Zasłonak olszowy
Zasłonak olszowy, zasłonak olchowy (Cortinarius helvelloides (Bull.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
zasłonak olszowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Cortinarius helvelloides (Bull.) Fr. Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 297 (1838) [1836-1838] | |
Systematyka i nazewnictwo edytuj
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy zdiagnozował go w 1791 r. J.B.F. Bulliard nadając mu nazwę Agaricus helvelloides. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Elias Fries w 1838 r[1].
- Agaricus gentilis e helvelloides Fr. 1821
- Agaricus helvelloides Bull. 1791
- Cortinarius helvelloides (Bull.) Fr.1838 var. helvelloides
- Cortinarius helvelloides var. islandica P. Larsen 1931
- Hydrocybe helvelloides (Fr.) M.M. Moser 1953
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 1999 r., Andrzej Nespiak w 1981 r. opisywał ten gatunek jako zasłonak olchowy[3].
Morfologia edytuj
Średnica 0,5–3 cm, początkowo stożkowaty lub dzwonkowaty, potem płaskowypukły,zazwyczaj z tępym garbem. Powierzchnia matowa, promieniście włókienkowata. Jest silnie higrofaniczny; w stanie suchym jest ochrowy lub oliwkowoochrowy, w stanie wilgotnym ma barwę od czerwonobrązowej do brązowej. Brzeg połączony z trzonem żółtobrązową zasnówką, jej resztki utrzymują się przez dłuższy czas[4].
Szeroko przyrośnięte, rzadkie, u młodych owocników fioletowe z jaśniejszymi ostrzami, u starszych rdzawobrązowe[4].
Wysokość 2–8 cm, grubość 2–5 mm, cylindryczny, sprężysty, czasami skręcony. Powierzchnia fioletowawa, oliwkowa lub rdzawobrunatna, silnie włókienkowata[4].
Cienki, żółtobrązowy, w górnej części trzonu u młodych okazów fioletowy, bez wyraźnego zapachu i smaku[4].
Eliptyczne, 8-–10 × 5–6.5 μm, brodawkowane. Wysyp zarodników rdzawy[4].
Występowanie i siedlisko edytuj
Najliczniejsze stanowiska tego gatunku podano w Europie. Występuje tutaj od Francji, poprzez Anglię i Islandię po około 69°szerokości geograficznej na Półwyspie Skandynawskim. Brak informacji o jego występowaniu w południowej i południowo-wschodniej części Europy[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano 8 stanowisk[3]. Aktualne stanowiska w Polsce podaje internetowy atlas grzybów[6].
Grzyb mikoryzowy[3]. Rośnie w grupkach w wilgotnych siedliskach i torfowiskach, wyłącznie pod olszynami. Od sierpnia do października[4].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Index Fungorum. [dostęp 2018-01-10]. (ang.).
- ↑ Species Fungorum. [dostęp 2018-01-10]. (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda: Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003. ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f Cortinarius helvelloides (Bull.) Fr. 1838. [dostęp 2018-01-11].
- ↑ Discover Life Maps. [dostęp 2018-01-10].
- ↑ Stanowiska zasłonaka olszowego Cortinarius helvelloides w Polsce. [dostęp 2018-01-10].