2018-01-05] (ang.).
↑ Species Fungorum. [dostęp 2018-01-05]. (ang.).
↑ ^a ^b Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.
↑ ^a ^b Funghii italiani. Cortinarius cotoneus. [dostęp 2018-01-05].
↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2018-01-05] .

[if-1] Index Fungorum [online] [dostęp 2018-01-05] (ang.).

[2] Species Fungorum. [dostęp 2018-01-05]. (ang.).

[checklist-3] Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.

[wag-4] Pavol Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa, 2007. ISBN 978-83-245-9550-1.

[italiani-5] Funghii italiani. Cortinarius cotoneus. [dostęp 2018-01-05].

[6] Discover Life Maps [online] [dostęp 2018-01-05] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]