Zasady techniki prawodawczej

reguły konstruowania aktów normatywnych przez legislatorów

Zasady techniki prawodawczej, ZTP – reguły konstruowania aktów normatywnych przez legislatorów, często same ujmowane w formie aktu prawnego.

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej”
Nazwa potoczna

Zasady techniki prawodawczej

Skrót nazwy

ZTP

Państwo

 Polska

Data wydania

20 czerwca 2002

Miejsce publikacji

Dz.U. z 2002 r. nr 100, poz. 908

Tekst jednolity

Dz.U. z 2016 r. poz. 283

Data wejścia w życie

1 sierpnia 2002

Rodzaj aktu

rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów RP

Przedmiot regulacji

reguły konstruowania aktów normatywnych

Status

obowiązujący

Ostatnio zmieniony przez

Dz.U. z 2015 r. poz. 1812

Wejście w życie ostatniej zmiany

1 marca 2016

Zastrzeżenia dotyczące pojęć prawnych

Obowiązujące ZTP w Polsce

edytuj

W Polsce ZTP stanowią załącznik do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" (Dz.U. z 2016 r. poz. 283), wydanego na podstawie art. 14 ust. 4 pkt 1 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz.U. z 2022 r. poz. 1188).

Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 5 listopada 2015 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie „Zasad techniki prawodawczej” (Dz.U. z 2015 r. poz. 1812) wprowadza zmiany w ZTP, m.in. dopuszcza możliwość stosowania w akcie normatywnym przepisów epizodycznych. Przepisy te będą wprowadzać odstępstwa od przepisów, których obowiązywanie ograniczono czasowo. Zmiany w ZTP weszły w życie z dniem 1 marca 2016 r.

ZTP wprowadzono w drodze rozporządzenia w celu nadania im mocy powszechnie obowiązującej przy jednoczesnym uniknięciu problemów związanych z niezgodnością dwóch ustaw. Choć jest to akt prawny o randze niższej niż ustawa, zgodnie z prezentowanym w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego rozumieniem zasady demokratycznego państwa prawnego, wszystkie akty normatywne muszą odpowiadać pewnym wymogom technicznym, które są dorobkiem doktryny, a zostały jedynie wyrażone w wyżej wymienionym rozporządzeniu. Akty normatywne muszą odpowiadać wymogom zasad techniki prawodawczej, ponieważ są one elementem zasady demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji), ale zasad płynących z Konstytucji nie można wprost utożsamiać z ZTP.

Historia ZTP w Polsce

edytuj

Pierwszym polskim zbiorem zasad techniki prawodawczej wydanym w formie aktu prawnego był okólnik Ministra Spraw Wewnętrznych Nr 99 (OL. 2048/2) z dnia 2 maja 1929 w sprawie zbioru zasad i form technicznego opracowywania ustaw i rozporządzeń, opublikowany w Dzienniku Urzędowym Ministerstwa Spraw Wewnętrznych nr 7 z 1929 r. pod pozycją 147.

Kolejnym aktem, skierowanym już do całej administracji państwowej było zarządzenie nr 55-63/4 Prezesa Rady Ministrów z dnia 13 maja 1939 r. Zarządzenie to nie zostało opublikowane w formie przewidzianej dla aktów normatywnych, ukazało się natomiast w formie publikacji książkowej (Zasady techniki prawodawczej (obowiązujące w zakresie prac prawodawczych Rządu stosownie do zarządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 13 maja 1939 r. nr 55-63/4), Warszawa 1939).

Następcą tego zarządzenia było zarządzenie nr 238 Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 grudnia 1961 r. w sprawie Zasad techniki prawodawczej. Ono również nie zostało opublikowane w jakimkolwiek dzienniku urzędowym i ukazało się jako publikacja książkowa (Zasady techniki prawodawczej, Warszawa 1962).

Kolejnym, czwartym zbiorem była uchwała nr 147 Rady Ministrów z dnia 5 listopada 1991 r. w sprawie zasad techniki prawodawczej (M.P. z 1991 r. nr 44, poz. 310). Uchwała ta utraciła moc obowiązującą w 2001 r. i rok później została zastąpiona opisanym powyżej rozporządzeniem.

Europejskie ZTP

edytuj

Instytucje legislacyjne Unii Europejskiej, działając w porozumieniu, przyjęły wspólne wytyczne dla swoich służb legislacyjnych. Stosuje się je przy tworzeniu aktów prawa europejskiego wtórnego przez Parlament Europejski, Komisję Europejską oraz Radę Europejską.

Zobacz też

edytuj

Książki dotyczące ZTP

edytuj

Linki zewnętrzne

edytuj

  Artykuł uwzględnia ograniczony pod względem terytorialnym stan prawny na 1 marca 2016. Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć prawnych w Wikipedii.